Chứng Rung Chân

Tiếng Anh gọi là “restless legs syndrome”, tạm dịch là hội chứng đôi chân không (chịu) nghỉ ngơi. Hội chứng này có thể bắt đầu từ nhỏ, nhưng tuổi trung bình lúc bắt đầu có triệu chứng là khoảng 27 tuổi; càng lớn tuổi thì tỉ lệ bị chứng này càng cao; đàn bà bị nhiều hơn đàn ông. Tỉ lệ bị chứng này là từ 1 đến 10 phần trăm dân số, tùy theo từng sắc dân. Có nghiên cứu thấy tới 24 phần trăm các bệnh nhân của các bác sĩ gia đình có thể bị triệu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chứng Rung Chân Chứng Rung Chân Tiếng Anh gọi là “restless legs syndrome”, tạm dịch là hội chứng đôichân không (chịu) nghỉ ngơi. Hội chứng này có thể bắt đầu từ nhỏ, nhưng tuổi trung bình lúc bắtđầu có triệu chứng là khoảng 27 tuổi; càng lớn tuổi thì tỉ lệ bị chứng nàycàng cao; đàn bà bị nhiều hơn đàn ông. Tỉ lệ bị chứng này là từ 1 đến 10phần trăm dân số, tùy theo từng sắc dân. Có nghiên cứu thấy tới 24 phầntrăm các bệnh nhân của các bác sĩ gia đình có thể bị triệu chứng này ít nhấtmột lần mỗi tuần. Về nguyên nhân, chứng này có hai dạng. Dạng thường gặp nhất,chiếm đến 76 phần trăm các trường hợp, không có nguyên nhân rõ ràng(tiếng Anh gọi là idiopathic). Ở dạng này, có tới 92 phần trăm bệnh nhân cóngười trong gia đình cũng bị cùng vấn đề, tức là có tính cách di truyền. Dạng thứ hai, chiếm 24 phần trăm, là dạng có nguyên nhân. Cácnguyên nhân có thể liên quan đến bệnh thận kinh niên, thiếu chất sắt, viêmđa thần kinh (polyneuropathy), có bầu (thai), đau bắp thịt (fibromyalgia),bệnh thấp khớp (rheumatoid arthritis ), đau đường thần kinh (radiculopathy),thiếu vitamin B12, thiếu acid folic, hội chứng Sjogren (hội chứng thườnggặp ở phụ nữ trung niên hoặc lớn tuổi làm khô miệng, khô mắt, sưng tuyếnnước bọt và nhiều triệu chứng khác), rối loạn về sự tập trung và quá “sung”(Attention-Deficit Hyperactivity Disorder). Hội chứng đôi chân không nghỉ ngơi này thường có các triệu chứngnhư anh kể tức là cảm giác khó chịu, không hẳn là đau, nhưng như kiến bò,tê tê, ngứa ngứa, căng căng… ở chân, thường gặp nhất là vùng từ mắt cá tớiđầu gối, có khi cả chân, một bên hoặc cả hai bên, có khi cả ở tay. Ngườibệnh phải rung chân (có khi cả tay), đi lại, di chuyển, thì triệu chứng mớigiảm bớt. Nếu triệu chứng này xảy ra vào ban đêm, có thể làm cho mất giấc ngủcủa mình và nhất là người ngủ cùng giường thì lúc đó anh đã bị một rối loạnthường đi kèm với hội chứng chân không nghỉ ngơi. Rối loạn này được gọilà rối loạn chân tay quờ quạng (nhúc nhích) một cách định kỳ (periodic limbmovement disorder). Tám mươi phần trăm những người bị chứng rung châncũng sẽ mắc phải rối loạn này. Để chữa chứng này, đầu tiên phải có chẩn đoán chính xác. Một bệnhsử chi tiết có thể giúp bác sĩ chẩn đoán hội chứng đôi chân không nghỉ ngơi(restless legs syndrome), trong khi rối loạn chân tay quờ quạng định kỳ(periodic limb movement disorder) cần phải được chẩn đoán bằng một xétnghiêm nhằm đo hoạt động của bắp thịt trong lúc ngủ gọi làpolysomnography. Nếu chứng rung chân có nguyên nhân, chữa trị các nguyên nhân sẽgiúp giảm bệnh. Do đó bác sĩ sẽ thăm khám và làm các xét nghiệm cần thiếtđể tìm xem có nguyên nhân nào không, sau đó chữa nguyên nhân nếu có. Nếu chứng rung chân không có nguyên nhân, có nhiều cách chữa rấtcông hiệu. Chữa trị nên bắt đầu bằng các phương pháp không dùng thuốc,sau đó dùng các thuốc mua không cần toa bác sĩ, sau đó là các thuốc do bácsĩ kê toa sau khi thăm khám cẩn thận và theo dõi các tác dụng phụ trong lúcdùng thuốc. Các biện pháp không dùng thuốc bao gồm các phương pháp vệ sinhvề giấc ngủ (sleep hygiene) như nên đi ngủ đúng giờ, không coi phim tronglúc ngủ, ngủ đủ giấc, ăn uống đầy đủ, lành mạnh. Vì thiếu sinh tố B12, folic acid có thể là nguyên nhân, dùng một viênmultivitamin (như Centrum) mỗi ngày có thể giúp ích và tương đối an toàn. Ngoài ra cũng phải tránh các yếu tố làm cho triệu chứng trầm trọng(exacerbating factors): ■Uống rượu có thể làm tăng triệu chứng • ■Caffeine (có trong cà phê, trà, coca cola, vân vân) có thể làm tăng độnhạy của các thần kinh xúc giác và làm tăng triệu chứng • ■Sự căng thẳng (stress), thay đổi công việc, hoạt động thể lực nặng(strenuous physical activities) gần giờ đi ngủ, cũng làm nặng thêm các triệuchứng • ■Một số thuốc chống trầm cảm (antidepressant)như fluoxetine,paroxetine, sertraline, mirtazapine, and mianserin; một số thuốc trị tâm thần(neuroleptics) như olanzapine and risperidone và một số thuốc khác như cácthuốc beta-blockers, phenytoin, zonisamide, methsuximide, and lithium cũngcó thể làm nặng thêm triệu chứng. Do đó nên thảo luận với bác sĩ, rà soát lạicác thuốc đang dùng xem có thuốc nào có thể là nguyên nhân hay không. Sau cùng, có nhiều thuốc trị hội chứng này rất hiệu quả, hầu như tứcthì. Tuy nhiên, thuốc có các tác dụng phụ cần phải được theo dõi cẩn thận,và có thể phải tăng liều sau một thời gian, do đó cần phải hợp tác chặt chẽvới bác sĩ trong việc điều trị. Mong rằng đôi chân của anh sẽ để anh (và người cùng giường) ngủyên hơn. Thân mến Bác sĩ Nguyễn Trần Hoàng ...