Đặc điểm cơ bản các hệ sinh thái bị biến đổi nhân sinh ở huyện Gio Linh tỉnh Quảng Trị

Bài viết chỉ ra rằng chế độ nhiệt độ-độ ẩm của hệ sinh thái cây bụi-savan là rất nghiêm trọng. Nó không chỉ có nhiệt độ cao nhưng độ ẩm thấp, biên độ ban ngày phức tạp hơn hệ sinh thái rừng mà còn phức tạp hơn trên đất trống. Chế độ khí hậu thổ nhưỡng của hệ sinh thái rừng thứ sinh tương đối ổn định. Trong hệ sinh thái cây bụi-savan, nhiệt độ bề mặt đất rất đa dạng và phụ thuộc chặt chẽ vào ánh sáng mặt trời. Trong cả hai hệ sinh thái, biên độ nhiệt độ ngày giảm dần ở các tầng sâu hơn và có sự chênh lệch ít hơn nhiều so với biên độ từ 5 cm dưới lòng đất. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đặc điểm cơ bản các hệ sinh thái bị biến đổi nhân sinh ở huyện Gio Linh tỉnh Quảng Trị C IšM CÌ BƒN CC H› SINH THI BÀ BI˜N ÊI NH…N SINH Ð HUY›N GIO LINH TŸNH QUƒNG TRÀ Nguy¹n «ng Hëi, Kuznetsov A.N., Phan L÷ìng, L¶ Nam H÷ng, Nguy¹n Húu Thüc, Ngæ Quang Dü Trung t¥m nhi»t îi Vi»t  Nga, Bë Quèc pháng 1 °t v§n · Nhúng thªp ni¶n g¦n ¥y, nh§t l  trong thíi gian chi¸n tranh chèng Mÿ cùu n÷îc, mi·n Nam Vi»t Nam ¢ hùng chàu nhúng t¡c ëng ti¶u cüc tø ph½a con ng÷íi. C¡c y¸u tè t¡c ëng nêi l¶n trong â tr÷îc h¸t ph£i kº ¸n l  ch§t ëc v  vô kh½ do qu¥n ëi Mÿ sû döng (nh÷ ch§t di»t cä, bom ¤n . . . ) còng vîi nhúng tªp töc câ t½nh ch§t truy·n thèng cõa çng b o c¡c d¥n tëc b£n àa nh÷ khai th¡c gé, cõi, canh t¡c n÷ìng r¨y tr¶n §t dèc. . . ¢ l m thay êi nhi·u di»n t½ch h» sinh th¡i røng. Trong ti¸n tr¼nh â, Qu£ng Trà nêi l¶n nh÷ mët iºm nâng v· sü t n ph¡ cõa chi¸n tranh èi vîi t i nguy¶n v  mæi tr÷íng tü nhi¶n. Nhi·u di»n t½ch røng tü nhi¶n ¢ bi¸n m§t v¼ ch§t di»t cä v  bom ¤n. Nhi·u l ng m¤c ¢ ph£i di chuyºn công v¼ ch§t ëc hâa håc ho°c bà èt ch¡y, ph¡ hu nghi¶m trång. . . Hªu qõa l  qua nhi·u thªp ni¶n nh÷ng d§u t½ch v¨n cán in ªm tr¶n nhi·u b£n l ng, nhi·u h» sinh th¡i khu vüc. L¢nh thê chàu £nh h÷ðng n°ng n· cõa ch§t di»t cä tr÷îc h¸t ph£i kº ¸n huy»n Gio Linh. ¥y l  khu vüc m  cho ¸n hi»n nay v¨n cán di»n t½ch lîn §t trèng, tr£ng cä c¥y böi, røng thù sinh ngh±o h¼nh th nh sau chi¸n tranh. V¼ l³ â, vi»c nghi¶n cùu °c iºm cì b£n c¡c h» sinh th¡i bà bi¸n êi nh¥n sinh huy»n Gio Linh t¿nh Qu£ng Trà l  h¸t sùc c¦n thi¸t. i·u n y khæng nhúng câ þ ngh¾a thüc ti¹n gióp cho vi»c ành h÷îng sû döng hñp lþ t i nguy¶n v  l¢nh thê cõa Qu£ng Trà, m  cán gâp ph¦n l m s¡ng tä cì ch¸ t¡c ëng v  bi¸n êi cõa c¡c h» sinh th¡i h¼nh th nh sau nhúng t¡c ëng m¤nh m³ cõa chi¸n tranh hâa håc v  nhúng t¡c ëng ti¶u cüc tø ph½a con ng÷íi. 2 Nëi dung nghi¶n cùu 2.1 °c iºm mët sè y¸u tè tü nhi¶n trong c¡c h» sinh th¡i nh¥n sinh °c tr÷ng khu vüc huy»n Gio Linh t¿nh Qu£ng Trà Huy»n Gio Linh câ di»n t½ch 47.300ha, chi¸m 9,97% têng di»n t½ch to n t¿nh. L  huy»n câ di»n t½ch khæng lîn so vîi mët sè huy»n kh¡c, nh÷ng câ và tr½ trång, l  trung t¥m trong sü giao k¸t giúa c¡c vòng, c¡c huy»n trong t¿nh. Hìn núa, ¥y cán l  nìi chàu £nh h÷ðng n°ng n· nh§t cõa chi¸n tranh. Câ thº nâi h¦u h¸t di»n t½ch huy»n Gio Linh ¢ bà ch§t di»t cä, bom ¤n t n ph¡ trong chi¸n tranh chèng Mÿ. V· àa h¼nh: Công gièng nh÷ °c tr÷ng cõa nhi·u khu vüc kh¡c cõa mi·n Trung, àa h¼nh cõa Gio Linh câ d¤ng dèc nghi¶ng tø T¥y sang æng, t¤o n¶n mët m¡i nghi¶ng cõa æng Tr÷íng Sìn, trong â àa h¼nh gá çi v  nói th§p ph¥n bè phê bi¸n ð ph½a t¥y; çng b¬ng, gá c¡t ph½a æng cõa huy»n. V· kh½ hªu: Gio Linh l  vòng câ ch¸ ë kh½ hªu nhi»t îi khæng thüc sü iºn h¼nh: khæ nâng v· mòa h¤, ©m ÷ît v· mòa æng. Qu£ng Trà câ n·n nhi»t cao. Têng l÷ñng nhi»t ho¤t ëng n«m o o ¤t 9.000 C (ð mi·n nói ph½a t¥y công ¤t >8.000 C). Nhi»t ë trung b¼nh n«m kho£ng 23-25 o C, th¡ng cao nh§t l  th¡ng V, VI, VII, th§p nh§t l  th¡ng XII, I. Kh½ hªu cõa Gio Linh câ 2 mòa 1 kh¡ rã r»t: mòa l¤nh tø cuèi th¡ng X ¸n th¡ng III n«m sau; mòa nâng k²o d i tø th¡ng IV ¸n th¡ng X nh÷ng câ sü l»ch pha giúa çng b¬ng v  mi·n nói. Khu vüc nghi¶n cùu câ thíi gian v  c÷íng ë ho¤t ëng m¤nh nh§t cõa giâ T¥y khæ nâng (40-50 ng y/n«m). V· thõy v«n: Trong khu vüc iºn h¼nh câ h» thèng sæng B¸n H£i v  ph¦n th÷ñng l÷u ph½a B­c cõa h» thèng sæng Th¤ch H¢n. Nh¼n chung, l÷u l÷ñng v  ch¸ ë dáng ch£y cõa sæng phö thuëc ch°t ch³ v o ch¸ ë m÷a. Mòa khæ sæng th÷íng ½t n÷îc, l÷u l÷ñng th§p. Mòa m÷a, l÷u l÷ñng v  tèc ë dáng ch£y t«ng ët bi¸n, thªm ch½ g¥y n¶n hi»n t÷ñng lô, löt ð c£ vòng gá çi, nói th§p v  d£i çng b¬ng ven biºn mi·n æng. B¶n canh â, ð Gio Linh cán câ mët sè hç chùa n÷îc nh÷ hç Mai X¡, hç H  Th÷ñng. . . câ gi¡ trà t÷îi ti¶u v  cung c§p n÷îc sinh ho¤t trong vòng, nh§t l  v o thíi ký mòa khæ, h¤n. V· §t ai: M°c dò di»n t½ch l¢nh thê khæng qu¡ rëng, song do sü ph¥n hâa theo ph÷ìng æng - T¥y n¶n §t ai ð ¥y công kh¡ phong phó v· kiºu lo¤i: §t ä v ng tr¶n ¡ s²t (Fs) chi¸m di»n t½ch lîn, ë d y t¦ng th÷íng mäng ¸n trung b¼nh, §t th÷íng bà xâi mán m¤nh ð nhúng nìi th£m thüc vªt tü nhi¶n ¢ bà t n ph¡; h m l÷ñng mòn, ¤m, kali têng sè trung b¼nh, l¥n têng sè th§p; §t v ng nh¤t tr¶n ¡ c¡t (Fq) câ di»n t½ch khæng lîn nh÷ng phê bi¸n ð vòng gá çi, ë d y t¦ng mäng, bà chia c­t, xâi mán m¤nh. B¶n c¤nh â cán câ c¡c lo¤i §t ph¡t triºn tr¶n phò sa, §t c¡t ven biºn. Tuy vªy nhúng khu vüc n y h¦u h¸t khæng câ th£m thüc vªt røng. 2.2 °c iºm v  c§u tróc th£m thüc vªt trong c¡c h» sinh th¡i nh¥n sinh °c tr÷ng 2.2 ...