Đề cương ôn tập môn Xã hội học đại cương

Mời các bạn cùng tham khảo Đề cương ôn tập môn Xã hội học đại cương được TaiLieu.VN sưu tâm và chia sẻ dưới đây để hệ thống kiến thức đầy đủ nhất về môn học. Tài liệu gồm nhiều câu hỏi khác nhau đi kèm lời giải chi tiết giúp bạn có thêm tư liệu ôn tập cho kỳ thi sắp tới. Hi vọng đây sẽ là tài liệu hữu ích giúp các bạn đạt kết quả cao trong kỳ thi sắp tới.

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề cương ôn tập môn Xã hội học đại cương1.XH học là gì? Trình bày đối tượng nghiên cứu của XH học và mqhệgiữa XH học với các KH XH khác. A. xã hội học là gì? #KháI niệm: - xét về mặt thuật ngữ, nhiều nhà nghcứu cho rằng XH học bằng SocietaS ( gốc la tinh) và LogoS( gốc hi laS) có nghĩa là học thuyết trên n/c . Như vậy xhh được hiểu là học thuyết về XH, nghcứu XH. - Xét về mặt ls, Auguste Conte (1798-1857-pháp) đã công khai sinh ra môn KH về các qluật cùa xh với tên gọi là “XHH”. Theo đó xxh được mô tả như 1 hệ thống hoàI chỉnh có cấu trúc xđ (các tập hợp, nhóm, tổng hợp..) được tổ chức và vận hành theo các thiết chế, luôn vận đg, biến đổi có tính ql. Sao đó các nhà xhh khác đã p/triển, n/cứu các vấn đề trong đ/s xh làm cho xhh ngày càng p/tr và phong phú hơn. - Ngày nay, xhh được đinh nghĩa như sau: xhh là 1 KH thuộc các KH xh chuyên n/c các ql ,tinh ql ,các đ/đIểm, các tính chất, các cơ chế nảy sinh, vận/đ, biến đổi và mqhệ giữa con người và con người. - Theo 1số nhà xhh Xô Viết trước đây thì xhh Mác Xít là KH về các ql phổ biến và đặc thù cùa sự v/đg và p/triển cùa các hệ thống xh x/định; là KH về các cơ chế h/đ và các h/thức biểu hiện cùa ql đó trong h/đ cùa các cá nhân, tập đoàn xh, g/c,d/tộc. B. đối tượng n/cứu cùa xhh. - ĐTNC cùa xhh là xh loàI người trong đó các QHXH (ttxh) được biểu hiện thông qua các hành vi xh giữa người và người hay nói 1 cách khác là n/c mqh hữu cơ, sự a/h lẫn nhau, qhệ biện chứng giữ 1 bên là con người với tư cách cá nhân, nhóm…và 1 bên là xh với tư cách là hệ thống xh, cơ cấu xh. - Nói 1 cách hình ảnh ,vấn để k phảI là ở chỗ làm cho con người và xh ngày càng xa nhau hay nhập lạI làm 1 về mặt lí luận và p/p luận xhh vấn đề là làm sao chỉ ra ql, tính ql, thuộc tính, đ/đIểm cũng như cơ chế ,hình thức,đk cùa sự hình thành ,v/đ và p/triển mqh tắc động qua lạI giữa con người và xh. - Xét trong tiến trình p/ triển cùa xhh, các vấn đề kép: “con người-xh”, “hành động xh-cơ cấu xh”, “vĩ mô-vi mô”, “chủ quan-kquan”, “chủ thể- khách thể”, “tự nhiên-xh”…là trọng tâm trong n/c xhh. - Có thể nói ĐTNC của xh nói 1 cách kháI quát là hành vi xh của con người . chúng ta chỉ có thể hiểu rõ h/vi xh trên cơ sở làm rõ được mối tỷ quan giữa người-người trong các nhóm trong cộng đồng xh dựa trên các dấu hiệu đặc trưng. đồng thời xhh n/c sự tương tắc giữa các nhóm và các cộng đồng xh khác nhau để phát hiện ra tính ql chi phối các qhệ, các mối liên hệ tạo thành hệ thống tổng thể, hoàn chỉnh của xh.c. Quan hệ giữa xhh với các KH khác.# Quan hệ giữa xhh và triết học. - Triết học là KH n/c ql quan trọng nhất của tự nhiên, xh và tư duy. Qhệ giữa xhh & triết học là qh giữa KH cụ thể với thế giới quan KH.Triết học M-LN là nền tảng thế giới quan, là cơ sở p/pháp luận n/c của xhh mác xít. Xhh mác xít vdụng CNDVLS & phép BCDV làm công cụ lí luận sắc bén để n/c & cảI thiện mqh giữa con người & xh. - Trong qh này cần tránh 2 quan niệm của trợ p/tr của xhh: + Quan đIểm 1: xhh là 1 bộ phận của triết học: chẳng hạn quan đIểm này đã đồng nhất n/c lí luận xhh với CNDVLS trong việc giảI thích đ/s xh. Làm gián đoạn việc kế thừa, vdụng & p/tr 1 cách sáng tạo các tư tưởng , k/n & p/p luận xh có Cac Mác & Angghen, Lênin đã nêu ra từ thế kỷ 19-nay. + Quan đIểm 2: đặt xhh biệt lập hay đối lập với triết học .xhh không có mlhệ đáng kể gì với triết học . thực chất của quan niệm này cố tình làm ngơ trước 1 thực tế là xhh bao giờ cũng có tính triết học. Nó được thể hiện ở chỗ xhh tìm hiểu bản chất của các sự vật hiện tượng trong triết học & xh & nhận thức ql chung của vận/đg p/tr con người & xh , lý thuyết xhh của Mác là 1sv. Tính triết học trong xhh gắn liền với thế giới quan , tự tư tưởng và tính g/c. - Mqhệ xhh-triết học bằng biện chứng. Các n/c xhh cung cấp những thông tin và phát hiện các vấn đề, bầng chứng mới làm phong phú kho tàng tri thức và p/p luận triết học. Trên cơ sở nắm vững tri thức xhh ta có thể vdụng 1 cách sáng tạo tri thức triết học vào hđ thực tiến CM.# Quan hệ xhh-tâm lý học và lịch sử học.XHH không bị TL học lấn áp vì xhh không tập trung n/c về cá nhân , hành vixh và về hoạt đg TL của con người. Xhh không bị lịch sử học bao hàm vì xhkhông tập trung n/c các sự kiện LSXH cụ thể. Xhh cũng không phảI là “KHnửa nọ, nửa kia.(tức vừa n/c con người, vừa nghiên cứu XH một cách biệtlập). XH học có mối liên chặt chẽ với tấm lý học và lịch sử học. Các nhà xãhội học có thể vận dụng cách tiếp cận tâm lý học để xem xét hành động xãhội với tư cách là hoạt động cảm tính, có đối tượng và mục đích.XH học có thể quán triệt quan đIểm lịch sử trong việc đánh gía tác động củahoàn cảnh, đIều kiện XH đối với con người. ( phân tích yếu tố “ thời gianXH ”) khi giảI thích những thay đổi XH trong đời sống con người.# Quan hệ XH học – kt học.Kinh tế học nghiên cứu quá trình sản xuất, phân phối và tiêu dùng hàng hoávà dịch vụ. XH học nghiên cứu hoàn cảnh văn hoá, cách tổ chức XH 2 quanhệ XH của các hiện tượng, qúa trình KT. ...