Giáo trình -Sản xuất hạt giống và công nghệ hạt giống - chương 12

Chương 12: Kiểm nghiệm chất lượng và cấp chứng chỉ hạt giống Mục đích: Xác nhận chất lượng của giống cây trồng đúng với phẩm cấp của nó theo các cấp giống quy định như giống siêu nguyên chủng, nguyên chủng và xác nhận
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình -Sản xuất hạt giống và công nghệ hạt giống - chương 12 CHƯƠNG 12 KI M NGHI M CH T LƯ NG VÀ C P CH NG CH H T GI NG 12.1 M c ñích và ý nghĩa ki m tra ch t lư ng h t gi ng M c ñích : Xác nh n ch t lư ng c a gi ng cây tr ng ñúng v i ph m c p c a nó theo các c p gi ng quy ñ nh như gi ng siêu nguyên ch ng, nguyên ch ng và xác nh n Ý nghĩa : + Tránh th t thu mùa màng do ch t lư ng gi ng x u + Th c hi n t t công tác ki m tra có k ho ch s d ng gi ng k p th i, tránh t n th t do ñ thu n c a gi ng gây nên + Xác ñ nh tính xác th c c a gi ng trên cơ s ñó áp d ng các bi n pháp k thu t thích h p + Xác ñ nh m c ñ l n t p ñ có bi n pháp x lý + Xây d ng các tiêu chu n và phương pháp ki m tra ch t lư ng gi ng + Tăng cư ng trách nhi m c a các cơ quan và tư nhân trong s n xu t gi ng + T o m i quan h t t gi a ngư i s n xu t và tiêu dùng Ki m nghi m c p ch ng ch h t gi ng gômg ba bư c ki m ki m nghi m chính là ki m nghi m ngoài ñ ng, ki m ñ nh trong phòng và h u ki m v i lúa lai. 12.2 Ki m ñ nh ñ ng ru ng 12.2.1 N i dung ki m ñ nh ngoài ñ ng Ki m tra ngoài ñ ng ñ ñánh giá ñ thu n c a gi ng căn c trên các ñ c ñi m và tính tr ng ngoài ñ ng ru ng - Ki m tra ngu n gi ng g c ñưa vào s n xu t - Ki m tra cách ly không gian hay th i gian theo quy ñ nh ñ i v i m i loài cây tr ng - Ki m tra tính xác th c c a gi ng d a trên t l cây khác d ng ( off-type) - Xác ñ nh ñ s ch ñúng gi ng trên cơ s c d i ñ c bi t là c h i theo h t gi ng nh hư ng ph m c p h t - Ki m tra quy trình k thu t gieo tr ng như: ñ , s d nh c y, s h t gieo trên khóm phân bón.... - Ki m tra ñánh giá ñư c nh ng ñ c ñi m tính tr ng mà trong phòng không th ñánh giá ñư c như s c sinh trư ng, m c ñ nhi m sâu b nh ñ ng ru ng. 12.2.2 Phương pháp l y m u ki m tra ngoài ñ ng: - L y m u: l y m u d a trên di n tích và hình d ng c th c a ru ng s n xu t gi ng. - Lư ng m u quy ñ nh c th v i t ng c p gi ng và loài cây tr ng - Th i gian l y m u ki m tra: th i ñi m gieo tr ng, ñ nhánh phân cành ra hoa, tr và trư c khi thu ho ch 220 Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình S n xu t gi ng và công ngh h t gi ng----------------------- http://www.ebook.edu.vn Căn c k t qu ki m tra và tiêu chu n c a m i c p h t gi ng trên ñ ng ru ng là cơ s c p ch ng ch h t gi ng.(m t s tiêu chu n ph n ph l c) Hình 12.1: Sơ ñ l y m u ki m nghi m ñ ng ru ng 12.3 Ki m nghi m trong phòng 12.3.1 Phương pháp chia m u ki m nghi m trong phòng 12.3.1.1 M t s khái ni m: Lô h t gi ng(seed lot): là toàn b lô h t gi ng c a m t gi ng cây tr ng nào ñó mà ngư i ta ñã bi t ngu n g c và nh ng thông tin c n thi t c a quá trình s n xu t, ki m nghi m ñ ng ru ng và b o qu n. M u g c(primary simples): bao g m nhi u m u nh l y ra t v trí khác nhau c a lô h t gi ng theo phương pháp l y m u quy ñ nh. M u h n h p(composite simples): t t c các m u l y t các ph n khác nhau c a lô h t gi ng, ñư c tr n ñ u v i nhau t o thành m u h n h p M u ñ i di n(submitted simples): là m t ph n c a m u h n h p ñ g i phòng ki m nghi m, lư ng m u ñ i di n = 2 x kh i lư ng t i thi u c a m u phân tích ( ISTA,1998) M u phân tích(working simples): là m u ñư c chia t m u ñ i di n thành các m u nh hơn ñ phân tích các ch tiêu khác nhau như ñ thu n, n y m m, kh i lư ng, ñ m, ñ s ch và s c kh e h t gi ng. Lư ng m u phân tích c a m i loài ñư c quy 221 Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình S n xu t gi ng và công ngh h t gi ng----------------------- http://www.ebook.edu.vn ñ nh c th c a m i phòng ki m nghi m trên cơ s kích thư c và kh i lư ng h t bi n ñ ng t 25 gram ñ n vài nghìn gram M i lo i m u trên có phương pháp, d ng c l y m u phù h p ñ ñ m b o m u ñư c l y ra h i ñ i di n cho lô h t gi ng ki m nghi m Hình 12.2: Các lo i m u( ngu n Lars Schmidt Danida,2000) 12.3.1.2 Phương pháp chia m u M u ñ i di n (submitted samples) s cho nhi u ch tiêu ki m ñ nh, m i m u s d ng cho m t ch tiêu g i là m u phân tích (working samples), chia m u ñ i di n thành các m u phân tích có th th c hi n b ng m t s phương pháp. a) Phương pháp chia m u cơ gi i Phương pháp này phù h p v i t t c các lo i h t, tr lo i h t nh . Cán b k thu t có chuyên môn chia m u các phòng ki m ñ nh th c hi n. M u ñ i di n ñư c tr i lên m t m t ph ng dung thư c dàn ñ u trên m t ph ng, sau ñó dùng thư c chia thành 2 ph n l y l i 01 ph n ñ ti p t c chia, ph n còn l i b ñi. Ti p t c th c h n như v y ít nh t là 3 l n s nh n ñư c m u phân tích Hình 12.3: L y m u b ng phương pháp chia ñôi cơ gi i (ngu n Lars Schmidt Danida,2000) b) Phương pháp c c ng u nhiên ðây là phương pháp ñ c bi t phù h p v i lo i h t yêu c u m u phân tích trên 10 g và không ph i lo i tr u nh nh n y ho c tròn như h t c i. Nguyên lý là 6 - 8 c c nh ñư c ñ t ng u nhiên trong m t cái khay sau ñó m u thô ñư c rót ng u nhiên ñ ng ñ u lên trên khay, h t rơi vào trong c c ñư c l y l i ti p t c th c hi n, h t rơi xu ng khay b ñi. Ti p t c th c hi n như v y ít nh t 3 l n nh n ñư c m u phân tích. c) Phương pháp chia ñôi thay ñ i 222 Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình S n xu t gi ng và công ngh h t gi ng----------------------- http://www.ebook.edu.vn D ng c ch a c a khay ch a v a khít trong các ô hình kh i m ñ u và m ñáy xen nhau. Sau khi h n h p m u ñ i di n, h t ñư c rót lên khay ng u nhiên như phương pháp c c ng u nhiên ...