Kế toán Việt Nam qua các thời kỳ và định hướng phát triển trong những năm tới

Trong tiến trình chủ động hội nhập kinh tế quốc tế, hệ thống kế toán Việt Nam đã có những bước phát triển rất quan trọng theo hướng hội nhập với các thông lệ và chuẩn mực quốc tế được chấp nhận chung. Nền kinh tế Việt Nam đang trong tiến trình đổi mới mạnh mẽ, toàn diện và sâu sắc.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kế toán Việt Nam qua các thời kỳ và định hướng phát triển trong những năm tới INTERNATIONAL CONFERENCE FOR YOUNG RESEARCHERS IN ECONOMICS & BUSINESS 2019 ICYREB 2019 KẾ TOÁN VIỆT NAM QUA CÁC THỜI KỲ VÀ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN TRONG NHỮNG NĂM TỚI VIETNAM’S ACCOUNTING SYSTEM IN DIFFERENT PERIODS OF TIME AND ITS DEVELOPMENT ORIENTATION IN THE COMING YEARS Ngô Thị Thu Hương, Lương Thanh Hà Học viện Ngân hàng ngohuongcana@gmail.com TÓM TẮT Trong tiến trình chủ động hội nhập kinh tế quốc tế, hệ thống kế toán Việt Nam đã có những bước phát triển rất quan trọng theo hướng hội nhập với các thông lệ và chuẩn mực quốc tế được chấp nhận chung. Nền kinh tế Việt Nam đang trong tiến trình đổi mới mạnh mẽ, toàn diện và sâu sắc. Cùng với sự đổi mới kinh tế, hệ thống kế toán Việt Nam đã và đang cải cách toàn diện, triệt để, từng bước tiếp cận và hòa nhập với nguyên tắc, thông lệ, chuẩn mực phổ biến trên thế giới. Tuy vậy, bên cạnh những thành tựu đạt được, kế toán Việt Nam cũng đã bộc lộ nhiều hạn chế cần được khắc phục để phát triển và hội nhập trong những năm tới. Từ khoá: Kế toán Việt Nam, định hướng phát triển, các thời kỳ kế toán Việt Nam. ABSTRACT In the process of proactive international economic intergration, Vietnam’s accounting system has been strongly developed and intergrated with internationally accepted accounting practices and standards. Vietnam’s economy is in the process of strong, comprehensive and profound innovation. Along with economic innovation, Vietnam’s accounting system has been reformed comprehensively, thoroughly, gradually approaching and intergrating with globally accepted accounting principles, practices and standards. However, besides the achievements, Vietnam’s accounting has also revealed many limitations needed to be overcome to delvelop and intergrate in the coming years. Keywords: Vietnam’s accounting system and development, period of Vietnam’s accounting1. Giới thiệu Kế toán có lịch sử phát triển lâu dài gắn liền với các hoạt động kinh tế của xã hội loài người. Lịchsử phát triển của thông lệ kế toán trải qua nhiều giai đoạn phát triển khác nhau, từ các Kỹ thuật đơn giảnđến các phương pháp phức tạp đều gắn với sự phát triển kinh tế xã hội của từng quốc gia, từng khu vựctrên phạm vi toàn cầu. Trước yêu cầu của nền kinh tế chuyển đổi và trong tiến trình tham gia hội nhập kinh tế quốc tế, hệthống pháp lý kế toán Việt Nam đang tiếp tục được tạo lập, hoàn chỉnh khuôn khổ pháp lý chung, tăngcường hoạt động các tổ chức nghề nghiệp. Các dịch vụ kế toán được phát triển theo xu hướng phát triểncủa nền kinh tế, của các nước trong khu vực và quốc tế, tạo dựng và mở rộng giao lưu nghề nghiệp. Kếtoán Việt Nam qua các thời kỳ có những thay đổi nhất định và phù hợp với tình hình kinh tế của thời kỳđó. Thông qua việc nghiên cứu khái quát sự hình thành và phát triển của Việt Nam các thời kỳ, bài viết đitới sự đánh giá những kết quả đạt được và nhấn mạnh những vấn đề còn hạn chế của khung pháp lý kếtoán Việt Nam cần hoàn thiện. Để đưa ra được định hướng phát triển cho kế toán Việt Nam trong giaiđoạn tới, bài viết cần trả lời một số câu hỏi nghiên cứu: - Kế toán Việt Nam có đặc điểm gì qua các giai đoạn phát triển? - Kế toán Việt Nam hiện nay còn những vấn đề gì cần hoàn thiện? - Những định hướng cho sự phát triển của kế toán Việt Nam?2. Khái quát kế toán Việt Nam quan các thời kỳ Thời kỳ Pháp thuộc năm 1958, kế toán Việt Nam về cơ bản thực hiện theo mô hình kế toán doanhnghiệp của Pháp. Công tác kế toán được tổ chức khá bài bản về các nội dung phục vụ cho mục đích tính 1009 INTERNATIONAL CONFERENCE FOR YOUNG RESEARCHERS IN ECONOMICS & BUSINESS 2019 ICYREB 2019thuế, bộ máy kế toán là một bộ phận chức năng riêng, phương pháp kế toán là ghi kép, ngoài ra cũng kháphong phú và đầy đủ về hệ thống chứng từ, tài khoản, sổ sách và báo cáo kế toán. Giai đoạn sau Cách mạng tháng 8 đến năm 1975, vai trò của Nhà nước được đề cao, chính sáchchủ yếu của Chính phủ là công nghiệp hóa hướng nội. Năm 1948, văn bản chính thức đầu tiên về kế toánđược ban hành là “Thể lệ thu chi và kế toán đại cương của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa”, sau đóNhà nước đã ban hành các chế độ và điều lệ kế toán áp dụng trong các xí nghiệp quốc doanh, hợp tác xãvà các cơ quan Nhà nước. Sau khi giải phóng miền Nam năm 1975, Nhà nước đã đưa ra hàng loạt các quyđịnh cụ thể về giá thành, phí lưu thông hàng hóa, trợ cấp của Ngân sách Nhà nước đối với người ăn tậpthể; quy định về việc các công ty hợp doanh phải chấp hành các chính sách và chế độ quản lý kinh tế kếhoạch hóa tập trung của Nhà nước; nhằm thống nhất chế độ kế toán hai miền Bắc – Nam. Sau khi cuộc cải cách Giá – Tiền – Lương nhằm xóa bỏ cơ chế tập – quan liêu – bao cấp, chuyểnhẳn nền kinh tế sang hạch toán, kinh doanh xã hội chủ nghĩa năm 1985 không thành công, công cuộc Đổimới đã được Đảng phát động, trong đó đổi mới về kinh tế bao gồm xóa bỏ kinh tế bao cấp, thực hiện cơcấu kinh tế nhiều thành phần; đổi mới về cơ chế quản lý kinh tế và đổi mới về nội dung, cách thức côngnghiệp hóa. Lúc này, hệ thống chế độ kế toán được xây dựng vào những năm 1970 đã không còn phù hợpvới nền kinh tế, và đã được thay thế bằng hàng loạt các quy định khác như: “Pháp lệnh kế toán và thốngkê” (1988), “Điều lệ Tổ chức kế toán Nhà nước” (1989)..., đặc biệt có sự ra đời của hàng loạt chế độ kếtoán (CĐKT) mới vào năm 1990 như: “Chế độ báo cáo kế toán định kỳ áp dụng cho xí nghiệp côngnghiệp quốc doanh”, “CĐKT Hành chính sự nghiệp”, “CĐKT sản xuất kinh doanh ngoài quốc doanh”...Đây cũng là khoảng thời gian mà tổ chức tiền thân của Hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam và Câu l ...