Luận văn : Nghiên cứu kỹ thuật phát sinh phôi soma và tạo hạt nhân tạo ở cây lan Hồ Điệp (Phalaenopsis sp. ) part 2

Các phản ứng auxin và sự tăng trưởng có liên quan với vô số quá trình sinh lý và trao đổi chất khác và mối quan hệ nhân quả giữa auxin, ARN và chuyển hóa protein không phải hoàn toàn rõ ràng. Phản ứng chủ yếu và nhanh chóng nhất đối với việc xử lý auxin là làm tăng độ kéo dài của tế bào, điều này xảy ra chỉ một vài phút sau khi xử lý. Một đặc trưng quan trọng là vách tế bào, là một vị trí quan trọng chịu sự tác động của các chất điều...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn : Nghiên cứu kỹ thuật phát sinh phôi soma và tạo hạt nhân tạo ở cây lan Hồ Điệp (Phalaenopsis sp. ) part 2 11 Các phản ứng auxin và sự tăng trưởng có liên quan với vô số quá trình sinh lývà trao đổi chất khác và mối quan hệ nhân quả giữa auxin, ARN và chuyển hóa proteinkhông phải hoàn toàn rõ ràng. Phản ứng chủ yếu và nhanh chóng nhất đối với việc xửlý auxin là làm tăng độ kéo dài của tế bào, điều này xảy ra chỉ một vài phút sau khi xửlý. Một đặc trưng quan trọng là vách tế bào, là một vị trí quan trọng chịu sự tác độngcủa các chất điều hòa sinh trưởng thực vật (Torry và csv, 1981). Auxin làm giảm pHdo kích thích sự bài xuất proton H+, pH hoạt hóa các enzym tác động nới lỏng vách tếbào và enzym tổng hợp vách tế bào, nhờ đó khởi động quá trình giản nở tế bào (RogerPrat, 1993). Auxin hoạt hóa sự sinh tổng hợp các hợp chất cao phân tử (protein, xenluloza,pectin, …) và ngăn cản sự phân giải chúng (Grodzinxki, 1981). (2) Cytokinin Đây là chất hoạt hóa sự phân chia tế bào (Mitsuhashi và csv, 1969; Mai TrầnNgọc Tiếng, 1989), đồng thời làm tăng quá trình chuyển hóa acid nucleic và protein(Vũ Văn Vụ và csv, 1993). Cytokinin được sử dụng khá nhiều trong kỹ thuật nuôi cấymô, những chất thường được dùng là Kinetin và BA (Benzyl Adenin). Cytokinin phá vỡ trạng thái ngủ của hạt, kích thích hạt nẩy mầm, làm tăng sựnở hoa. Cytokinin gây nên sự hình thành chồi mầm trong nhiều mô bao gồm mô sẹosinh trưởng (cals) trong mô nuôi cấy, hay việc tạo thành các mô bứu ở các cây gỗ lâunăm (Nester và csv, 1985; Taiz L. và csv, 1991). Cytokinin kích thích sự tổng hợp mới enzym Rubisco (Ribulozo-1,5-biphotphatcacboxylaza/oxygenaza) hoặc ở mức sao chép (làm tăng hoạt tính ARN-polymeraza)hoặc ở mức dịch mã (thành lập các polyriboxom) (Parthier, 1985). Ảnh hưởng củaCytokinin thấy rõ khi phối hợp sử dụng với auxin (Meredith và csv, 1970). Skoog vàcsv (1948) ghi nhận lượng benzyl amino purine cao có tác dụng kích thích sự tạo chồi,đồng thời ức chế sự phân hóa tạo rễ. 12 Thidiazuron [1-phenyl-3-(1,2,3-thidiazol-5-yl)urea] [TDZ] Thidiazuron [1-phenyl-3-(1,2,3-thidiazol-5-yl)urea] là một hóa chất tổng hợpdạng tinh thể thường tan trong ethanol và ít tan trong nước. Vào những năm 1970,TDZ được sử dụng như một thương phẩm làm rụng lá phục vụ cho quá trình thuhoạch bông vải. Đến gần đây, nó được sử dụng rộng rãi trong nuôi cấy mô do có hoạttính cytokinin và auxin mạnh hơn hẳn các cytokinin và auxin cơ bản thông dụng khác. Về cấu trúc, phân tử TDZ khác hẳn các auxin và các cytokinin dạng adeninvới hai nhóm chức năng khác nhau: phenyl và thidiazol. TDZ sẽ bị giảm hoạt tính khibị thay thế bất kỳ một trong hai nhóm này bằng các vòng thơm khác (Murthy và csv,1998). Đối với cây in vitro, TDZ được thấy là có khả năng thay thế cả cytokinin vàauxin hoặc kết hợp các chất điều hòa sinh trưởng thực vật khác nhau để kích hoạt cácquá trình phát sinh hình thái trong nuôi cấy mô. - Tạo mô sẹo: thông thường auxin được dùng để cảm ứng sự phân chia tế bàovà tăng trưởng mô sẹo. TDZ cũng có khả năng cảm ứng tạo mô sẹo ở nhiều hệ thốngnuôi cấy khác nhau với tốc độ tăng sinh tế bào cao hơn nhiều các chất điều hòa sinhtrưởng thực vật khác, có khi lên đến 30 lần. Tuy nhiên mô sẹo thường hấp thu TDZ íthơn các chất điều hòa sinh trưởng thực vật khác, có lẽ do hoạt tính của TDZ khá cao.Không có nhiều tài liệu nói về dạng mô sẹo tạo bởi TDZ, ngoài một số tài liệu chorằng TDZ có khuynh hướng tạo mô sẹo xanh với những tế bào kích thước nhỏ, xếpchặt chẽ. - Tạo chồi: có khá nhiều loại cây được tạo chồi bằng TDZ, đặc biệt hiệu quảtrên nhiều giống cây thân gỗ, ví dụ như Bạch đàn (Chen và csv, 1995). TDZ kích thíchtạo chồi trực tiếp khi nuôi cấy tế bào lớp mỏng, ví dụ trên cây đậu Phaseolus vulgarisL. (Bui và csv, 2000). TDZ thúc đẩy sự biệt hóa các trung tâm tăng trưởng, làm giảm 13sự ngủ của các đỉnh sinh trưởng ngọn, dẫn đến sự hình thành chồi bên và chồi bất địnhtrực tiếp từ mô cấy. - TDZ được sử dụng trong quá trình tạo chồi (đặc biệt ở cây thân gỗ) vớinồng độ rất cao. Điển hình như báo cáo tạo phôi trên cây măng cụt bằng nồng độ TDZlên đến 2,25mM (Te-Chato và Lim, 1999) - Sinh phôi: Người ta thấy rằng TDZ, có thể thay thế cho auxin hoặc tổ hợpauxin và cytokinin trong sự hình thành phôi ở nhiều loài cây khác nhau như thuốc lá(Gill và Saxena, 1993), đậu xanh (Murthy và csv, 1995), cây phong lữ (Visser và csv,1992), neem (Murthy và Saxena, 1998), cacao (Li và csv, 1998), … thường là với tỷ lệsinh phôi cao hơn so với các tổ hợp chất điều hòa sinh trưởng thực vật khác. Do tínhchất này của TDZ, nên ngoài hoạt tính c ...