Giáo trình Địa lý kinh tế Việt Nam: Phần 2

Phần 1 Giáo trình Địa lý kinh tế Việt Nam trình bày các nội dung: Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp Việt Nam, tổ chức lãnh thổ lâm-ngư nghiệp Việt Nam, tổ chức lãnh thổ giao thông vận tải Việt Nam, tổ chức lãnh thổ ngành thương mại và dịch vụ Việt Nam, các vùng kinh tế lớn ở Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Địa lý kinh tế Việt Nam: Phần 2 Ñòa lyù kinh teá Vieät Nam - 79 - CHÖÔNG VI . TOÅ CHÖÙC LAÕNH THOÅ NOÂNG NGHIEÄP VIEÄT NAM VI.1 VAI TROØ VAØ CÔ CAÁU NGAØNH NOÂNG NGHIEÄP VI.1.1 Vai troø cuûa noâng nghieäp. Trong neàn kinh teá quoác daân cuûa moãi nöôùc, noâng nghieäp laø moät trong hai ngaønh saûn xuaát vaät chaát quan troïng. Veà maët xaõ hoäi, neáu khoâng coù moät neàn noâng nghieäp hieän ñaïi saûn xuaát ñöôïc nhieàu saûn phaåm noâng nghieäp cung caáp cho xaõ hoäi thì vieäc phaân coâng lao ñoäng trong xaõ hoäi seõ bò haïn cheá, coâng nghieäp chaäm phaùt trieån vaø söï phoàn vinh cuûa neàn kinh teá xaõ hoäi seõ bò aûnh höôûng nghieâm troïng. y Ñoái vôùi phaân boá coâng nghieäp, saûn xuaát noâng nghieäp cuõng coù yù nghóa quan troïng. Caùc ngaønh coâng nghieäp thöïc phaåm, coâng nghieäp nheï coù nhieàu ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå phaân boá hôïp lyù caùc xí nghieäp saûn xuaát trong nhöõng vuøng vaø khu vöïc maø ôû ñoù saûn xuaát noâng nghieäp ñaõ taäp trung, thaâm canh, chuyeân canh coù tyû troïng haøng hoùa lôùn. y Ñoái vôùi baûn thaân ngaønh noâng nghieäp, neáu saûn xuaát noâng nghieäp phaùt trieån maïnh, nhaát laø ngaønh saûn xuaát löông thöïc seõ taïo thuaän lôïi ñeå phaân boá hôïp lyù caây coâng nghieäp, caây aên traùi, caây thöïc phaåm vaø ngaønh chaên nuoâi. y Noâng nghieäp coøn aûnh höôûng ñeán phaân boá caùc ngaønh laâm nghieäp, ngö nghieäp, giao thoâng vaän taûi vaø caùc ngaønh khaùc. VI.1.2 Cô caáu ngaønh noâng nghieäp Saûn xuaát noâng nghieäp bao goàm hai ngaønh saûn xuaát chính laø ngaønh troàng troït vaø chaên nuoâi. Song trong caùc ngaønh chính naøy söï phaân chia thaønh caùc nhoùm khaùc nhau. † Caên cöù vaøo giaù trò söû duïng kinh teá cuûa saûn phaåm, ngöôøi ta phaân chia caùc loaïi caây troàng thaønh moät soá nhoùm lôùn : * Caây löông thöïc - hoa maøu : luùa gaïo, luùa mì, baép, khoai,... * Caây thöïc phaåm: rau, ñaäu, caây aên traùi,... * Caây coâng nghieäp : y Caây laáy ñöôøng: mía, cuû caûi ñöôøng, thoát noát, coû maät,... y Caây laáy daàu: döøa, laïc, vöøng, ñaäu töông, coï, höôùng döông TS.Traàn Duy Lieân Khoa Du lòch Ñòa lyù kinh teá Vieät Nam - 80 - y Caây laáy sôïi: boâng, ñay, gai, lanh, döùa sôïi,... y Caây laáy nhöïa: cao su, thoâng,... y Caây laáy chaát kích thích: cheø, caø pheâ, ca cao, thuoác laù, y Caây laáy tinh daàu: baïc haø, xaù xò,... * Caây laøm thöùc aên cho gia suùc: khoai nöôùc, beøo,... * Caây trang trí: hoa, caây caûnh,... * Caây laáy goã. † Döïa vaøo caùc ñaëc ñieåm sinh thaùi cuûa caây, ngöôøi ta phaân chia caùc loaïi caây troàng theo caùc nhoùm : y Caây troàng nhieät ñôùi. y Caây troàng caän nhieät ñôùi. y Caây troàng oân ñôùi. Hay: y Caây öa nhieät. y Caây öa aåm. y Caây chòu haïn... † Döïa vaøo quaù trình sinh tröôûng cuûa caùc loaïi caây troàng, ngöôøi ta cuõng chia caùc caây troàng thaønh caùc nhoùm : y Caùc caây laâu naêm: döøa, cao su, caø pheâ, cheø,.... y Caùc caây haøng naêm: caây löông thöïc, boâng, ñay,, daâu taèm,... Ñoái vôùi ngaønh chaên nuoâi coù 3 nhoùm chính: y Chaên nuoâi gia suùc : traâu, boø, heo,... y Chaên nuoâi gia caàm : gaø, vòt, ngan, ngoãng,... y Nuoâi thuûy, haûi saûn : toâm, cua, caù, baba,... Song noùi chung, cô caáu ngaønh noâng nghieäp coù 3 nhoùm chính : Troàng caây löông thöïc, troàng caây coâng nghieäp, chaên nuoâi. VI.2 CAÙC YEÁU TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN PHAÙT TRIEÅN, PHAÂN BOÁ NOÂNG NGHIEÄP VI.2.1 Caùc yeáu toá töï nhieân a) Khí haäu : Söï phaùt trieån vaø phaân boá noâng nghieäp chòu aûnh höôûng saâu saéc cuûa yeáu toá khí haäu. Söï khaùc bieät veà khí haäu giöõa caùc nöôùc, caùc vuøng thöôøng theå hieän trong söï phaân boá caùc loaïi caây troàng vaø vaät nuoâi. Moät soá nhaø khoa hoïc ñaõ phat1 TS.Traàn Duy Lieân Khoa Du lòch Ñòa lyù kinh teá Vieät Nam - 81 - hieän vaø bieåu thò moái quan heä giöõa cöôøng ñoä gia taêng toång sinh khoái (biomas) vôùi nhieät ñoä, ñoä aåm, cöôøng ñoä chieáu saùng cuûa maët trôøi. Thí duï theo chæ soá Paterson öôùc tính sinh khoái thöïc vaät saûn sinh ra ôû caùc ñai khí haäu nhö sau: - Vaønh ñai treân 50 vó ñoä (haøn ñôùi) : 30 taán/ha/naêm - Vaønh ñai 25 ñeán 50 vó ñoä (oân ñôùi) : 50 taán/ha/naêm - Vaønh ñai 10 ñeán 25 vó ñoä (n ...