Giáo trình Tai mũi họng: Phần 1 - Trường ĐH Võ Trường Toản

Giáo trình Tai mũi họng kết cầu gồm 12 chương và chia thành 2 phần, phần 1 gồm 4 chương đầu tiên, cung cấp cho sinh viên những nội dung, kiến thức về: quan hệ giữa tai mũi họng và các chuyên khoa khác; viêm amidan – viêm va; viêm họng – viêm mũi – viêm xoang; viêm tai giữa cấp – viêm tai giữa mạn – nghe kém;... Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung giáo trình!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Tai mũi họng: Phần 1 - Trường ĐH Võ Trường ToảnTRƯỜNG ĐẠI HỌC VÕ TRƯỜNG TOẢN KHOA Y Giáo Trình TAI MŨI HỌNG ĐƠN VỊ BIÊN SOẠN: KHOA Y Hậu Giang, 2017 1Thành phần biên soạn: BS.CKI: TRƯƠNG VĂN LÂM BS.CKI: NGUYỄN HỒNG NAM BS.CKI: VƯƠNG TRƯƠNG CHÍ SINH THS.BS: TRẦN LONG GIANG 2 MỤC LỤC1. QUAN HỆ GIỮA TMH VÀ CÁC CHUYÊN KHOA KHÁC ..................... 42. VIÊM AMYDAN – VIÊM VA .................................................................. 173. VIÊM HỌNG – VIÊM MŨI – VIÊM XOANG ......................................... 374. VIÊM TAI GIỮA CẤP – VIÊM TAI GIỮA MẠN – NGHE KÉM .......... 595. VIÊM THANH QUẢN ............................................................................... 736. UNG THƯ VÒM HỌNG – UNG THƯ HẠ HỌNG THANH QUẢN ...... 847. CHẢY MÁU MŨI ...................................................................................... 998. DỊ VẬT ĐƯỜNG ĂN ............................................................................... 1049. KHÓ THỞ THANH QUẢN – DỊ VẬT ĐƯỜNG THỞ........................... 11010. CHẤN THƯƠNG TMH ........................................................................... 11811. BIẾN CHỨNG NỘI SỌ DO TAI ............................................................. 13512. THÍNH LỰC ĐỒ ...................................................................................... 144 3 QUAN HỆ GIỮA CHUYÊN KHOA TAI MŨI HỌNG VỚI CÁC CHUYÊN KHOA KHÁC Ths.Bs. Trần Long GiangMỤC TIÊU HỌC TẬPKiến thức1. Liệt kê được triệu chứng ở cơ quan TMH của một số chuyên khoa khác.2. Trình bày được triệu chứng của một số cơ quan khác liên quan đến TMH.Thực hành1. Xác định được các triệu chứng, hội chứng của cơ quan TMH.2. Khám được và đúng để phát hiện các triệu chứng thường gặp ở cở quan TMH.3. Đề xuất được các xét nghiệm cơ bản để phân biệt với bệnh của các cơ quankhác.Thái độ Bệnh Tai Mũi Họng liên quan mật thiết với một số chuyên khoa khác có thểlà triệu chứng hoặc hội chứng của một bệnh khác cần phải quan tâm khai thác bệnhsử và khám lâm sàng kỹ để có thể chẩn đoán sớm đưa ra hướng điều trị thích hợp.II. NỘI DUNG CHÍNH1. ĐẠI CƯƠNG Tai mũi họng thuộc ngũ quan. Chuyên khoa TMH nghiên cứu và điều trịbệnh của những giác quan giúp con người tiếp xúc và thay đổi với thế giới bênngoài. Tai là cửa ngõ của hệ thống nghe và thăng bằng. Mũi là lối vào của đườnghô hấp. Họng là cửa ngõ của đường ăn. Tổn thương ở họng có thể gây hại chođường tiêu hóa. Ngược lại những bệnh lý ở đường tiêu hóa đều có thể gây ảnhhưởng đến tai, mũi, họng.2. QUAN HỆ VỚI NỘI KHOA 4 Tai mũi họng có rất nhiều quan hệ qua lại mật thiết với nội khoa. Sau đây lànhững vấn đề thường gặp.2.1 Chảy máu mũi - Ói ra máu Chảy máu mũi là những triệu chứng thường gặp trong những bệnh nội khoanhư: Cao huyết áp, bệnh leucémie (leucose), bệnh sốt rét, bệnh vàng da chảy máu(leptospira) hemophilie… Nôn ra máu (Bác sĩ TMH thường được mời đến khi có bệnh nhân nôn ramáu) do vỡ tĩnh mạch thực quản trong hội chứng tăng áp lực tĩnh mạch cửa.2.2. Ho, khạc ra máu Bệnh TMH cũng có thể làm cho bệnh nhân khạc ra máu: Thí dụ :Chảy máumũi sau, dãn tĩnh mạch đáy lưỡi, viêm xoang… Bệnh Rendu-Osler (angiomatosehémorragique familiale) với những đám dãn mạch máu ở niêm mạc mũi và họngcũng làm cho bệnh nhân khạc ra máu.2.3. Viêm phế quản mạn và áp xe phổi Dị vật (hột sa bô chê) nằm sâu trong phế quản gây viêm phế quản mạn hoặcápxe phổi.2.4. Lò viêm (Infection focale) Lò viêm là những ổ viêm mạn tính (chứa vi khuẩn) như viêm amidan khe,viêm xoang, sâu răng… từ những ổ viêm này và thông qua cơ chế miễn dịch, dịứng, bệnh sẽ tác hại vào khớp, vào thận gây ra thấp khớp cấp, viêm nội tâm mạc,viêm cầu thận cấp. Bác sĩ nội khoa sau khi điều trị thấp khớp cấp, viêm nội tâmmạc, viêm cầu thận cấp thường hay gửi bệnh nhân đến TMH để cắt amidan hayđiều trị xoang, đề phòng tái phát (sau khi các bệnh nội khoa đã ỗn định).2.5. Viêm họng, loét họng Những bệnh về máu như: tăng bạch cầu (leucemie) mất bạch cầu hạt(agranulocytose), tăng bạch cầu monocyt nhiễm khuẩn (mononucleocytose 5infectieuse) là những bệnh toàn thân, tuy rằng có viêm họng hay loét họng. Thiếuvitamin C cũng gây chảy máu lợi (nướu)2.6. Loạn cảm họng Bệnh nhân có cảm giác nuốt cộm, nuốt vướng, nuốt rát, nuốt đau ở họng -miệng, họng - thanh quản. Bệnh nhân tự cho mình bị mắc xương, bị viêm họng hạt,Sự thật không phải như vậy. Loạn cảm họng có nhiều nguyên nhân thuộc TMH như viêm họng hạt quáphát hoặc teo, dài mỏm trâm…hoặc không thuộc TMH như: tăng acid dạ dày, tràodịch vị, mãn kinh, cơ địa co thắt, thiểu năng tuyến giáp…2.7. Dị ứng Dị ứng thường khu trú ở mũi xoang gây viêm mũi, viêm xoang dị ứng.Mộtbệnh tích ở mũi có thể tạo điều kiện thuận lợi cho viêm mũi dị úng xuất hiện ở cơthể có cơ địa dị ứng tiềm tàng.Thí dụ: gai vách ngăn làm cho viêm mũi dị ứng, chohen xuất hiện về mặt lâm sàng. Mổ vách ngăn có thể làm cho những biểu hiện lâmsàng của dị ứng giảm hoặc mất đi.2.8. Nhức đầu Nhức đầu là một triệu chứng rất phổ biến và có liên quan đến nhiều chuyênkhoa: nội, ngoại, mắt, RHM, thần kinh, nhiễm…Nhưng nguyên nhân thường gặpnhất nằm trong chuyên khoa TMH: viêm xoang. Bệnh viêm xoang thường hay dễbị bỏ sót vì thể lâm sàng không điển hình, bệnh nhân đến với thầy thuốc một triệuchứng nhức đầu phải hỏi kỹ họ mới nhớ lại trước đó họ có đàm vướng họng haykhạc.2.9. Chóng mặt Khi nói đến chóng mặt, người ta thường nghĩ đến nguyên nhân tai. Cái ...