Giáo trình nấm học đại cương part 6

Tham khảo tài liệu giáo trình nấm học đại cương part 6, khoa học tự nhiên, công nghệ sinh học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình nấm học đại cương part 6 Giáo trình Nấm học - Biên soạn: PGs. Ts. Cao Ngọc Điệp Hùng cơ phát triển trong nhánh chung với túi noãn, sau đó nhánh này phát triển thànhgiao tử Γ (pollinodium), nhánh này tiến tới ống noãn bào và cắt phần ra gọi là hùng cơ,phần còn lại gọi là cuống hay thân (stalk), hùng cơ cũng là những tế bào đa nhân. 50 Giáo trình Nấm học - Biên soạn: PGs. Ts. Cao Ngọc ĐiệpHình 4.10. Nấm Aspergillus với tế bào chân tạo cọng bào tử, túi và bào tử đính(Sharma, 1998) Hình 4.11. Chu kỳ sinh sản hữu tính ở nấm Aspergillus (Sharma, 1998) 51 Giáo trình Nấm học - Biên soạn: PGs. Ts. Cao Ngọc Điệp c. Phối hợp tế bào chất (plasmogamy) Đầu của hùng cơ tiếp xúc với ống noãn bào và vách tế bào của hai đầu này tanra để hai tế bào chất này trộn với nhau d. Phát triển bao nang : Khi bắt đầu hợp nhân, nhân đơn bào trong túi noãn sẽ nhân đôi, mỗi tế bào nhịbội tạo ra sợi noãn (ascogenous hyphae), hai nhân của mỗi sợi noãn tiếp tục phân chiavà tạo thành sợi noãn đa nhân, có vách ngăn ngang, cuối cùng tế bào cuống lại thành tếbào đơn nhân, như vậy trong mỗi tế bào có vách ngăn của sợi noãn có hai nhân và sẽphát triển thành tế bào nang sau này (gồm một Γ và một Ε). Hai nhân trong nang sẽ tạothành nhân tiếp hợp nhị bội; Nhân nhị bội trong nang giảm phân thành 4 nhân đơn bộivà mỗi nhân đơn bội sẽ đẳng phân để cho 8 nhân đơn bội, mỗi nhân sẽ hình thànhmàng bao và phát triển thành một nang bào tử. Như vậy nang và bào tử nang phát triển từ sợi noãn và nhiều sợi noãn phát triểntạo ra một bao nang vách dầy chứa nhiều nang bên trong và nhiều bao nang nằm trongmột túi lớn có vách gồm nhiều lớp tế bào gọi là túi bào tử (peridium) trông giống nhưmột trái banh tiêu quả cho thể quả của bao nang gọi là Tử nang thể (Cleistothecium).Nang chứa 8 bào tử nang và khi bào tử nang trưởng thành thì vỏ nang vở ra và bào tửnang nằm trong Tử nang thể và khi nào Tử nang thể vở ra thì bào tử phóng thích rabên ngoài. e. Bào tử nang: Mỗi bào tử có đường kính khoảng 5 µm, vỏ bào tử có một đai mỏng bên ngoàivà mỗi bào tử nang nẩy mầm cho một khuẩn ty mới. ** Giống [Chi] Penicillium Có hơn 100 loài được mô tả trong giống này, Penicillium có những đặc điểmchung với Aspergillus nhưng chúng có những đặc thù đã khiến cho nhiều nhà phânloại xếp chúng riêng hay đặt tên khác như Talaromyces, Carpenteles. Penicillium đặc trưng cho giống mốc xanh, chúng thường ở trên vỏ cây có múi,phô mai và nhiều loại trái cây khác, da và nhiều loại thức ăn khác. Penicilliumnotatum là loài tổng hợp penicillin giúp ích cho con nguời, Penicillium griseofulvumtổng hợp griseofulvin là một loại thuốc trị nấm; nhiều loại phô-mai lên men từPenicillium camenberi và Penicillium requeforti nhưng cũng có những loài làm hưhỏng trái cây như Penicillium digitatum, P. italicum và P. expansum. Trái cây có múivà phô-mai là 2 sản phẩm rất thu hút bào tử Penicillium trong không khí. Khuẩn ty của Penicillium phân nhánh, nhiều khuẩn ty có vách ngăn ngang vàngay chính khuẩn ty này có khả năng hấp thu chất dinh dưỡng để tạo ra cọng bào tử vàđính bào tử; Mỗi tế bào thường có một nhân nhưng nhiều khi có những tế bào có nhiềunhân, mỗi đoạn khuẩn ty có thể phát triển thành sợi khuẩn ty mới (hình 4.12).Sinh sản vô tính Penicillium sinh sản vô tính với cọng bào tử và đính bào tử, cọng bào tử có thểkhông phân nhánh, phân nhánh bậc 1, 2 hay 3.... và tận cùng của cọng bào tử là các thểbình, nếu cọng bào tử không phân nhánh thì tận cùng là các thể bình và các chuổi đínhbào tử giống như cây cọ vẽ của các hoạ sĩ nên còn gọi là thể bình vẽ (metulae), cán(ramus) và cọ vẽ (penicillus). Đính bào tử có dạng tròn có vách láng hay xần xùi 52 Giáo trình Nấm học - Biên soạn: PGs. Ts. Cao Ngọc Điệpnhưng chỉ có đơn nhân nhưng cũng có khi chúng có đa nhân. Penicillium có đính bàotử mang màu xanh đặc trưng và phát tán dể dàng bởi gió và không khí.Hình 4. 12. Nấm Penicillium với cọng bào tử, đính bào tử, cán, thể bình vẽ, thể bình(Sharma, 1998)Sinh sản hữu tính 53 Giáo trình Nấm học - Biên soạn: PGs. Ts. Cao Ngọc Điệp Chỉ có một vài loài trong giống này có sinh sản hữu tính như Penicilliumvermiculatum, Penicillium stipitatum Khuẩn ty chứa những tế bào đơn nhân phát triển thành túi noãn đơn nhân, túi noãnkéo dài và phân chia nhiều lần để cho ra khoảng 64 nhân, đồng thời, một túi đực cũngphát triển và quấn ...