Đặc điểm rối loạn thần kinh nhận thức ở bệnh nhân Parkinson

Rối loạn thần kinh nhận thức (RLTKNT) là triệu chứng ngoài vận động thường gặp và gây hậu quả nặng nề ở bệnh nhân Parkinson. Mục tiêu: Xác định tỷ lệ rối loạn thần kinh nhận thức ở bệnh nhân Parkinson và các yếu tố liên quan.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đặc điểm rối loạn thần kinh nhận thức ở bệnh nhân Parkinson Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 21 * Số 2 * 2017 ĐẶC ĐIỂM RỐI LOẠN THẦN KINH NHẬN THỨC Ở BỆNH NHÂN PARKINSON Trần Thị Hồng Ny*, Trần Công Thắng** TÓM TẮT Đặt vấn đề: Rối loạn thần kinh nhận thức (RLTKNT) là triệu chứng ngoài vận động thường gặp và gây hậu quả nặng nề ở bệnh nhân Parkinson. Mục tiêu: Xác định tỷ lệ rối loạn thần kinh nhận thức ở bệnh nhân Parkinson và các yếu tố liên quan. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang mô tả. Bệnh nhân được chẩn đoán bệnh Parkinson theo tiêu chuẩn chẩn đoán lâm sàng của MDS 2015 và đánh giá rối loạn thần kinh nhận thức (RLTKNT) theo tiêu chuẩn của DSM-5. Kết quả: 81 bệnh nhân Parkinson với tuổi trung bình khởi phát bệnh parkinson là 57 ± 10,77 và thời gian mắc bệnh là 5,17 ± 3,67. Tỉ lệ RLTKNT ở bệnh nhân Parkinson 65,4%; trong đó, RLTKNT nhẹ chiếm 25,9% còn RLTKNT điển hình chiếm tỉ lệ cao hơn 39,5%. Trong các bệnh nhân Parkinson có RLTKNT, đa số bệnh nhân có rối loạn chức năng điều hành (94,3%), nhớ lại có trì hoãn (96,2%) và thị giác không gian (92,6%); còn các lĩnh vực nhận thức như trí nhớ tức thì và ngôn ngữ cũng chiếm tỉ lệ khá cao, lần lượt là 75,5% và 81,1%. Trong các rối loạn hành vi tâm thần, rối loạn hành vi ban đêm chiếm tỷ lệ cao nhất 72,8% và kế đến là các triệu chứng ăn uống bất thường và trầm cảm, chiếm tỉ lệ lần lượt là 46,9%; 42%. Các yếu tố liên quan đến RLTKNT ở bệnh nhân Parkinson gồm: tuổi, tuổi khởi phát bệnh, tiền sử gia đình bệnh Parkinson, trình độ học vấn thấp, độ nặng của các triệu chứng vận động. Kết luận: Tỉ lệ RLTKNT ở bệnh nhân Parkinson khá cao (65,4%), trong đó các lĩnh vực nhận thức thường bị ảnh hưởng nhất là chức năng điều hành, nhớ lại có trì hoãn và thị giác không gian. Các yếu tố liên quan đến RLTKNT ở bệnh nhân parkinson gồm: tuổi, tuổi khởi phát bệnh, tiền sử gia đình mắc bệnh parkinson, trình độ học vấn thấp và độ nặng của các triệu chứng vận động. Từ khóa: bệnh Parkinson, rối loạn thần kinh nhận thức, suy giảm nhận thức, sa sút trí tuệ ABSTRACT CHARACTERISTICS OF NEUROCOGNITIVE IN PARKINSON’S DISEASE Tran Thi Hong Ny, Tran Cong Thang * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement of Vol. 21 - No 2 - 2017: 178 - 183 Background: The neurocognitive disorders are common non-motor symptoms and cause severe consequences in patients with Parkinson’s disease (PD). Objective: The aim of the study was to define the prevalence and characteristics of the neurocognitive disorder (NCD) in PD and to define the risk factors for the NCD in PD. Method: A cross sectional study. Using MDS clinical diagnostic criteria for PD (2015) and DSM-5 diagnostic criteria for NCD (2013). Results: 81 patients with PD with age of onset of PD is 57 ± 10.77 and duration of PD is 5.17 ± 3.67 years and 90% patients is at the mild to moderate stages. By assessing cognitive function, we recorded prevalence of NCD in PD was 65.4%; of which the proportion of mild and major respective account for *Phòng khám Đa khoa Tiền Lân, ** Bộ môn Thần Kinh, Đại học Y Dược TPHCM Tác giả liên lạc: BS. Trần Thị Hồng Ny ĐT: 01223588568 Email: drhongny@gmail.com 178 Chuyên Đề Nội Khoa Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 21 * Số 2 * 2017 Nghiên cứu Y học 25.9% and 39.5%. In patients PD with NCD, the majority of patients have executive dysfunction (94.3%), delayed recall (96.2%) and visuospatial (92.6%); while the prevalance of cognitive domains such as memory dysfunction was 75.5%, language dysfunction was 81.1%. In the psychiatric behavioral disorders, nighttime behavior had high prevalence with 72.8% and followed by the prevalence of appetite/eating and depression for 46.9% and 42%. Risk factors for NCD in PD include: age, onset age of PD, family history of PD, low level of education and the severity of motor symptoms. Risk factors for NCD in PD include age at the time of the study, the age onset of PD, family history of PD, low level of education and the severity of the motor symptoms. Conclusion: There is a high prevalence of NCD in PD (65.4%). The cognitive domains such as executive function, delayed recall, and visual spatial, commonly affected in patients PD with NCD. Keywords: Parkinson's disease, neurocognitive disorder, cognitive impairment, dementia ĐẶT VẤN ĐỀ ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU Bệnh nhân Parkinson có nguy cơ SSTT gấp 6 Đối tượng nghiên cứu lần so với dân số chung và trong quá trình bệnh Gồm tất cả bệnh nhân Parkinso ...