Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Kết hợp kiến thức quy trình và khái niệm về Đại số lớp 10

Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Kết hợp kiến thức quy trình và khái niệm về Đại số lớp 10 nghiên cứu nhằm mục đích phát triển các nhiệm vụ đo lường về kiến thức quy trình và khái niệm, nghiên cứu mối quan hệ giữa chúng và khả năng kết hợp hai loại kiến thức để giải quyết một số bài toán không quen thuộc. Các kết quả nghiên cứu đem đến các kết luận sư phạm quan trọng trong dạy học Đại số lớp 10.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Kết hợp kiến thức quy trình và khái niệm về Đại số lớp 10BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOĐẠI HỌC HUẾTRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠMNGUYỄN VĂN ĐĂNGKẾT HỢP KIẾN THỨC QUY TRÌNH VÀ KHÁI NIỆMVỀ ĐẠI SỐ LỚP 10Chuyên ngành: Lí luận và phương pháp dạy học bộ môn ToánMã số: 60 14 01 11LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌCNgười hướng dẫn khoa họcPGS. TS. TRẦN VUIHuế, năm 2015iLỜI CAM ĐOANTôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu củariêng tôi, các số liệu và kết quả nghiên cứu ghi trong luậnvăn là trung thực, được các đồng tác giả cho phép sử dụng vàchưa từng được công bố trong bất kỳ một công trình nàokhác.Tác giả luận vănNguyễn Văn ĐăngiiLôøi caûm ônTrước hết, tôi xin bày tỏ lời biết ơn sâu sắc tới PGS.TS.Trần Vui, người thầy, người hướng dẫn khoa học đã động viên,tận tình định hướng, chỉ bảo và giúp đỡ tôi hoàn thành luận vănnày.Tôi xin trân trọng cảm ơn Quý Thầy giáo, Cô giáo đã giảngdạy chúng tôi trong suốt khóa học của lớp Cao học K22 Phươngpháp Dạy học Toán tại Trường Đại học Sư phạm Huế.Tôi cũng xin được gửi lời cảm ơn đến Ban giám hiệu, cácthầy cô tổ toán và tập thể các lớp 10A1, 10A2, 10A3, 10A4, 10A5trường THPT Trần Hưng Đạo đã tạo mọi điều kiện thuận lợicũng như nhiệt tình giúp đỡ tôi trong thời gian tiến hành thựcnghiệm.Cuối cùng, tôi xin được gửi lời cảm ơn sâu sắc đến giađình, bạn bè và đồng nghiệp đã động viên, giúp đỡ tôi trong quátrình học tập và thực hiện đề tài.Huế, tháng 4 năm 2015Nguyễn Văn ĐăngiiiTÓM TẮTChúng tôi đã tiến hành đo kiến thức quy trình và khái niệm của học sinh về đại số lớp10, tập trung chủ yếu vào hàm số, hàm số bậc nhất, hàm số bậc hai và vấn đề tươngđương của các phương trình, bất phương trình. Các kết quả nghiên cứu cho thấy, họcsinh thường có xu hướng sử dụng các quy trình khi giải quyết các bài toán, khả năngnhận ra mối quan hệ giữa các biểu diễn toán học là thấp. Mặt khác, các kết quả còn chothấy, đứng trước một tình huống ít quen thuộc, tác động trực tiếp của kiến thức quytrình là không đáng kể mà đòi hỏi nhiều hơn về kiến thức khái niệm.Mục đích: Nghiên cứu này có mục đích phát triển các nhiệm vụ đo lường về kiến thứcquy trình và khái niệm, nghiên cứu mối quan hệ giữa chúng và khả năng kết hợp hailoại kiến thức để giải quyết một số bài toán không quen thuộc. Các kết quả nghiên cứuđem đến các kết luận sư phạm quan trọng trong dạy học đại số lớp 10.Phương pháp: Dữ liệu được thu thập theo các giai đoạn khác nhau từ 140 học sinh.Phân tích nhân tố khẳng định được sử dụng để phát triển các nhiệm vụ đo lường về cácthành phần “kiến thức quy trình về đại số”, “kiến thức khái niệm về đại số” và “khảnăng kết hợp kiến thức để giải quyết một số bài toán ít quen thuộc”. Kĩ thuật mô hìnhcấu trúc cho phép tích hợp phân tích nhân tố và phân tích hồi quy thành một mô hìnhphân tích để nghiên cứu các mối quan hệ. Cho dù mối quan hệ nhân quả có thể khôngđược chứng minh nhưng các phân tích là phù hợp để nghiên cứu liệu các mối quan hệđề nghị trong mô hình có phù hợp với mẫu số liệu được thu thập.Các kết quả: Một lượng lớn học sinh cho thấy có kiến thức quy trình cao nhưng kiếnthức khái niệm thấp, một số học sinh có cả điểm số quy trình thấp và khái niệm thấp.Tuy nhiên những học sinh có điểm số cao về nhiệm vụ khái niệm thì cũng có điểm sốcao về nhiệm vụ quy trình. Vì vậy các kết quả ủng hộ quan điểm kế thừa đó là kiếnthức quy trình là điều kiện cần nhưng không là điều kiện đủ cho kiến thức khái niệm.Các phỏng vấn chỉ ra rằng việc dạy học ở nhà trường tập trung chủ yếu vào việc nhớquy trình mà ít liên kết đến các kiến thức khái niệm.Kết luận: Chương trình dạy học chúng ta hiện nay tập trung chủ yếu vào việc rènluyện các kĩ năng và thực hành các thuật giải. Việc thực hành các thuật toán chưa đủ đểgiúp học sinh áp dụng các kiến thức vào thực tế hoặc giải quyết các bài toán ít quenthuộc. Do đó chúng ta cần chú trọng hơn nữa đến việc phát triển kiến thức khái niệm,cần cho học sinh tiếp cận một khái niệm dưới dạng các biểu diễn khác nhau, khuyếnkhích các em tự giải thích, khám phá trước khi dạy học.ivDANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮTTHPTTrung học phổ thôngSGKSách giáo khoaKTQTKiến thức quy trìnhKTKNKiến thức khái niệmv ...