Một đánh giá nhanh về chương trình truyền thông thử nghiệm Meena ở Việt Nam - Bùi Quang Dũng

Mời các bạn cùng tham khảo nội dung bài viết "Một đánh giá nhanh về chương trình truyền thông thử nghiệm Meena ở Việt Nam" dưới đây để nắm bắt được một số nhận xét về chương trình truyền thông thử nghiệm Meena ở Việt Nam như: Các tuyên truyền viên, các nhóm công chúng và truyền thông, mức độ phù hợp của loại hình và phương pháp truyền thông,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một đánh giá nhanh về chương trình truyền thông thử nghiệm Meena ở Việt Nam - Bùi Quang DũngX· héi häc sè 4 (84), 2003 47 Mét ®¸nh gi¸ nhanh vÒ ch−¬ng tr×nh truyÒn th«ng thö nghiÖm Meena ë ViÖt Nam Bïi Quang Dòng 1. Giíi thiÖu Ch−¬ng tr×nh truyÒn th«ng nhiÒu mÆt Meena lµ s¸ng kiÕn truyÒn th«ng theovïng cña UNICEF, sö dông tiÕp cËn gi¸o dôc ®Ó d¹y cho kh¸n gi¶ vÒ quyÒn trÎ em.H×nh ¶nh Meena, mét c« bÐ Nam ¸ ®−îc lÊy lµm h×nh mÉu ®¹i diÖn ®Ó khuyÕn khÝchvµ b¶o vÖ c¸c quyÒn cña trÎ em. Meena lµ chÊt xóc t¸c trong c¸c cuéc th¶o luËn vÒchñ ®Ò quyÒn trÎ em. Héi Liªn hiÖp phô n÷ ViÖt Nam ®−îc sù trî gióp cña UNICEF ®· thùc hiÖnch−¬ng tr×nh thö nghiÖm vµo nh÷ng n¨m 1998- 1999. Giai ®o¹n thÝ ®iÓm dù ¸n ®−îcthùc hiÖn t¹i 10 x· thuéc 5 tØnh. Giai ®o¹n hai thùc hiÖn t¹i 8 x· thuéc 5 tØnh. TÝnh®Õn nay, c¸c tØnh cã dù ¸n bao gåm: Hµ Néi, S¬n La, Yªn B¸i, Lµo Cai, Trµ Vinh,Kon Tum, Hå ChÝ Minh vµ Sãc Tr¨ng. Nh÷ng tiÕp xóc ®Çu tiªn cho thÊy c«ng chóng®· nhËn thÊy Meena lµ ch−¬ng tr×nh thó vÞ, thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn ®Þa ph−¬ng vµc¸c th«ng ®iÖp cã t¸c dông n©ng cao kiÕn thøc. Tªn Meena còng ®−îc ®Ò nghÞ ®æithµnh Mai cho gÇn gòi víi ng−êi ViÖt Nam. Cuéc nghiªn cøu ®¸nh gi¸ ch−¬ng tr×nh truyÒn th«ng thö nghiÖm Meenab¾t ®Çu b»ng c¸c buæi lµm viÖc víi ®¹i diÖn UNICEF vµ Héi Liªn hiÖp Phô n÷ Trung−¬ng ®· cho biÕt nh÷ng th«ng tin ®Çu tiªn vÒ dù ¸n. Kh¶o s¸t thùc ®Þa sö dông küthuËt pháng vÊn s©u vµ th¶o luËn nhãm tËp trung cung cÊp nh÷ng d÷ liÖu c¨n b¶ncho ph©n tÝch. Mét bé c«ng cô (bao gåm c¸c b¶ng h−íng dÉn pháng vÊn vµ th¶o luËn)®−îc thiÕt kÕ dµnh cho tõng ®èi t−îng riªng ®· ®−îc so¹n vµ ®em th¶o luËn víi c¸cc¸n bé ch−¬ng tr×nh cña UNICEF. Néi dung cña bé c«ng cô nµy ®−îc diÔn ®¹t d−íid¹ng nh÷ng c©u hái vÒ dù ¸n. Sè l−îng pháng vÊn s©u lµ 50 tr−êng hîp vµ th¶o luËnnhãm lµ 24 cuéc. Tæng céng lµ 74 cuéc pháng vÊn vµ th¶o luËn nhãm. Do ®iÒu kiÖnn¶y sinh t¹i thùc ®Þa, 2 cuéc pháng vÊn s©u ®· kh«ng thùc hiÖn ®−îc t¹i tØnh S¬n Lavµ thµnh phè Hå ChÝ Minh. 11 Cuéc nghiªn cøu ®¸nh gi¸ hiªu qu¶ cña ch−¬ng tr×nh truyÒn th«ng Mai tiÕn hµnh theo lêi mêi cñaUNICEF . Mét nhãm nghiªn cøu viªn vµ trî lý nghiªn cøu cña viÖn X· héi häc cïng víi c¸c céng t¸c viªn®· tham gia cuéc nghiªn cøu nµy, bao gåm: BÕ Quúnh Nga, BÕ V¨n HËu, Ph¹m ThÞ V©n, §ç Minh Khuª,§inh Ph−¬ng Th¶o, NguyÔn Hång Th¸i, Bïi Quang Dòng, NguyÔn Lan Anh. Bµi viªt tãm l−îc nh÷ng kÕtqu¶ chñ yÕu cña cuéc nghiªn cøu. T¸c gi¶ nh©n dÞp nµy xin cã lêi c¶m ¬n tÊt c¶. Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn48 Mét ®¸nh gi¸ nhanh vÒ ch−¬ng tr×nh truyÒn th«ng thö nghiÖm Meena ë ViÖt Nam 2. Nh÷ng th«ng ®iÖp chñ yÕu Néi dung c¸c chuyÖn kÓ kh¸ ®a d¹ng. ChuyÖn “Ba ®iÒu −íc” ®Ò cËp ®Õn nh÷ngvÊn ®Ò vÒ n−íc s¹ch vµ vÖ sinh m«i tr−êng, −íc muèn cña trÎ cã cuéc sèng tèt h¬n.“Chia xoµi” ®Ò cËp ®Õn viÖc chia khÈu phÇn thøc ¨n vµ c«ng viÖc gi÷a con trai vµ cong¸i nh»m gióp n©ng cao nhËn thøc vÒ quan ®iÓm giíi. ChuyÖn “§Õm gµ” nãi r»ng nÕutrÎ em kh«ng häc ®−îc th× nã sÏ kh«ng gióp ®ì ®−îc cho gia ®×nh. C©u chuyÖn nãi lªnnhu cÇu cña trÎ em cÇn ®−îc ph¸t triÓn, ®−îc trau dåi kiÕn thøc, võa cho thÊy tr¸chnhiÖm cña trÎ em ®èi víi gia ®×nh vµ x· héi nh− thÕ nµo. “ChuyÖn vÒ mét c« bД th×gi¸o dôc cho céng ®ång t×nh ®oµn kÕt; kh«ng ai cã thÓ sèng c« lËp, c¸ch biÖt víi ng−êikh¸c. C©u chuyÖn “Cøu em bД gi¸o dôc ph¶i biÕt sèng mét c¸ch khoa häc, ®Ó tr¸nh vµch÷a nh÷ng bÖnh ®¬n gi¶n. ChuyÖn “Em yªu tr−êng em” gióp trÎ em hiÓu ®−îc viÖchäc hµnh lµ quan träng vµ cÇn thiÕt, dï trong hoµn c¶nh nµo còng kh«ng ®−îc bá häc.Bªn c¹nh ®ã, chuyÖn cßn gi¸o dôc cho c¸c thµy c« gi¸o ph−¬ng ph¸p d¹y häc nh− thÕnµo cho phï hîp, t¹o sù tin t−ëng vµ t«n träng ®èi víi häc sinh, v.v. Theo nh÷ng ng−êi tr¶ lêi, néi dung c¸c c©u chuyÖn ®−a ra nh×n chung lµ phïhîp. Cèt truyÖn ®−îc cho lµ ®¬n gi¶n vµ gÇn gòi víi cuéc sèng ®Þa ph−¬ng, ®Ò cËp ®Õnnh÷ng vÊn ®Ò mµ céng ®ång quan t©m. §èi víi nh÷ng vïng cao, vïng n«ng th«n,tr×nh ®é d©n trÝ cßn thÊp vµ sù hiÓu biÕt vÒ quyÒn trÎ em cßn h¹n chÕ th× nh÷ng néidung ®ã cã ý nghÜa rÊt tÝch cùc. VÊn ®Ò trÎ em lang thang bÞ l¹m dông th©n thÓ vµ søc lao ®éng, vÊn ®Ò giaoth«ng hay c¸c tÖ n¹n x· héi rÊt næi cém ë thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ tØnh Trµ Vinh.T¹i hai thµnh phè nµy nh÷ng vÊn ®Ò nh− vËy nªn ®−a vµo néi dung tuyªn truyÒn. Ng−êi thùc hiÖn quyÒn trÎ em kh«ng chØ lµ b¶n th©n trÎ mµ lµ c¶ céng ®ång,trong ®ã cã nh÷ng ng−êi sèng gÇn gòi víi c¸c em nh− «ng bµ, cha mÑ, anh chÞ emtrong gia ®×nh. Cho nªn nhiÒu ng−êi tr¶ lêi cho r»ng trong c¸c c©u chuyÖn, h×nh ¶nhcña nh÷ng ng−êi tr−ëng thµnh, nh÷ng ng−êi sèng gÇn gòi víi trÎ em hay nh÷ngng−êi cã tr¸ch nhiÖm víi trÎ vÉn cßn thiÕu v¾ng. Mét trong nh÷ng thµnh c«ng cña dù ¸n lµ ®−a ®−îc h×nh ¶nh mét em bÐ g¸ixuyªn suèt qua c¸c c©u chuyÖn. §©y cã thÓ coi lµ mét h×nh mÉu mµ c¸c em v−¬n tíi.C¸c bËc cha mÑ còng thÊy bÐ Mai lµ “tÊm g−¬ng tèt”. §èi víi ng−êi d©n vµ trÎ em,Mai lµ mét ng−êi b¹n. “H×nh ¶nh bÐ Mai chuÈn, lÊy ®ã lµm ®iÓm v−¬n tíi, mét c« bÐ n¨ng ®éng,ham hiÓu biÕt, gióp ®ì mäi ng−êi, cã nh÷ng −íc m¬ tèt ®Ñp... Mét h×nh ¶nh tèt ®Ñp®iÓn h×nh ®Ó gi¸o dôc c¸c em” (HCM 5, n÷, 46 tuæi, C¸n bé Phßng Gi¸o dôc huyÖnHooc M«n, kiªm Ñy viªn Ban chÊp hµnh huyÖn Héi Phô n÷ Hooc M«n). H×nh ¶nh bÐ Mai ®«i lóc còng g©y ra nh÷ng nhËn xÐt tr¸i ng−îc. TrÎ em còngmuèn cã ng−êi b¹n nh− Mai, thÝch trë thµnh ng−êi nh− Mai. C¸c bËc cha mÑ cã ng−êi Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.ac.vn Bïi Quang Dòng 49l¹i kh«ng thÝch l¾m v× b¶o con g¸i lanh qu¸ thÕ th× cùc , con g¸i mµ lý sù qu¸. Th¸i®é nh− vËy còng cã thÓ hiÓu ®−îc, nhiÒu ng−êi ViÖt Nam nhÊt lµ n«ng d©n, mong cong¸i hiÒn th ...