CHƯƠNG 3 CÔNG PHÁP QUỐC TẾ (LUẬT QUỐC TẾ)

Công pháp quốc tế là gì? Phân biệt công pháp quốc tế và tư pháp quốc tế. Mối quan hệ giữa công pháp quốc tế và luật quốc gia Những đặc trưng cơ bản của công pháp quốc tế (hay còn gọi là luật quốc tế hiện đại): đối tượng điều chỉnh, chủ thể, khách thể, bản chất, nguồn… Một số vấn đề cụ thể trong công pháp quốc tế: công nhận chủ thể mới, ký kết, gia nhập, phê chuẩn các ĐƯQT, các cơ quan ngoại giao…...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CHƯƠNG 3 CÔNG PHÁP QUỐC TẾ (LUẬT QUỐC TẾ) CHƯƠNG 3 CÔNG PHÁP QUỐC TẾ (LUẬT QUỐC TẾ) Vo Sy Manh (LLM) Tel: 0904.547.699    Email: manhvs@ftu.edu.vn Tài liệu tham khảo 1. Giáo trình “Pháp lý đại cương” 2. Công ước Viên năm 1969 về luật điều  ước quốc tế 3. Luật ký kết, gia nhập và thực hiện điều  ước quốc tế 24/06/2005 (thay thế cho  Pháp lệnh ký kết và thực hiện điều ước  quốc tế năm 1998) 4. TS. Trần Văn Thắng, ThS. Lê Mai Anh,  Luật Quốc tế: Lý luận và Thực tiễn, Nxb  Giáo dục, Hà Nội, 2003 Những vấn đề được đề cập  Công pháp quốc tế là gì? Phân biệt công pháp  quốc tế và tư pháp quốc tế. Mối quan hệ giữa  công pháp quốc tế và luật quốc gia  Những đặc trưng cơ bản của công pháp quốc tế  (hay còn gọi là luật quốc tế hiện đại): đối tượng  điều chỉnh, chủ thể, khách thể, bản chất,  nguồn…  Một số vấn đề cụ thể trong công pháp quốc tế:  công nhận chủ thể mới, ký kết, gia nhập, phê  chuẩn các ĐƯQT, các cơ quan ngoại giao… NỘI DUNG CHÍNH I. KHÁI NIỆM LUẬT QUỐC TẾ HIỆN ĐẠI II. NHỮNG ĐẶC TRƯNG CỦA LUẬT QUỐC  TẾ HIỆN ĐẠI  III. VẤN ĐỀ CÔNG NHẬN CHỦ THỂ MỚI  TRONG LUẬT QUỐC TẾ IV. ĐIỀU ƯỚC QUỐC TẾ V. VẤN ĐỀ LÃNH THỔ TRONG LUẬT  QUỐC TẾ VI. CÁC CƠ QUAN ĐẠI DIỆN NGOẠI GIAO I­ KHÁI NIỆM LUẬT QUỐC TẾ 1­ Sự xuất hiện và phát triển của luật quốc tế  ­ Sự xuất hiện của luật quốc tế gắn liền với  sự xuất hiện của Nhà nước.   ­ Các giai đoạn phát triển của luật quốc tế:  Luật quốc tế thời kỳ chiếm hữu nô lệ (cổ đại);  Luật quốc tế thời kỳ phong kiến (trung đại); Luật  quốc tế thời kỳ tư bản chủ nghĩa (cận đại); Luật  quốc tế thời kỳ quá độ từ TBCN lên CNXH (LQT  hiện đại). 2­ Định nghĩa Luật quốc tế hiện đại  Luật quốc tế hiện đại là sự tổng hợp các nguyên tắc, quy  phạm pháp lý do các quốc gia có chủ quyền (hoặc các  chủ thể khác của luật quốc tế) tham gia vào quan hệ  pháp lý quốc tế xây dựng nên trên cơ sở tự nguyện và  bình đẳng, thông qua đấu tranh và thương lượng, nhằm  điều chỉnh những mối quan hệ nhiều mặt (chủ yếu là  quan hệ chính trị) giữa các chủ thể của luật quốc tế với  nhau (trước tiên và chủ yếu là các quốc gia có chế độ  kinh tế, chính trị và xã hội khác nhau) và được đảm bảo  thi hành bằng các biện pháp cưỡng chế riêng lẻ hay tập  thể do các chủ thể của luật quốc tế ấn định và bằng sức  đấu tranh của nhân dân và dư luận tiến bộ trên thế giới.  3­ Những nguyên tắc cơ bản của luật quốc tế  hiện đại: ­ Khái niệm: là các tư tưởng pháp lý mang tính chủ  đạo, bao trùm và có giá trị bắt buộc chung đối với các  chủ thể khi tham gia QHPL quốc tế. ­ Đặc điểm: có tính chất tổng thể, bao trùm, chi phối  ­ và chỉ đạo tất cả các quan hệ quốc tế; được áp dụng  một cách thường xuyên và rộng rãi; là cơ sở để duy trì  trật tự pháp lý quốc tế; giữa các nguyên tắc này có nội  dung hỗ trợ và bổ sung cho nhau.  Các văn bản ghi nhận: Hiến chương LHQ  ­ Các nguyên tắc cơ bản nhất  ­ 1. Nguyên tắc tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn  lãnh thổ quốc gia (điều 2 khoản 1 Hiến chương  LHQ )  ­ Chủ quyền quốc gia gồm 2 nội dung: quyền tối  cao của quốc gia trong phạm vi lãnh thổ của  mình và quyền độc lập của quốc gia trong quan  hệ quốc tế. ­ Tôn trọng chủ quyền quốc gia trước hết là tôn  trọng quyền lực tối cao của quốc gia trong phạm  vi lãnh thổ quốc gia và độc lập của quốc gia  trong quan hệ quốc tế. ­ Nội dung của nguyên tắc này được khẳng định  trong hiến pháp và các văn bản pháp luật khác  của nhiều quốc gia    2. Nguyên tắc bình đẳng chủ quyền giữa  các quốc gia ­ Bình đẳng chủ quyền giữa các quốc gia  gắn liền với khái niệm chủ quyền quốc  gia.  ­ Các quốc gia đều là chủ thể của pháp luật  quốc tế ngay từ khi mới thành lập: mỗi  quốc gia có các quyền và nghĩa vụ pháp  lý quốc tế cơ bản ngang nhau  3. Nguyên tắc không can thiệp vào công việc nội bộ của  quốc gia khác ­ Được ghi nhận trong nhiều văn bản quốc tế qtrọng  (Tuyên bố của LHQ năm 1970, Định ước Henxinki 1975,  Hiệp định Geneve 1954 về Việt Nam, Hiệp định Paris ­ Cấm can thiệp vũ trang và hình thức can thiệp hoặc đe  doạ can thiệp nhằm chống lại chủ quyền, nền tảng  chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội của quốc gia khác. ­ Cấm dùng các biện pháp kinh tế chính trị để bắt quốc  gia khác phụ thuộc vào mình.  ­ Cấm tổ chức, khuyến khích, giúp đỡ các phần tử phá  hoại hoặc khủng bố nhằm lật đổ quốc gia khác  ­ Cấm can thiệp vào cuộc đấu tranh nội bộ ở các quốc gia  khác   4. Nguyên tắc Pacta Sunt Servanda­nguyên tắc phải tôn trọng  nghĩa vụ quốc tế (hay nguyên tắc tự nguyện thực hiện cam  kết quốc tế). ­ Đây là nguyên tắc có lịch sử lâu đời nhất so với lịch sử hình  thành và phát triển của các nguyên tắc cơ bản của luật quốc  tế hiện đại.  ­ Các quốc gia có nghĩa vụ tự nguyện thực hiện một cách có  thiện chí những cam kết của mình phù hợp với Hiến chương  LHQ và luật quốc tế hiện đại  ­ Nguyên tắc này không áp dụng trong các trường hợp sau: Khi ký kết ĐƯQT các bên vi phạm các quy định của pháp luật quốc gia   của mình về thẩm quyền và thủ tục ký kết Nội dung cam kết trái với Hiến chương LHQ và các nguyên tắc cơ bản   của luật quốc tế hiện đại Những điều kiện để thi hành cam kết quốc tế đã thay đổi về cơ bản  Khi một trong các bên cam kết không thực hiện nghĩa vụ của họ   5. Nguyên tắc tôn trọng quyền tự quyết dân tộc 6. Nguyên tắc cấm dùng vũ lực hoặc đe doạ dùng  vũ lực  ­ Nội dung của nguyên tắc này trước hết là cấm  chiến tranh xâm lược  ­ Khái niệm chiến tranh xâm lược ngày nay bao  gồm không chỉ xâm lược vũ trang mà cả xâm  lược kinh tế, xâm lược tư tưởng, không chỉ xâm  lược trực tiếp mà cả xâm lược gián tiếp  7. Nguyên tắc hoà bình giải quyết các tranh chấp  quốc tế II­ NHỮNG ĐẶC TRƯNG CỦA LUẬT  QUỐC TẾ HIỆN ĐẠI  1.  ...