Giáo trình Địa văn hàng hải (phần 2) - ĐH Hàng hải

Giáo trình Địa văn hàng hải (phần 2) được biên soạn nhằm mục đích tiêu chuẩn hóa giáo trình giảng dạy cho sinh viên ngành Điều khiển tàu biển. Giáo trình Địa văn hàng hải (phần 2) bao gồm 6 chương: chương 7 dự đoán đường đi của tàu bằng cách vẽ, chương 8 dự đoán đường đi của tàu bằng giải tích, chương 9 cơ sở lý thuyết của việc xác định vị trí tàu bằng mục tiêu địa văn, chương 10 xác định vị trí tàu bằng các đường đẳng trị cùng loại đồng thời, chương 11 xác định vị trí tàu bằng các đường đẳng trị khác loại đồng thời, chương 12 xác định vị trí tàu bằng các đường đẳng trị không đồng thời.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Địa văn hàng hải (phần 2) - ĐH Hàng hải LỜI NÓI ĐẦU Nước ta có bờ biển dài và nằm ở vị trí quan trọng trong tuyến đường hàng hải Quốc tế. Việt Nam là nước thứ 126 gia nhập Tổ chức Hàng hải Thế giới (IMO) và đã tham gia công ước “ Đào tạo và cấp bằng cho thuyền viên 1978/1995 của IMO”. Mặt khác, Việt Nam cũng là thành viên thứ 150 của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Chính vì vậy, nước ta cần có đội ngũ sỹ quan Hàng hải đáp ứng sự đòi hỏi phát triển của ngành Hàng hải trong thời kỳ hội nhập và phát triển kinh tế. Địa văn hàng hải là một trong những môn học chuyên môn quan trọng của ngành Điều khiển tàu biển. Trong phần 2 của môn học sẽ trang bị cho sinh viên những kiến thức cơ bản liên quan đến việc dự đoán đường đi của tàu bằng cách vẽ, dự đoán đường đi của tàu bằng giải tích và các phương pháp xác định vị trí tàu cũng như đánh giá độ tin cậy và độ chính xác của vị trí xác định. Đặc biệt trong mỗi chương của phần 2 này, chúng tôi đưa ra những ví dụ điển hình giúp cho sinh viên củng cố vững vàng kiến thức đã học và một số kiến thức nâng cao nhằm tăng tính tư duy của sinh viên. Mỗi sỹ quan điều khiển tàu biển đều hiểu rằng, xác định vị trí tàu là việc làm bắt buộc và vô cùng quan trọng. Việc xác định vị trí tàu được thực hiện tại bất cứ thời điểm nào khi tàu hành trình trên biển và neo đậu. Nghĩa là từng giờ trong ngày và hết ngày này sang ngày khác khi tàu hành trình hay neo đậu, sỹ quan điều khiển tàu có trách nhiệm xác định vị trí tàu. Nhằm mục đích tiêu chuẩn hóa giáo trình giảng dạy cho sinh viên ngành Điều khiển tàu biển. Hai tác giả Thuyền trưởng Nguyễn Thái Dương và Thuyền trưởng Phạm Kỳ Quang đã biên soạn cuốn giáo trình môn học “Địa văn hàng hải - Phần 2” để làm tài liệu giảng dạy chính thức cho sinh viên khoa Điều khiển tàu biển. Giáo trình Địa văn hàng hải - Phần 2 bao gồm 6 chương: - Chương 7 : Dự đoán đường đi của tàu bằng cách vẽ. - Chương 8 : Dự đoán đường đi của tàu bằng giải tích. - Chương 9 : Cơ sở lý thuyết của việc xác định vị trí tàu bằng mục tiêu địa văn. - Chương 10: Xác định vị trí tàu bằng các đường đẳng trị cùng loại đồng thời. - Chương 11: Xác định vị trí tàu bằng các đường đẳng trị khác loại đồng thời. - Chương 12: Xác định vị trí tàu bằng các đường đẳng trị không đồng thời. Chúng tôi xin chân thành cảm ơn những đóng góp của các đồng nghiệp trong bộ môn Hàng hải học và các đồng nghiệp khác. Chúng tôi hy vọng cuốn giáo trình này sẽ giúp cho sinh viên khoa Điều khiển tàu biển có thêm một tài liệu chuẩn để học tập và đây cũng là tài liệu giúp ích cho các bạn đọc quan tâm đến lĩnh vực này và đồng thời có thể làm tài liệu tham khảo hữu ích cho các sỹ quan điều khiển tàu biển. Mặc dù chúng tôi đã có rất nhiều cố gắng trong quá trình biên soạn nhưng chắc chắn không thể tránh khỏi những khiếm khuyết. Rất mong sự góp ý của bạn đọc. Tác giả TTr. Nguyễn Thái Dương - TTr. Phạm Kỳ Quang Bộ môn Hàng hải học 1 CHƯƠNG 7 DỰ ĐOÁN ĐƯỜNG ĐI CỦA TÀU BẰNG CÁCH VẼ 7.1. BẢN CHẤT DỰ ĐOÁN ĐƯỜNG ĐI CỦA TÀU BẰNG CÁCH VẼ Đảm bảo dẫn tàu an toàn, sỹ quan hàng hải phải dự đoán trước hướng và quãng đường tàu hành trình, trên cơ sở phân tích thông tin tình hình khí tượng, thủy văn, đặc điểm phao tiêu, luồng, eo, tình trạng chuyến đi v.v. Nhiệm vụ của sỹ quan hàng hải ghi và tổng hợp đường hành trình của tàu, trong thực tiễn hàng hải quá trình đó gọi là dự đoán đường đi của tàu. Căn cứ điều kiện hàng hải có hai phương pháp dự đoán: - Phương pháp vẽ: đường đi và vị trí tàu xác định thông qua kẻ, vẽ trên hải đồ, nghĩa là bất kỳ thời điểm nào cũng có thể đưa ra vị trí dự đoán của tàu. - Phương pháp giải tích: đường đi và vị trí tàu được dự đoán bằng cách tính toán dựa vào các công thức hàng hải đã được thiết lập. Trong phương pháp dự đoán bằng cách vẽ, sỹ quan hàng hải thường xuyên kiểm tra sự chuyển động của tàu bằng vị trí xác định chính xác. Vị trí xác định, nghĩa là vị trí thực của tàu được xác định trên hải đồ. Toàn bộ công tác kẻ, vẽ trên hải đồ để lập tuyến đường hành trình, thống kê và kiểm tra duy trì hành trình an toàn trong mỗi chuyến đi, gọi là thao tác hải đồ. Thao tác hải đồ phân hai loại: thao tác sơ bộ và thao tác chính thức. 7.1.1. Thao tác sơ bộ Thao tác sơ bộ là công việc bắt buộc trước mỗi chuyến hành trình, trước khi tiến hành công việc, sỹ quan hàng hải nghiên cứu kỹ các tài liệu và thông tin liên quan đến chuyến đi như: tài liệu hàng hải chỉ nam, ấn phNm hàng hải, công tác tu chỉnh hải đồ, thông tin mới nhất chuyến đi v.v. Quá trình thao tác sơ bộ thực hiện trên tổng đồ hàng hải và chú ý những vấn đề sau: - N ghiên cứu kỹ chuyến đi; - Chọn tuyến đường hành trình c ...