Lý luận về y học hạt nhân part 3

Những phát hiện n y đều l do tình cờ thực nghiệm v thực h nh, về cơ chế vẫn ch−a giải thích đ−ợc. Ví dụ: một số ion kim loại nh− 67Ga, 201Tl hoặc một số hợp chất hữu cơ nh− DMSA99m Tc, MIBG -131I ghi hình thận v ung th− giáp thể tuỷ ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lý luận về y học hạt nhân part 3 Y Häc H¹t Nh©n 2005®−îc víi c¸c receptor cña rÊt nhiÒu lo¹i khèi u. §ã l octreotid v dÉn xuÊt ®−îc ®¸nhdÊu víi mét sè h¹t nh©n phãng x¹ dïng trong ghi h×nh chÈn ®o¸n v ®iÒu trÞ khèi u.2.12. TËp trung ®Æc hiÖu kh«ng râ c¬ chÕ Cã mét sè chÊt tËp trung v o khèi u kh«ng theo c¬ chÕ ®Æc hiÖu n o m l¹i rÊt ®ÆchiÖu ®Ó ph¸t hiÖn khèi u ®ã. Nh÷ng ph¸t hiÖn n y ®Òu l do t×nh cê thùc nghiÖm vthùc h nh, vÒ c¬ chÕ vÉn ch−a gi¶i thÝch ®−îc.VÝ dô: mét sè ion kim lo¹i nh− 67Ga, 201Tl hoÆc mét sè hîp chÊt h÷u c¬ nh− DMSA-99m Tc, MIBG -131I ghi h×nh thËn v ung th− gi¸p thÓ tuû ...3. KiÓm tra chÊt l−îng d−îc chÊt phãng x¹ ChÊt l−îng thuèc phãng x¹ quyÕt ®Þnh chÊt l−îng chÈn ®o¸n v ®iÒu trÞ trong yhäc h¹t nh©n. ChÊt l−îng thuèc phãng x¹ phô thuéc chñ yÕu v o mét sè ®Æc tr−ng cñathuèc nh− tinh khiÕt ho¸ phãng x¹, tinh khiÕt h¹t nh©n phãng x¹, tinh khiÕt ho¸ häc,ho¹t tÝnh riªng (chÝnh l hiÖu suÊt ®¸nh dÊu). Do ®ã, tr−íc khi dïng thuèc phãng x¹trong chÈn ®o¸n hay ®iÒu trÞ ph¶i tiÕn h nh kiÓm tra chÊt l−îng cña thuèc phãng x¹. Ph−¬ng ph¸p kiÓm tra th«ng th−êng v ®¬n gi¶n l ph−¬ng ph¸p s¾c ký giÊy, s¾cký líp máng l m kiÓm tra tinh khiÕt ho¸ phãng x¹, tinh khiÕt h¹t nh©n phãng x¹, tinhkhiÕt ho¸ häc. Muèn kiÓm tra tinh khiÕt ho¸ häc ®èi víi ph©n tö v« c¬ cã träng l−îngph©n tö, ®é tÝch ®iÖn gÇn gièng nhau th× ph¶i kiÓm tra b»ng ®iÖn di cao ¸p. §Ó kiÓm tratinh khiÕt h¹t nh©n phãng x¹ ph¶i dïng m¸y ®a kªnh ®Ó ®o c¸c phæ bøc x¹ ®Æc tr−ngcña tõng lo¹i h¹t nh©n phãng x¹ cã trong thuèc phãng x¹ cÇn ®Þnh l−îng. §èi víi c¸c hÖ generator cÇn ph¶i kiÓm tra l−îng h¹t nh©n mÑ tho¸t ra trong dÞchchiÕt ë mÎ chiÕt ®Çu tiªn. NÕu cã di chuyÓn generator ®i n¬i kh¸c th× còng ph¶i ®Þnhl−îng l¹i nh− mÎ chiÕt ban ®Çu. VÝ dô generator Mo-99/Tc-99m, tr−íc khi sö dôngph¶i ®Þnh l−îng Mo-99 tho¸t ra trong mÎ chiÕt ®Çu tiªn. NÕu l−îng Mo-99 tho¸t rav−ît qu¸ 5% tæng ho¹t tÝnh phãng x¹ cña lÇn chiÕt th× kh«ng thÓ chÊp nhËn ®−îc. C¸c lo¹i thuèc phãng x¹ d¹ng h¹t keo (colloid) hay thÓ tô tËp (aggregate), tr−íckhi dïng cÇn ph¶i kiÓm tra kÝch th−íc h¹t. KiÓm tra ®é ®ång ®Òu v cÇn ph¶i lo¹i bánh÷ng côc ®«ng vãn lín. Ph−¬ng ph¸p kiÓm tra th−êng l soi trªn kÝnh hiÓn vi sau ®ãdïng m ng läc nÕu cÇn. Ngo i ra cÇn ph¶i kiÓm tra c¸c chÊt gi¸ hÊp phô c¸c h¹t nh©n phãng x¹ mÑ bÞ tho¸tra khái cét s¾c ký trong mçi lÇn chiÕt. C¸c ion n y nÕu nhiÒu cã thÓ g©y nhiÔm ®échoÆc l m ¶nh h−ëng ®Õn chÊt l−îng ®¸nh dÊu. §é pH cña c¸c generator trong cïngmét lo¹i còng cã thÓ thay ®æi theo tõng l« s¶n xuÊt. pH cã thÓ thay ®æi tõ 4 ÷ 8, do ®ãph¶i kiÓm tra ngay ë mÎ chiÕt ®Çu tiªn. Y Häc H¹t Nh©n 2005 C©u hái «n tËp:01. Nguyªn lý ®iÒu chÕ h¹t nh©n phãng x¹ tõ m¸y gia tèc ?02. Nguyªn lý ®iÒu chÕ h¹t nh©n phãng x¹ tõ Generator v tiªu chuÈn cña mét Generator lý t−ëng ?03. Nguyªn lý ®iÒu chÕ h¹t nh©n phãng x¹ tõ lß ph¶n øng h¹t nh©n ?04. ThÕ n o l mét hîp chÊt ®¸nh dÊu h¹t nh©n phãng x¹ ? VÝ dô øng dông mét sè HC§D th−êng dïng ?05. Tr×nh b y nguyªn lý ph−¬ng ph¸p ®¸nh dÊu tæng hîp ho¸ häc ? Cho vÝ dô.06. §Þnh nghÜa thuèc phãng x¹, ph©n tÝch sù kh¸c biÖt thuèc phãng x¹ víi thuèc th−êng ?07. Tr×nh b y c¸c kh¸i niÖm tinh khiÕt ho¸ phãng x¹, tinh khiÕt h¹t nh©n phãng x¹, tinh khiÕt ho¸ häc, c¸ch tÝnh c¸c ®é tinh khiÕt v cho vÝ dô ?08. C¸c ®Æc tr−ng chung cña thuèc phãng x¹ ? Cho vÝ dô.09. C¬ chÕ tËp trung thuèc phãng x¹ trong YHHN chÈn ®o¸n v ®iÒu trÞ ?10. C¸c chØ tiªu kiÓm tra chÊt l−îng DCPX v c¸c ph−¬ng ph¸p kiÓm tra th«ng th−êng? Y Häc H¹t Nh©n 2005 Ch−¬ng 4: Y häc h¹t nh©n chÈn ®o¸n C¸ch ®©y gÇn 60 n¨m, c¸c ®ång vÞ phãng x¹ (§VPX) ® ®−îc sö dông cho môc®Ých chÈn ®o¸n v ®iÒu trÞ. HiÖn nay c¸c nghiÖm ph¸p chÈn ®o¸n bÖnh b»ng §VPX®−îc chia th nh 3 nhãm chÝnh: - C¸c nghiÖm ph¸p th¨m dß chøc n¨ng. - Ghi h×nh nhÊp nh¸y c¸c c¬ quan, tæ chøc hoÆc to n c¬ thÓ. - C¸c nghiÖm ph¸p in vitro (kh«ng ph¶i ®−a c¸c §VPX v o c¬ thÓ). Nguyªn t¾c chung cña chÈn ®o¸n bÖnh b»ng ®ång vÞ phãng x¹ nh− sau: §Ó ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng chøc n¨ng cña mét c¬ quan, phñ t¹ng n o ®ã ta cÇn ®−a v omét lo¹i §VPX hoÆc mét hîp chÊt cã g¾n §VPX thÝch hîp, chóng sÏ tËp trung ®ÆchiÖu t¹i c¬ quan cÇn kh¶o s¸t. Theo dâi qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸, ®−êng ®i cña §VPX n yta cã thÓ ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng chøc n¨ng cña c¬ quan, phñ t¹ng cÇn nghiªn cøu qua viÖc®o ho¹t ®é phãng x¹ ë c¸c c¬ quan n y nhê c¸c èng ®Õm ®Æt ngo i c¬ thÓ t−¬ng øngvíi c¬ quan cÇn kh¶o s¸t. VÝ dô ng−êi ta cho bÖnh nh©n uèng 131I råi sau nh÷ngkho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh ®o ho¹t ®é phãng x¹ ë vïng cæ bÖnh nh©n, tõ ®ã cã thÓ®¸nh gi¸ ®−îc t×nh tr¹ng chøc n¨ng cña tuyÕn gi¸p ... §Ó ghi h×nh nhÊp nh¸y (x¹ ...