Giáo trình bệnh học nội khoa part 3

Mô tả được hình ảnh Xquang và chẩn đoán phân biệt áp xe phổi. 7. Nêu được các cận lâm sàng trong chẩn đoán áp xe phổi. 8. Nêu được các kháng sinh dùng trong điều trị áp xe phổi. 9. Nêu được các chỉ định phẫu thuật áp xe phổi. 10. Nêu được các biến chứng của áp xe phổi. 11. Nêu được các yếu tố tiên lượng của áp xe phổi. I-ĐỊNH NGHĨA: 1-Áp xe phổi, trên lâm sàng, được định nghĩa là tình trạng nhiễm trùng hoại tử của nhu mô phổi do vi trùng không phải...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình bệnh học nội khoa part 3 AÙP XE PHOÅI MUÏC TIEÂU: 1. Neâu ñöôïc ñònh nghóa aùp xe phoåi. 2. Neâu ñöôïc nguyeân nhaân gaây aùp xe phoåi. 3. Neâu ñöôïc caùc yeáu toá thuaän lôïi gaây aùp xe phoåi. 4. Moâ taû ñöôïc caùc giai ñoaïn hình thaønh aùp xe phoåi. 5. Moâ taû ñöôïc trieäu chöùng laâm saøng aùp xe phoåi. 109 6. Moâ taû ñöôïc hình aûnh Xquang vaø chaån ñoaùn phaân bieät aùp xe phoåi. 7. Neâu ñöôïc caùc caän laâm saøng trong chaån ñoaùn aùp xe phoåi. 8. Neâu ñöôïc caùc khaùng sinh duøng trong ñieàu trò aùp xe phoåi. 9. Neâu ñöôïc caùc chæ ñònh phaãu thuaät aùp xe phoåi. 10. Neâu ñöôïc caùc bieán chöùng cuûa aùp xe phoåi. 11. Neâu ñöôïc caùc yeáu toá tieân löôïng cuûa aùp xe phoåi. I-ÑÒNH NGHÓA: 1-AÙp xe phoåi, treân laâm saøng, ñöôïc ñònh nghóa laø tình traïng nhieãm truøng hoaïi töû cuûa nhu moâ phoåi do vi truøng khoâng phaûi lao. OÂû aùp xe thöôøng coù ñöôøng kính 2cm. Caùc aùp xe coù ñöôøng kính < 2cm ñöôïc goïi laø vieâm phoåi hoaïi töû ( necrotizing pneumonia ) maëc duø 2 nhoùm naøy coù cô cheá beänh sinh vaø vi truøng hoïc gioáng nhau. Thöôøng chæ coù moät oå aùp xe nhöng ñoâi khi coù theå nhieàu oå. 2-Aùp xe phoåi nguyeân phaùt laø aùp xe phoåi do hít hay vieâm phoåi treân “ngöôøi bình thöôøng”. 3-Aùp xe phoåi thöù phaùt xaåy ra do lan traøn cuûa moät oå nhieãm truøng ngoaøi phoåi ( theo ñöôøng maùu hay tieáp caän ) hay treân beänh nhaân coù yeáu toá thuaän lôïi taïi choã nhö taéc ngheõn pheá quaûn, giaõn pheá quaûn. 4-Aùp xe phoåi caáp tính: dieãn bieán laâm saøng < 4-6 tuaàn. 5-Aùp xe phoåi maõn tính: dieãn bieán laâm saøng > 4-6 tuaàn. II-NGUYEÂN NHAÂN: 1-Vi truøng yeám khí: ( chuû yeáu ) a-Gr aâm: Fusobacterium nuclatum; Bacteroides fragilis; Bacteroides melaninogenicus, Peptostreptococcus. b-Gr (+): Clostridium spp; Lactobacillus; Propionibacteria. 2-Vi truøng aùi khí: Staphylococcus aurius; caùc tröïc truøng Gr (-) nhö Klebsiella pneumoniae, Pseudomonas aeruginosa, Enterobacter; Serratia… 3-Kyù sinh truøng: Entamoeba histolytica, Paragonomus westermani; Stronggyloides stercoralis. 4-Naám: Aspergillus spp; Histoplasma capsulatum; Mucoraceae; Pneumocystis carinii; Coccidioides immitis; Blastocysts hominis… III-BEÄNH SINH: Söï hình thaønh aùp xe phoåi yeám khí gaàn nhö coù söï hieän dieän ñoàng thôøi 2 yeáu toá: 110 (1)-Caùc nhieãm truøng vuøng raêng mieäng nhö vieâm lôïi, vieâm muû chaân raêng. (2)-Hít caùc dòch töø vuøng haàu hoïng vaøo nhu moâ phoåi. Nguyeân nhaân thöôøng gaëp laø:  Roái loaïn tri giaùc nhö nghieän röôïu, ñoäng kinh, duøng thuoác an thaàn hay caùc roái loaïn thaàn kinh.  Khoù nuoát.  Ñaët noäi khí quaûn, môû khí quaûn hay nuoâi aên qua sond daï daøy. Ngöôøi khoûe maïnh cuõng thöôøng hít moät löôïng nhoû caùc chaát tieát töø ñöôøng hoâ haáp treân nhöng nhôø phaûn xaï ho vaø caùc cô cheá baûo veä phoåi neân khoâng aûnh höôûng. Beänh nhaân aùp xe phoåi do hít phaûi moät löôïng lôùn caùc vi khuaån vaø giaûm cô cheá baûo veä phoåi. Toån thöông khôûi ñaàu laø vieâm phoåi, ñieån hình hay gaëp ôû phaân thuøy treân cuûa thuøy döôùi hay phaân thuøy sau cuûa thuøy treân neáu beänh nhaân hít ôû tö theá naèm hay ôû caùc phaân thuøy ñaùy cuûa thuøy döôùi neáu ôû tö theá ñöùng. Dieãn tieán cuûa moät oå aùp xe qua caùc giai ñoaïn: 1) Giai ñoaïn thaønh laäp oå muû: trong vuøng ñoâng ñaëc xuaát hieän caùc oå vieâm nhoû do hoaïi töû nhu moâ phoåi. Caùc oå vieâm lan roäng vaø hoøa vôùi nhau taïo thaønh moät oå lôùn trong chöùa ñaày caùc teá baøo vieâm vaø nhu moâ hoaïi töû. Oå aùp xe hình thaønh vôùi voû boïc xô moûng. 2) Giai ñoaïn oäc muû: oå aùp xe aên loeùt thuûng vaøo nhaùnh pheá quaûn laân caän vaø muû trong oå aùp xe traøo vaøo ñöôøng daãn khí. 3) Giai ñoaïn nung muû hôû: quaù trình huûy hoaïi nhu moâ phoåi tieáp tuïc. Muû trong oå aùp xe ñöôïc khaïc ra ngoaøi vaø khí trôøi vaøo oå aùp xe taïo thaønh hình aûnh möïc nöôùc-hôi treân Xquang ngöïc. 4) Giai ñoaïn maõn tính: trung bình qua tuaàn thöù 8, quaù trình vieâm xô xuaát hieän. Oå muû coù nhieàu ngoùc ngaùch. Qua tuaàn thöù 12, voû cuûa oå aùp xe daày, maët trong coù hieän töôïng bieåu moâ hoùa. Pheá quaûn laân caän bò giaõn do vieâm phaù huûy. IV-LAÂM SAØNG: 1-Trieäu chöùng laâm saøng cuûa Aùp xe phoåi do vi truøng yeám khí thöôøng aâm æ trong 2 tuaàn hay hôn. Trieäu chöùng thöôøng gaëp laø soát, meät moûi, ho khaïc ñaøm vaø ñau ngöïc. Beänh nhaân cuõng thöôøng coù suït caân vaø thieáu maùu do nhieãm truøng maïn tính. Löôïng ñaøm khaïc nhieàu hôn khi nhu moâ phoåi bò hoaïi töû taïo hang vaø 60% beänh nhaân khaïc ñaøm coù muøi thoái. Haàu heát tröôøng hôïp khai thaùc beänh söû coù roái loaïn tri giaùc hay coù caùc yeáu toá thuùc ñaåy tröôùc ñoù. 2-Aùp xe phoåi do tuï caàu ...