Đánh giá kết quả nội soi tán sỏi niệu quản bằng laser Ho: YAG trên 107 bệnh nhân sỏi niệu quản

Mục tiêu của nghiên cứu nhằm đánh giá kết quả của nội soi tán sỏi niệu quản bằng laser Ho: YAG tại Bệnh viện Trung ương Quân Đội 108. Nghiên cứu tiến cứu, mô tả cắt ngang được thực hiện từ tháng 1/2012 đến tháng 4/2012 trên 107 bệnh nhân sỏi niệu quản, được nội soi tán sỏi ngược dòng bằng laser Ho: YAG.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá kết quả nội soi tán sỏi niệu quản bằng laser Ho: YAG trên 107 bệnh nhân sỏi niệu quản Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 3 * 2012 ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ NỘI SOI TÁN SỎI NIỆU QUẢN BẰNG LASER HO:YAG TRÊN 107 BỆNH NHÂN SỎI NIỆU QUẢN Đỗ Ngọc Thể*, Trần Các*, Trần Đức*, Nguyễn Văn Phúc* TÓM TẮT Đặt vấn đề và mục tiêu: Đánh giá kết quả của nội soi tán sỏi niệu quản bằng laser Ho:YAG tại Bệnh viện trung ương quân đội 108. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu tiến cứu, mô tả cắt ngang được thực hiện từ tháng 1/2012 đến tháng 4/2012 trên 107 bệnh nhân sỏi niệu quản, được nội soi tán sỏi ngược dòng bằng laser Ho:YAG, tại khoa Tiết Niệu bệnh viện TƯQĐ 108. Kết quả: Kích thước sỏi trung bình 10,88 mm; tỷ lệ nội soi niệu quản tán sỏi thành công là 88,8%; thời gian mổ trung bình 24,95 phút; tỷ lệ sỏi chạy lên thận 8,4%; tỷ lệ chuyển mổ mở 2,8%; ngày nằm điều trị trung bình 2,3 ngày; tỷ lệ sạch sỏi 100%; không có biến chứng sau mổ. Kết luận: Nội soi tán sỏi niệu quản bằng laser Ho:YAG là phương pháp điều trị an toàn, hiệu quả với tỷ lệ sạch sỏi cao. Từ khóa: Nội soi niệu quản tán sỏi, laser Ho:YAG. ABSTRACT URETEROSCOPIC LITHOTRIPSY WITH HO:YAG LASER: RESULTS FROM 107 PATIENTS WITH URETERAL STONE Do Ngoc The, Tran Cac, Tran Duc, Nguyen Van Phuc * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 3 - 2012: 318 - 322 Background and purpose: To evaluate the result of ureteroscopic lithotripsy with Ho:YAG laser in 108 Military Central Hospital in managing ureteral stone. Patients and methods: The prospective cross-sectional study was performed on 55 patients with ureteral stone, from January 2012 to April 2012, at Department of Urology, 108 Military Central Hospital. Results: The average size of ureteral stone 10.88 mm; success rate 88.8%; mean operation time 24.95 minutes; the rate of stone-migration into the kidney 8.4%; conversion rate 2.8%; hospital stay 2.3 days; the stonefree rate was 100%; no postoperative complication. Conclusion: Ureteroscopic lithotripsy with Ho:YAG laser is safe, effective procedure with high stone-free rate in managing ureteral stone. Key words: Ureteroscopic lithotripsy, Ho:YAG laser. ĐẶT VẤN ĐỀ Sỏi niệu quản (SNQ) là thể bệnh thường gặp của sỏi tiết niệu, đứng hàng thứ hai sau sỏi thận. Tuy vậy, sỏi niệu quản gây bít tắc niệu quản, ảnh hưởng nhanh chóng đến chức năng thận và gây ra các biến chứng cấp/mạn tính nặng nề như cơn đau quặn thận, viêm thận bể thận cấp, thận ứ nước nhiễm trùng hóa mủ, biến chứng nhiễm khuẩn huyết, hay gây mất chức năng thận... ở bên có sỏi. Từ năm 1980 trở lại đây, ngoài 2 phương pháp điều trị kinh điển sỏi niệu quản là điều trị nội khoa tống sỏi và phẫu thuật mở lấy sỏi, các * Bệnh viện Trung Ương Quân Đội 108 Tác giả liên lạc: BS. Đỗ Ngọc Thể ĐT: 0983452468 Email: dongocthe@yahoo.com 318 Chuyên Đề Thận Niệu Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 3 * 2012 Nghiên cứu Y học phương pháp ít xâm lấn (tán sỏi ngoài cơ thể, nội soi niệu quản tán sỏi ngược dòng, nội soi qua da xuôi dòng, phẫu thuật nội soi lấy sỏi qua/sau phúc mạc) ra đời và dần dần trở nên phổ biến, đặc biệt là nội soi niệu quản (ngược dòng). Tiêu chuẩn lựa chọn -Sỏi niệu quản 1 viên. Trước năm 1990, các trung tâm tiết niệu trên thế giới áp dụng phổ biến nội soi niệu quản tán sỏi (NSNQTS) cơ học bằng xung hơi (pneumatic) hoặc xung điện (electrokinetic) với ưu điểm là hiệu quả vỡ sỏi cao, an toàn, giá thành rẻ. Tiêu chuẩn loại trừ -SNQ được xử trí đồng thời với các bệnh lý khác như hẹp niệu đạo, xơ cổ bàng quang, u tuyến tiền liệt, u bàng quang… Tuy nhiên, sau khi laser được ứng dụng vào trong NSNQTS (với những ưu điểm là khả năng tán vỡ mọi loại sỏi, tính an toàn, cũng như phù hợp với tất cả các loại ống soi cứng, bán cứng, mềm...), NSNQTS bằng laser đã dần dần phổ biến và thay thế cho nội soi niệu quản tán sỏi cơ học trên thế giới. -Chức năng thận bên có sỏi bình thường hoặc giảm nhẹ. -Cấy khuẩn niệu trước mổ âm tính. -SNQ trên phụ nữ có thai. -Chức năng thận bên có sỏi giảm nặng/mất chức năng. Phương pháp nghiên cứu Thiết kế nghiên cứu Tiến cứu mô tả cắt ngang. Các chỉ tiêu nghiên cứu Lâm sàng: Tại Việt Nam, laser đã được ứng dụng trong điều trị sỏi niệu quản từ những năm đầu của thế kỷ 21, trong nghiên cứu của các tác giả Nguyễn Minh Quang (2003)(7), Dương Văn Trung (2006)(2). Mục đích của nghiên cứu này nhằm đánh giá kết quả nội soi tán sỏi niệu quản bằng laser Ho:YAG tại Bệnh viện Trung Ương Quân Đội 108 từ tháng 1/2012. -Tuổi, giới. ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Đánh giá kết quả sớm sau mổ: Đối tượng Gồm 107 bệnh nhân (BN) sỏi niệu quản, được nội soi niệu quản tán sỏi bằng laser tại khoa Tiết Niệu – Bệnh viện TƯQĐ 108 từ tháng 1/2012 đến tháng 4/2012. Các BN được khám lâm sàng, làm các xét nghiệm thường quy đánh giá chức năng thận (urea, creatinin), siêu âm (đo độ dày nhu mô thận, độ giãn đài bể thận và NQ trên sỏi, vị trí sỏi, kích thước sỏi), chụp Xquang tiết niệu thường và chụp thận thuốc t ...