Khẩu vị rủi ro cho các ngân hàng thương mại Việt Nam: Từ lý thuyết đến thực tế

Khẩu vị rủi ro (KVRR) không phải là một khái niệm mới trong lĩnh vực tài chính. Các nhà quản lý ngân hàng luôn coi KVRR là ưu tiên chính trong việc xác định và tối ưu hoá danh mục của họ nhằm ứng phó với biến động vĩ mô, đặc biệt là trong giai đoạn kinh tế suy thoái. Đối với cơ quan quản lý, họ luôn để ý tới KVRR cả trong điều kiện tốt và xấu của thị trường. Họ luôn thúc đẩy các ngân hàng thương mại (NHTM) phải phát triển tuyên bố rủi ro, thiết lập cơ chế báo cáo và kiểm soát mạnh mẽ, đưa ra vai trò và trách nhiệm rõ ràng và đảm bảo thiết lập các chính sách và hướng dẫn chặt chẽ. Bài viết này sẽ làm rõ khái niệm KVRR, khung KVRR và tuyên bố KVRR ở các ngân hàng, đánh giá thực trạng xây dựng KVRR tại các NHTM Việt Nam, từ đó đưa ra một số khuyến nghị cần thiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khẩu vị rủi ro cho các ngân hàng thương mại Việt Nam: Từ lý thuyết đến thực tế Khẩu vị rủi ro cho các ngân hàng thương mại Việt Nam: Từ lý thuyết đến thực tế Đỗ Thu Hằng Khoa Ngân hàng, Học viện Ngân hàng Khẩu vị rủi ro (KVRR) không phải là một khái niệm mới trong lĩnh vực tài chính. Các nhà quản lý ngân hàng luôn coi KVRR là ưu tiên chính trong việc xác định và tối ưu hoá danh mục của họ nhằm ứng phó với biến động vĩ mô, đặc biệt là trong giai đoạn kinh tế suy thoái. Đối với cơ quan quản lý, họ luôn để ý tới KVRR cả trong điều kiện tốt và xấu của thị trường. Họ luôn thúc đẩy các ngân hàng thương mại (NHTM) phải phát triển tuyên bố rủi ro, thiết lập cơ chế báo cáo và kiểm soát mạnh mẽ, đưa ra vai trò và trách nhiệm rõ ràng và đảm bảo thiết lập các chính sách và hướng dẫn chặt chẽ. Bài viết này sẽ làm rõ khái niệm KVRR, khung KVRR và tuyên bố KVRR ở các ngân hàng, đánh giá thực trạng xây dựng KVRR tại các NHTM Việt Nam, từ đó đưa ra một số khuyến nghị cần thiết. Từ khoá: khẩu vị rủi ro, quản trị rủi ro, Basel 1. Khái niệm về khẩu vị rủi ro có thể có nhiều cách tiếp cận khác nhau về KVRR. Trong văn bản Quản lý rủi ro Trong thực tế điều hành doanh nghiệp, (QLRR) doanh nghiệp (Enterprise Risk Risk appetite in Vietnam commercial banks: From theory to reality Risk appetite is not a new concept within the financial services industry. Senior risk executives at banks have always held risk appetite as one of their key priorities to continually define and re-optimize their portfolios in response to macroeconomic volatility. Attention to risk appetite by bank executives gets magnified during economic downturns. Regulators, however, keep a steady eye on risk appetite in good times and bad. They have pressed banks to develop risk appetite statements, establish strong reporting and monitoring infrastructure, provide better clarity around roles and responsibilities, and ensure that strict policies and guidelines are established. This article will clarify the concept of risk appetite, risk appettite framework and risk appettite statement in commercial banks. The author also assesses the current situation of deploying risk appettite framework in Vietnam commercial banks to give some recommendations for these banks. Keywords: risk appetite, risk management, Basel Hang Thu Do Email: hangdo@hvnh.edu.vn Banking Faculty, Banking Academy of Vietnam Ngày nhận: 18/06/2019 Ngày nhận bản sửa: 25/07/2019 Ngày duyệt đăng: 18/09/2019 © Học viện Ngân hàng Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng ISSN 1859 - 011X 95 Số Xuân 212+213- Tháng 1&2. 2020  Khẩu vị rủi ro cho các ngân hàng thương mại Việt Nam: Từ lý thuyết đến thực tế Management- ERM)- Khung tích hợp do để đạt mục tiêu chiến lược, trực tiếp liên COSO (2004) ban hành đã đưa ra khái quan đến vốn của tổ chức, thanh khoản và niệm KVRR như là một phần quan trọng kỳ vọng của cổ đông. của quy trình ERM và định nghĩa KVRR là khối lượng rủi ro mà một tổ chức sẵn sàng Khẩu vị rủi ro- Risk appetite: Là các loại chấp nhận trong quá trình theo đuổi giá trị rủi ro và mức độ của từng loại rủi ro mà (COSO, 2004). Uỷ ban Ổn định tài chính- ngân hàng sẵn sàng chấp nhận nhằm đạt FSB (2013) định nghĩa KVRR là mức độ mục tiêu kinh doanh và phù hợp với chiến tổng hợp và loại rủi ro mà một tổ chức tài lược đề ra. chính sẵn sàng chấp nhận trong khả năng rủi ro của mình để đạt được các mục tiêu Ngưỡng chấp nhận rủi ro- Riks threshold: chiến lược và kế hoạch kinh doanh. Là mức tối đa mà ngân hàng sẵn sàng chấp nhận đối với mỗi loại rủi ro cụ thể, bao Khái niệm về KVRR cũng được đưa vào gồm rủi ro tài chính, rủi ro hoạt động, rủi ro các văn bản pháp luật của Việt Nam. chiến lược, rủi ro tuân thủ. Theo Quyết định số 428/QĐ-UBCK ngày 11/7/2013 của Ủy ban Chứng khoán Nhà Rủi ro mục tiêu- Risk target: Là mức rủi nước, “KVRR là các loại hình rủi ro và ro tối ưu để đạt các mục tiêu kinh doanh mức rủi ro mà công ty sẵn sàng chấp nhận cụ thể, nằm trong ngưỡng chấp nhận rủi để đạt được mục tiêu hoạt động, kinh ro. Thiết lập mức rủi ro mục tiêu nên dựa doanh. KVRR được thể hiện định tính và/ trên mức độ sinh lời kỳ vọng, nghĩa là cân hoặc định lượng, bao gồm cả rủi ro cấu bằng giữa rủi ro và lợi nhuận. thành và rủi ro tổng hợp”. Trong lĩnh vực ngân hàng, KVRR là một vấn đề vô cùng Giới hạn/hạn mức rủi ro- Risk limits: quan trọng nhận được sự quan tâm của cả Được xác định để giám sát rủi ro thực ban lãnh đạo trong ngân hàng và cơ quan tế không lệch quá nhiều so với mức rủi giám sát. Thông tư 13/2018/TT-NHNN ro mục tiêu. Việc xử lý các vi phạm về có quy định về KVRR “là mức độ rủi ro giới hạn rủi ro được thực hiện tại bộ phận mà NHTM, chi nhánh ngân hàng nước chuyên môn. ngoài sẵn sàng chấp nhận trong quá trình thực hiện chiến lược kinh doanh được thể Một NHTM có cơ chế QLRR tốt có nghĩa hiện bằng các tỷ lệ và chỉ tiêu bao gồm: là các rủi ro được quản lý trong phạm (i) Tỷ lệ an toàn vốn mục tiêu; (ii) Chỉ vi KVRR mà ngân hàng hiểu rõ và chấp tiêu về thu nhập: ...