Một số giải pháp khắc phục rào cản về ngôn ngữ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học tiếng Việt cho lưu học sinh Lào ở trường Đại học Hà Tĩnh

Bài viết đã đề xuất một số giải pháp khắc phục rào cản ngôn ngữ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học tiếng Việt ở trường Đại học Hà Tĩnh. Thứ nhất là, thực hiện quy trình dạy ngữ âm tiếng Việt cho Lưu học sinh Lào tương tự dạy ngữ âm tiếng Lào cho người bản ngữ. Thứ hai là, cung cấp những hiện tượng từ vựng - ngữ nghĩa, ngữ pháp tương đương giữa tiếng Việt và tiếng Lào bằng hệ thống thuật ngữ ngôn ngữ học. Thứ ba là, nhấn mạnh điểm tương đồng về từ loại, về ngữ pháp giữa tiếng Việt và tiếng Lào. Thứ tư là, chú trọng luyện tập những điểm khác biệt về ngôn ngữ Việt - Lào trong quá trình dạy - học tiếng Việt.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số giải pháp khắc phục rào cản về ngôn ngữ nhằm nâng cao hiệu quả dạy học tiếng Việt cho lưu học sinh Lào ở trường Đại học Hà TĩnhTẠP CHÍ KHOA HỌCKhoa học Xã hội, Số 5 (6/2016), tr 105 - 110 MỘT SỐ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC RÀO CẢN VỀ NGÔN NGỮ NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ DẠY HỌC TIẾNG VIỆT CHO LƯU HỌC SINH LÀO Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÀ TĨNH Trần Thị Anh Thư Khoa Sư phạm Xã hội - Nhân văn, Trường Đại học Hà Tĩnh Tóm tắt: Nâng cao hiệu quả dạy học tiếng Việt là một vấn đề hết sức quan trọng đối với việc đào tạo Lưuhọc sinh cho nước bạn Lào trong giai đoạn hiện nay. Qua thực tế giảng dạy, từ việc tìm hiểu những nét tươngđồng và khác biệt của ngôn ngữ Việt - Lào, bài viết đã đề xuất một số giải pháp khắc phục rào cản ngôn ngữ ,nhằm nâng cao hiệu quả dạy học tiếng Việt ở trường Đại học Hà Tĩnh. Thứ nhất là, thực hiện quy trình dạy ngữâm tiếng Việt cho Lưu học sinh Lào tương tự dạy ngữ âm tiếng Lào cho người bản ngữ. Thứ hai là, cung cấpnhững hiện tượng từ vựng - ngữ nghĩa, ngữ pháp tương đương giữa tiếng Việt và tiếng Lào bằng hệ thống thuậtngữ ngôn ngữ học. Thứ ba là, nhấn mạnh điểm tương đồng về từ loại, về ngữ pháp giữa tiếng Việt và tiếng Lào.Thứ tư là, chú trọng luyện tập những điểm khác biệt về ngôn ngữ Việt - Lào trong quá trình dạy - học tiếng Việt. Từ khóa: Dạy tiếng Việt, Giải pháp, Dạy ngữ âm, Hệ thống thuật ngữ ngôn ngữ học, sinh viên Lào1. Đặt vấn đề Những năm qua, Trường Đại học Hà Tĩnh thực hiện nhiệm vụ đào tạo tiếng Việt choLHS Lào với số lượng rất đông, năm 2010 - 2011 số lượng Lưu học sinh Lào khoảng hơn 100em; năm 2012 - 2013 là 217 em; năm 2013 - 2014 là 462 em, năm 2014 - 2015 là 612 em, vànăm học 2015 - 2016 là 752 em, chất lượng đào tạo cũng nâng lên đáng kể. Có được kết quảnhư vậy là nhờ sự chỉ đạo, định hướng một cách toàn diện của Ban Giám hiệu, Phòng Đàotạo; sự quan tâm, kết hợp chặt chẽ giữa các phòng ban. Đặc biệt, trong quá trình đào tạo cácgiảng viên đã chú trọng đến các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả dạy học tiếng Việt. Vớinhận thức sâu sắc về việc hợp tác đào tạo với nước bạn Lào như là một trong những nhiệm vụchính trị đặc biệt của nhà trường, các cán bộ giảng viên đã không ngừng nỗ lực cố gắng hoànthành tốt nhiệm vụ được giao. Các cán bộ giảng viên luôn mang trong mình sự tâm huyết vớinghề nghiệp, luôn mong mỏi được đóng góp công sức, trí tuệ để góp phần nâng cao chấtlượng đào tạo LHS Lào. Việc đào tạo Lưu học sinh Lào ở trường Đại học Hà Tĩnh có những thuận lợi căn bản:Đội ngũ giáo viên có trình độ chuyên môn, bề dày kinh nghiệm và nhiệt tình, tận tâm, hếtlòng với LHS; môi trường học tập mới mẻ và thuận tiện; tài liệu, và phương tiện dạy học đầyđủ, phù hợp với đối tượng; đặc biệt đa số Lưu học sinh Lào có mục tiêu học tập (Học tiếngViệt để học chuyên ngành, học tiếp chứ không phải học có phong trào, học để cho biết), điềunày tạo động cơ học tập rất lớn cho các em. Bên cạnh đó, việc dạy học tiếng Việt cho Lưuhọc sinh Lào gặp không ít những khó khăn: sự khác biệt về văn hóa, phong tục, tập quán, lốisống; nhiều thành phần khác nhau: nhiều tuổi, ít tuổi, đã đi làm, chưa đi làm dẫn đến suy nghĩ,đặc điểm tâm sinh lý khác nhau; trình độ đầu vào của Lưu học sinh không đồng đều... NhưngNgày nhận bài: 10/3/2016. Ngày nhận đăng: 20/7/2016Liên lạc: Trần Thị Anh Thư- mail: thu.tranthianh@htu.edu.vn 105trở ngại lớn nhất là sự bất đồng về ngôn ngữ: giữa giảng viên và LHS Lào không có chungmột ngôn ngữ để giao tiếp. Do yếu tố lịch sử và việc giao lưu về kinh tế, văn hóa, du lịchtiếng Lào và tiếng Việt có rất nhiều điểm tương đồng, nhưng chính trong những điểm tươngđồng đó cũng luôn có sự khác biệt. Để tăng cường hiệu quả dạy tiếng Việt cho Lưu học sinhLào, giảm bớt rào cản ngôn ngữ cần phát huy tận dụng tối đa những nét tương đồng và hạnchế những điểm khác biệt về ngôn ngữ Việt - Lào.2. Các giải pháp khắc phục rào cản về ngôn ngữ Việt - Lào2.1. Một là thực hiện quy trình dạy ngữ âm tiếng Việt cho Lưu học sinh Lào tương tựdạy ngữ âm tiếng Lào cho người bản ngữ Tiếng Việt và tiếng Lào là những ngôn ngữ thuộc cùng một nhóm loại hình ngôn ngữ đơnlập. Vì vậy, việc nắm bắt các đặc điểm về ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp của tiếng Việt đối vớiLưu học sinh Lào, không gặp những khó khăn như Lưu học sinh các nước khác loại hìnhngôn ngữ. Hơn nữa, tiếng Việt và tiếng Lào có sự tiếp xúc lâu đời. Việt Nam và Lào có sựgiao lưu và tiếp biến văn hoá từ rất sớm. Vì vậy, trong vốn từ vựng, thành ngữ, tục ngữ cũngcó nhiều hiện tượng tương đồng. Đó là một điểm thuận lợi cho Lưu học sinh nắm bắt nghĩa vànghĩa các thành ngữ một cách nhanh chóng. Đây là phương diện quan trọng nhất để giảm bớtrào cản ngôn ngữ cho người học, làm cho các nội dung học phù hợp với ngôn ngữ mẹ đẻ củ ...