Đề tài tốt nghiệp cử nhân Điều dưỡng hệ VHVL: Đánh giá kết quả chăm sóc hô hấp và mức độ khó thở của bệnh nhân sau cắt nối khí quản tận - tận tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108

Chuyên đề gồm có 2 mục tiêu chính sau: Đánh giá kết quả chăm sóc hô hấp bệnh nhân sau phẫu thuật cắt nối khí quản tận – tận tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, mô tả mức độ khó thở lâm sàng sau phẫu thuật cắt nối khí quản tận - tận.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề tài tốt nghiệp cử nhân Điều dưỡng hệ VHVL: Đánh giá kết quả chăm sóc hô hấp và mức độ khó thở của bệnh nhân sau cắt nối khí quản tận - tận tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108ĐẶT VẤN ĐỀMuốn duy trì sự sống, tế bào cần oxy để biến năng lượng hóa học củathức ăn thành các dạng năng lượng khác như cơ năng, nhiệt năng .. dùng vàomọi hoạt động sống. Đồng thời Carbon dioxid (CO2) sinh ra trong quá trình sốngcần phải thải ra ngoài. Cung cấp oxy và thải CO2 là chức năng chính của bộ máyhô hấp.Khí quản là một cơ quan tham gia vào bộ máy hô hấp, do vị trí đặc biệtnên khí quản chiếm một vị trí quan trọng. Không khí từ mũi hoặc miệng xuốngđi qua khí quản tới phổi, chia nhánh vào hai phế quản gốc, phế quản thùy, phânthùy rồi chia nhánh nhiều lần tới các tiểu phế quản và phế nang và thực hiện quátrình trao đổi khí [2]. Khí quản có đặc điểm là cơ quan duy nhất không có hoạtđộng hỗ trợ từ bộ phận tương tự và phải đảm bảo thông thoáng thực hiện traođổi khí liên tục.Bên cạnh đó khí quản còn có chức năng bảo vệ phổi khỏi dị vật (do hệthống lông chuyển), sưởi không khí, phát âm, tham gia thể hiện tình cảm [5].Cấu trúc hình trụ của khí quản là một tổ chức hỗn hợp gồm các vòng sụn đượcghép và định hình với nhau bằng các sợi cơ trơn, sợi chun hiện tại chưa có bộphận nhân tạo thay thế. Do đó các phẫu thuật tạo hình khí quản rất phức tạp, đòihỏi sự chính xác và đặc biệt phải luôn đảm bảo thông khí cung cấp oxy cho nhucầu cơ thể. Hiện nay phẫu thuật này được thực hiện tại một số trung tâm hoặcbệnh viện lớn, trong đó có bệnh viện TƯQĐ 108.Kinh nghiệm và kế hoạch chăm sóc của điều dưỡng chưa thấy đề cậptrong tài liệu giảng dạy và ít thấy có báo cáo tiếng việt nào đề cập tới việc chămsóc bệnh nhân sau mổ cắt nối khí quản tân-tận [1].Đây cũng là giai đoạn quan trọng góp phần vào thành công của kết quảđiều trị phẫu thuật cắt nối khí quản tận-tận điều trị hẹp khí quản:1Vì vậy chúng tôi thực hiện đề tài này nhằm mục tiêu: Đánh giá kết quả chăm sóc hô hấp bệnh nhân sau phẫu thuật cắt nốikhí quản tận – tận tại Bệnh viện TƯQĐ 108 Mô tả mức độ khó thở lâm sàng sau phẫu thuật cắt nối khí quản tậntận2Thang Long University LibraryI.TỔNG QUAN1.1 Đại cương1.1.1 Giải phẫu khí quản [2]Khí quản (Tracheal) tiếp theo thanh quản bắt đầu từ cổ (đốt sống cổ VI) và tậnhết trong lồng ngực (đốt sống cổ IV) bằng cách chia đôi thành 2 phế quảnHình 1: Vị trí của khí quảna. Hình dáng, kích thước và cấu tạo Khí quản là một ống hình trụ dẹt ở phía sau, phồng tròn ở phía trước. Sởdĩ như vậy là do khí quản được cấu tạo bởi khoảng 16 đến 20 vòng sụn vàở phía sau mỗi vòng sụn là tổ chức sợi. Ở giữa các vòng sụn cũng có cácrãnh ngang cũng là tổ chức sợi. Khí quản chạy từ trên xuống hơi bị lệchsang phải (do quai động mạch chủ đè lên ở bên trái) và để hở một phầnmặt trước thực quản. Càng xuống dưới càng chếch về phía sau, cho nên ởđoạn cổ khí quản nằm rất nông ở phía trước và ở trên (cách da khoảng18mm). Có thể sờ thấy ngay dưới da nhữn vòng sụn của khí quản, nênthường mở khí quản giữa vòng sụn 1-4, khi vào ngực thì lại nằm rất sâu. Khí quản dài độ 10cm chia hai phần đoạn cổ và đoạn ngực. Tuy nhiên độdài chung và mỗi đoạn thay đổi tùy theo tuổi và tùy từng người, nam haynữ. Khí quản có đường kính ngang khoảng 15-18mm, nhưng có thể chỉ3khoảng 10-12mm do có cơ co khí quản kéo lại, do đó khi có dị vật nằmtrong khí quản, kết hợp với phản xạ ho dị vật sẽ được đẩy lên tới thanhmôn Khí quản di động dễ dàng, được đưa lên cùng thanh quản khi ta bắt đầunuốt hoặc bị đẩy sang bên bởi các u ở cổ. Khí quản được cấu tạo bởi hai lớp: lớp ngoài gồm các nửa vòng sụn đượcnối với nhau bởi các thớ sợi và ở phía sau có các cơ trơn khí quản. Lớptrong là niêm mạc. Khi soi phế quản ta thấy phía trong có các vòng đỏsáng (vòng sụn) và vòng đỏ nâu (vòng thớ liên sụn). Ở đầu dưới có hai lỗthông với hai phế quản, ngăn cách nhau bởi một gờ được gọi là cựa khíquản (carina tracheal).Hình 2: Giải phẫu khí quản(a) Mặt trước khí quản (b) Cắt ngang khí quản4Thang Long University Libraryb. Liên quan giải phẫu Đoạn cổ: Khí quản nằm ở khu dưới móng, nằm phía trong da và cân cổnông, các cơ nông vùng cổ trước, một phần có tuyến giáp vắt ngang qua ởđoạn cổ. Khí quản đè lên thực quản ở phía sau và liên quan với hai bên bómạch cảnh gốc. Khoang tế bào trước khí quản rộng nhất là trên cán ứctrong đó có thể có hạch bạch huyết, tĩnh mạch giáp dưới, có thể có thântĩnh mạch cách tay đầu trái, trẻ em có thể thấy cả tuyến ức lấn cao lên cổ. Đoạn ngực: Phía trước liên quan từ nông vào sâu và qua lớp xương ứcsườn đòn với thân tĩnh mạch cánh tay đầu trái, thân động mạch cánh tayđầu và động mạch cảnh gốc trái. Ở dưới hai động mạch này và ở chỗ màkhí quản phân chia làm hai phế quản là quai động mạch chủ và ngànhphải của thân động mạch phổi. Phía sau vẫn là thực quản. Bên trái liênquan với quai động mạch chủ, động mạch cảnh gốc trái, dây thần kinh Xtrái với dây quặt ngược trái. Bên ...