Giáo trình Tổ chức vận chuyển hành khách và du lịch: Phần 2 - ĐH Sư phạm Huế

Phần 2 Giáo trình Tổ chức vận chuyển hành khách và du lịch của Trường ĐH Sư phạm Huế gồm nội dung chương 3 - Tổ chức công tác vận chuyển hành khách đô thị và chương 4 - Du lịch đường Sắt. Cuối mỗi chương có câu hỏi ôn tập giúp sinh viên củng cố kiến thức được học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Tổ chức vận chuyển hành khách và du lịch: Phần 2 - ĐH Sư phạm Huế Chương III TỔ CHỨC CÔNG TÁC VẬN CHUYỂN HÀNH KHÁCH ðÔ THỊIII.1. ðẶC ðIỂM CỦA CÔNG TÁC VẬN CHUYỂN HÀNH KHÁCH ðÔ THỊ Kinh tế xã hội phát triển kéo theo những thay ñổi to lớn trong việc phân bố lại lựclượng sản xuất và dân cư, hình thành nên một loạt các khu công nghiệp, khu ñô thị mớitập trung số dân lớn, từ ñó hình thành luồng hành khách ñô thị. ðể thoả mãn nhu cầu dichuyển của luồng hành khách này có nhiều loại hình phương tiện vận chuyển khác nhau,nhưng thông dụng và có hiệu quả hơn cả vẫn là hệ thống ñường sắt ñô thị. ðể tổ chức tốt vận chuyển hành khách bằng ñường sắt ñô thị cần phải nghiên cứukỹ ñặc ñiểm của luồng hành khách này.III.1.1. ðặc ñiểm của công tác vận chuyển hành khách ñô thị Luồng hành khách ñô thị khác với hành khách ñường dài và ñường ngắn ở cácyếu tố như mật ñộ hành khách, sự bất bình hành trong vận chuyển, tâm lý và yêu cầuphục vụ của hành khách.III.1.1.1. Mất cân ñối trong vận chuyển hành khách ñô thị ðây là ñặc ñiểm quan trọng nhất, ảnh hưởng tới một loạt vấn ñề liên quan ñếncông tác tổ chức vận chuyển và tổ chức phục vụ hành khách ñô thị. Sự mất cân ñối nàythể hiện trên cả hai phương diện là theo chiều và theo thời gian. 1. Mất cân ñối theo chiều Khác với luồng hành khách ñường dài và ñường ngắn, sự chênh lệch mật ñộ hànhkhách ñô thị giữa các ñoạn ñường trên cùng một chiều di chuyển thể hiện rất rõ nét và cóxu hướng giảm dần từ các ga trung tâm thành phố ra phía ngoại ô, hay nói cách khác,luồng hành khách càng xa càng nhỏ, hiện tượng này ñược gọi là “mất cân ñối theo vùng”.Mặt khác, số lượng hành khách giữa 2 chiều trên cùng một tuyến ñường ñô thị cũng cósự mất cân ñối. Mức ñộ mất cân ñối phụ thuộc vào các yếu tố: - ðộ lớn của luồng hành khách; - Sự phân bố các khu dân cư, khu công nghiệp, nhà máy, cơ quan...; - Chế ñộ làm việc của các cơ quan trong vùng thu hút; - Hoạt ñộng của các phương tiện vận chuyển hành khách khác; - Các yếu tố của bản thân ngành ñường sắt như BðCT khách ñô thị, ñoàn phươngtiện, khả năng ñáp ứng trong thời kỳ cao ñiểm... Mức ñộ mất cân ñối theo vùng trong vận chuyển hành khách ñô thị thể hiện rất rõnét. Số liệu thống kê của ñường sắt Matxcơva (LB Nga) cho thấy, trung bình mỗi hànhkhách ñô thị chỉ di chuyển 1/4 quãng ñường toàn tuyến và tập trung vào các khu vực gầntrung tâm thành phố. Hiện tượng mất cân ñối theo chiều liên quan mật thiết với hiện tượng mất cân ñốitheo thời gian trong ngày: buổi sáng luồng hành khách di chuyển từ ngoại ô vào trungtâm thành phố, buổi chiều theo hướng ngược lại; 2. Mất cân ñối theo thời gian Hiện tượng mất cân ñối theo thời gian trong vận chuyển hành khách ñô thị thểhiện trên tất cả các mặt: - Giữa các thời kỳ trong năm, thể hiện qua các chỉ số mất cân ñối theo quý vàtháng. Luồng hành khách ñô thị tập trung ở các thành phố lớn với kết cấu dân cư ña dạng,do ñó vào các tháng nghỉ hè, lượng hành khách giảm, tuy nhiên trong các ngày lễ, tết lạicó hiện tượng tăng ñội biến; - Giữa các ngày trong tuần. Lượng hành khách ñi tầu ñô thị có sự chênh lệch ñángkể giữa các ngày trong tuần và có xu hướng giảm vào các ngày nghỉ cuối tuần. Nhịp sốngcông nghiệp ñòi hỏi cường ñộ lao ñộng cao vì vậy nhu cầu nghỉ ngơi giải trí của conngười cũng tăng lên mạnh mẽ, do ñó vào những ngày nghỉ cuối tuần họ thường ở nhàhoặc dùng phương tiện cá nhân ñi chơi xa, lượng hành khách ñi tầu ñô thị nói riêng,phương tiện vận tải hành khách công cộng nói chung giảm rõ rệt; - Giữa các giờ trong ngày. Hành khách ñi tầu ñô thị ñông nhất là vào thời gian ñilàm và tan tầm, các khoảng thời gian còn lại trong ngày lượng hành khách không lớn.Tuỳ theo quy ñịnh về chế ñộ làm việc của các cơ quan, xí nghiệp, trường học... mà tỷ lệhành khách ñi trên các khu ñoạn ñô thị cũng khác nhau.III.1.1.2. Kết cấu và tâm lý tiêu dùng của hành khách ñô thị Luồng hành khách ñô thị phát sinh trong phạm vi các khu ñô thị, ñầu mối giaothông lớn, xuất phát từ nhu cầu di chuyển nhằm mục ñích công tác, học tập trong ngày.Vì vậy, kết cấu luồng hành khách chủ yếu là CBCNV và học sinh, sinh viên, tuy nhiênkết cấu này có thay ñổi vào các khoảng thời gian khác nhau trong ngày và tuần. Trong ngày, vào giờ cao ñiểm hành khách ñô thị ñại ña số là CBCNV, học sinh,sinh viên ñi làm, ñi học và hết giờ ñi về nơi cư trú. ðộ tuổi của các ñối tượng này nằmtrong khoảng từ 18 ñến 60. Thời gian còn lại trong ngày là các ñối tượng di chuyển vớimục ñích sinh hoạt, mua sắm, thăm quan, tiếp chuyển, công tác..., ñộ tuổi của ñối tượngña dạng. Căn cứ theo các ngày trong tuần thì những ngày từ thứ 2 ñến thứ 6, hành khách ñitầu ñô thị chủ yếu với mục ñích làm việc, học tập nhưng vào ngày nghỉ, hành khách dichuyển với mục ñích là du lịch, thăm viếng, lễ hội... Tâm lý tiêu dùng của hành khách ñô thị vì vậy cũng tương ứng rõ nét, thể hiện cụthể qua các khía cạnh sau: - Ổn ñịnh. Xuất phát từ nguyên nhân hình thành luồng hành khách ñô thị là phụcvụ cho nhu cầu ñi làm, ñi học nên luồng hành khách mang tính ổn ñịnh cao. Hành kháchsử dụng ñường sắt ñô thị với mục ñích chính là di chuyển từ nơi cư trú ñến nơi công tác,học tập và ngược lại nên tâm lý tiêu dùng của họ ổn ñịnh trên tất cả các mặt: giờ giấc,loại phương tiện sử dụng, quãng ñường di chuyển, hành lý xách tay mang theo, yêu cầuvề các dịch vụ khác; - Tối thiểu. Nhu cầu tiêu dùng của hành khách ñối với ñường sắt ở mức tối thiểu.ðối với họ, quan trọng nhất là ñược di chuyển ñúng giờ, ñúng hành trình. Các nhu cầukhác như tiện nghi, ñưa ñón tận nhà, vận chuyển hành lý... không ñược ñặt ra vì quãngñường và thời gian di chuyển ngắn; - Số lượng. Giao thông ñường sắt ñô thị có ñặc ñiểm là khối lượng chuyên chở rấtlớn và tập trung, ñặc biệt vào những ...