Giáo trình mô đun Hướng dẫn sản xuất rau an toàn theo hướng Viet Gap - Phần 2

Nội dung của giáo trình giới thiệu khái quát về các mối nguy ảnh hưởng tới cây rau, các biện pháp loại trừ và giảm thiểu mối nguy, ghi sổ sách theo dõi quá trình trồng và chăm sóc cây rau cũng như tích hợp những kiến thức, kỹ năng cần có của nghề.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình mô đun Hướng dẫn sản xuất rau an toàn theo hướng Viet Gap - Phần 2 27 BÀI 5: NGUỒN NƯỚC Mã bài: MĐ01– 05 Mục tiêu: - Phân tích và nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến đất nguồn nước; - Áp dụng được các biện pháp để hạn chế các yếu tố ảnh hưởng đến nguồn nước; - Thực hiện việc theo dõi đánh giá, loại trừ và giảm thiểu các yếu tố ảnh hướng đến nguồn nước - Thực hiện nghiêm túc đúng quy trình theo Viet GAP. A. Nội dung 1. Phân tích và nhận diện yếu tố ảnh hưởng 1.1. Hóa học, kim loại nặng - Nguyên nhân các loại hóa chất thuốc bảo vệ thực vật và kim loại nặng có ở trong nước + Thuốc bảo vệ thực vật bị đổ, rò rỉ xuống nguồn nước tưới + Rửa chai lọ, bình phun thuốc xuống nguồn nước tưới + Nguồn nước tưới nhiễm hóa chất do nhà máy thải ra + Nước giếng khoan bị nhiễm Asen, thủy ngân... + Nước sinh hoạt không đủ tiêu chuẩn - Hình thức gây ô nhiễm cho cây rau + Sử dụng nước bẩn tưới cho rau gần ngày thu hoạch + Tưới nước bị ô nhiễm + Rửa sản phẩm bằng nước bị ô nhiễm Hình 5.1. Rửa rau bằng nguồn nước ô nhiễm 28 1.2. Các sinh vật gây bệnh - Nguyên nhân các sinh vật có trong nguồn nước + Chất thải của con người, động vật xuống nguồn nước + Xác chết, động vật, chuột,… có trong ao hồ dùng để tưới rau + Giếng khoan nhiễm vi sinh vật do quá trình rửa trôi các khu vực ô nhiễm + Nguồn nước sinh hoạt bị ô nhiễm + Nước thải chưa qua xử lý - Hình thức gây ô nhiễm cho cây rau + Nước rửa sản phẩm bị ô nhiễm + Nước ô nhiễm tưới cho rau + Sử dụng nước tưới gần đến ngày thu hoạch Hình 5.2. Nước cống sinh hoạt dùng để tưới cho rau Hinh 5.3. Phân hữu cơ ủ ngay tại màng nước tưới 29 2. Yêu cầu thực hành theo Viet GAP 2.1. Nguồn nước - Lấy mẫu nước đi đến cơ quan có chức năng phân tích: + Định kỳ 2 lần/năm, kiểm tra các chỉ tiêu về hoá chất và vi sinh vật; một lần vào mùa khô và một lần vào mùa mưa Hình 5.4. Phiếu kết quả phân tích nguồn nước + Nếu nguồn nước bị phát hiện ô nhiễm hoặc có dấu hiệu bất thường xuất hiện, nên thay thế nguồn nước khác hoặc phải áp dụng các hành động khắc phục cho tới khi chất lượng nước trở lại bình thường - Kiểm tra thường xuyên Định kỳ ít nhất 01 lần/tháng, kiểm tra xem có động vật và các nguồn gây ô nhiễm khác như rác thải, bao bì đựng hoá chất, đường dẫn chất thải,. … - Nếu cần thiết, phải có những hành động khắc phục để loại trừ động vật hay bất cứ nguồn gây ô nhiễm phát hiện được. 30 2.2. Bảo dưỡng giếng và hệ thống cung cấp nước - Kiểm tra kết cấu giếng nước hiện trạng ít nhất 1 năm/lần nhằm ngăn ngừa sự rò rỉ các chất gây ô nhiễm vào giếng nước. - Thường xuyên kiểm tra xem giếng nước, bể nước có được che đậy để tránh bị nhiễm bẩn từ các chất, vật liệu bên ngoài. Hình 5.5. Dùng lưới sắt che đậy bể chứa nguồn nước tưới - Thường xuyên kiểm tra hệ thống ống nước và van của giếng nước. - Thường xuyên kiểm tra và nếu cần thiết vệ sinh hệ thống cung cấp nước bao gồm các hồ chứa, kênh mương dẫn nước nhằm ngăn ngừa tích tụ bùn lắng Hình 5.6. Kiểm tra hệ thống ống nước 31 2.3. Sử dụng nước tưới - Nên tưới phun mưa vào lúc sáng sớm để lá có thể khô nhanh - Nên sử dụng nguồn nước có chất lượng tốt nhất cho việc tưới mưa rơi, đặc biệt khi gần thu hoạch - Nếu có thể, tránh tưới theo phương pháp phun mưa ít nhất 5 ngày trước khi thu hoạch - Khi có thể, sử dụng phương pháp tưới nhỏ giọt hoặc tưới theo luống vào gần thời điểm thu hoạch để hạn chế nguy cơ ô nhiễm và làm ẩm ướt cây Hình 5.7. Hệ thống tưới nhỏ giọt - Khi chất lượng nước không biết hoặc không kiểm soát được (ví dụ nước từ sông), nên sử dụng phương pháp tưới theo luống và tưới nhỏ giọt để hạn chế thấp nhất việc tiếp xúc giữa nước và phần ăn được của cây Hình 5.8. Tưới phun mưa theo luống