Kiến thức lớp 12 'Chiếc thuyền ngoài xa' –Nguyễn Minh Châu-phần7

- Nguyễn Minh Châu (1930- 1989), quê ở làng Thơi, xã Quỳnh Hải (nay là xã Sơn Hải), huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Ông“thuộc trong số những nhà văn mở đường tinh anh và tài năng nhất của văn học ta hiện nay"
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kiến thức lớp 12 “Chiếc thuyền ngoài xa” –Nguyễn Minh Châu-phần7 Kiến thức lớp 12“Chiếc thuyền ngoài xa” –NguyễnMinh Châu-phần7Tìm hiểu tác phẩm Chiếc thuyền ngoàixa của Nguyễn Minh ChâuI.Tìm hiểu chung1.Tác giả- Nguyễn Minh Châu (1930- 1989), quê ở làng Thơi, xã QuỳnhHải (nay là xã Sơn Hải), huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Ông“thuộc trong số những nhà văn mở đường tinh anh và tài năngnhất của văn học ta hiện nay- Sau 1975, khi văn chương chuyển hướng khám phá trở về vớiđời thường, Nguyễn Minh Châu là một trong số những nhà vănđầu tiên của thời kì đổi mới đã đi sâu khám phá sự thật đời sốngở bình diện đạo đức thế sự. Tâm điểm những khám phá nghệthụât của ông là con người trong cuộc mưu sinh, trong hành trìnhnhọc nhằn kiếm tiền hạnh phúc và hoàn thiện nhân cách.2.Tác phẩma.Xuất xứ: Truyện ngắn lúc đầu được in trong tập Bến quê(1985), sau được nhà văn lấy làm tên chung cho một tuyển tậptruyện ngắn (in năm 1987).Truyện in đậm phong cách tự sự - triết lí của Nguyễn Minh Châu,rất tiêu biểu cho hướng tiếp cận đời sống từ góc độ thế sự củanhà văn ở giai đoạn sáng tác thứ hai.b.Tóm tắt tác phẩm :Để có thể xuất bản một bộ lịch nghệ thuật về thuyền và biển thậtưng ý, trưởng phòng đề nghị nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng đi thực tếchụp bổ sung một bức ảnh với cảnh biển buổi sáng có sươngmù. Nhân chuyến đi thăm Đẩu, người bạn chiến đấu năm xưa,giờ đang là chánh án toà án huyện, Phùng đi tới một vùng biểntừng là chiến trường cũ của anh thời chống Mĩ. Phùng đã “phụckích” mấy buổi sáng mà chưa chụp được bức ảnh nào. Sau gầnmột tuần lễ suy nghĩ, tìm kiếm, Phùng quyết định thu vào tờ lịchtháng bảy năm sau cảnh thuyền đánh cá thu lưới vào lúc bìnhminh. Phùng đã chụp được một bức ảnh thật đẹp và toàn bích.Nhưng anh không ngờ chính từ chiếc thuyền ngoài xa thật đẹp ấylại bước xuống một đôi vợ chồng hàng chài và lão đàn ông thẳngtay quật vợ chỉ để giải toả nỗi uất ức, buồn khổ của mình.Phùngchưa kịp xông ra can ngăn thì thằng Phác, con lão, đã kịp tới đểche chở người mẹ đáng thương. Biết Phùng chứng kiến sự tànbạo của cha mình, thằng bé Phác đâm ra căm ghét anh. Ba hômsau, cũng trong làn sương sớm, Phùng lại chứng kiến cảnh lãođàn ông đánh vợ, cảnh cô chị gái tước đoạt con dao găm màthằng em trai định dùng làm vũ khí để bảo vệ mẹ. Không thể nénchịu hơn được nữa, Phùng xông ra buộc lão phải chấm dứt hànhđộng độc ác. Lão đàn ông đánh trả, Phùng bị thương, anh đượcđưa về trạm y tế của toà án huyện. Ở đây, anh đã nghe câuchuyện của người đàn bà hàng chài với bao cảm thông và ngỡngàng, ngạc nhiên. Anh hiểu được người đàn bà ấy dù bị đánhđập tàn bạo đến mấy vẫn cần có chồng, cần một người đàn ôngsức vóc trên chiếc thuyền ngoài biển khơi để kiếm sống nuôi đàncon. Phùng thấm thía: không thể đơn giản và sơ lược khi nhìnnhận mọi hiện tượng của cuộc đời.c.Tình huống truyện độc đáoTrong tác phẩm, đó là sự kiện Phùng chứng kiến một “cảnh “đắt”trời cho” làm người nghệ sĩ rung động, say mê trước vẻ đẹphuyền ảo- thơ mộng của thuyền biển. Trong giây phút tâm hồnthăng hoa những cảm xúc lãng mạn, anh lại phát hiện ra hiệnthực nghiệt ngã của đôi vợ chồng bước ra từ con thuyền “thơmộng”, đó là cảnh lão đàn ông đánh vợ một cách tàn bạo.Tình huống đó được lặp lại lần nữa; bên cạnh hình ảnh ngườiđàn bà nhẫn nhục chịu đựng “đòn chồng”, Phùng còn đượcchứng kiến phản ứng của chị em thằng Phác trước sự hung bạocủa cha đối với mẹ. Từ đó, trong người nghệ sĩ đã có sự thay đổicách nhìn đời. Anh thấy rõ những cái ngang trái trong gia đìnhthuyền chài, hiểu sâu thêm tính chất người đàn bà, chị em thằngPhác, hiểu thêm người đồng đội (Đầu) và hiểu thêm chính mình.Ý nghĩa: Nguyễn Minh Châu đã xây dựng được tình huống mà ởđó bộc lộ mọi mối quan hệ, bộc lộ khả năng ứng xử, thử tháchphẩm chất, tính cách, tạo ra những bước ngoặt trong tư tưởng,tình cảm và cả trong cuộc đời nhân vật. Tình huống truyện mangý nghĩa khám phá, phát hiện đời sốngd.Ý nghĩa nhan đề“Chiếc thuyền ngoài xa” là truyện gắn tiêu biểu của Nguyễn MinhChâu. Tác giả đặt cho truyện ngắn nhan đề “Chiếc thuyền ngoàixa” thật sâu sắc, một nhan đề đa nghĩa:Đây là hình ảnh chiếc thuyền xuất hiện trong phần mở đầuchuyện ngắn, theo nghệ sĩ Phùng, đó là một cảnh “đắt” trời cho,là vẻ đẹp “đơn giản và toàn bích”, khiến cho Phùng cảm động,tưởng như chính mình “vừa khám phá thấy cái chân lí của sựtoàn thiện, khám phá thấy cái khoảnh khắc trong ngần của tâmhồn”. Như vậy “Chiếc thuyền ngoài xa” là biểu tượng về nghệthuật, là vẻ đẹp cuộc sống.Theo diễn biến truyện: Chiếc thuyền ngoài xa vào gần bờ, mộtngười đàn ông và một người đàn bà rời thuyền. Người đàn bà đivào bãi xe tăng hỏng chờ đợi, người chồng đánh vợ một cách tànbạo, người vợ chấp nhận với vẻ cam chịu đầy nhẫn nhục”Người đàn bà được mời đến toà án huyện để giải quyết. Thậtngạc nhiên, người đàn bà “lạy quí toà” và ...