Một số kết quả nghiên cứu ứng dụng bức xạ Gamma trong bảo quản khoai tây

Trong điều kiện nóng và ẩm ở Việt Nam, khoai tây trong thời gian bảo quản rất dễ bị hư hỏng và chất lượng bị giảm sút, do sự nảy mầm và thối củ. Vì vậy, việc tìm ra phương pháp bảo quản có hiệu quả cho sản phẩm này là rất cần thiết. Theo các nghiên cứu của Cromin (1979), Langerak (1996), Ogama (1959), Thomas (1979), Võ Hoàng Quân (1990), bức xạ gamma có khả năng kìm hãm sự nảy mầm và làm giảm tỷ lệ thối rữa và giữ hàm lượng đường cho khoai tây bảo quản. Nghiên cứu trình bày thử nghiệm ứng dụng bức xạ gamma trong bảo quản khoai tây.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số kết quả nghiên cứu ứng dụng bức xạ Gamma trong bảo quản khoai tây T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp 2007: TËp V, Sè 4: 55-59 §¹i häc N«ng nghiÖp I Mét sè kÕt qu¶ nghiªn cøu øng dông bøc x¹ gamma trong b¶o qu¶n khoai t©y Some results on application of gamma radiation for potato storage TrÇn §×nh §«ng*, TrÇn Nh− Khuyªn** SUMMARY Potato tubers are easily damaged during storage owing to sprouting and rotting, making a search for an alternative for potato tuber preservation indispensable. The treatment with gamma radiation of tubers prior to storage was carried out aiming at improving tuber storability. Gamma irradiation inhibited sprouting and reduced decay of potato tubers. With a dose of 20 krad to 25 krad and tubers sprouted only slightly 18 weeks during storage. In addition, tubers irradiated with gamma rays retained higher sugar and vitamin C content compared with the control Key words: Potato tubers, storage, gamma irradiation. 1. §ÆT VÊN §Ò ho¹ch mét tuÇn, ®−îc lùa chän ®Ó lµm gièng, ®ang trong thêi gian b¶o qu¶n th«ng N«ng nghiÖp lµ mét ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt tho¸ng giã tù nhiªn ch−a qua xö lý b»ng quan träng ë n−íc ta, tuy nhiªn chóng ta cßn Ýt ph−¬ng ph¸p ho¸ chÊt hay ph−¬ng ph¸p quan t©m ®Õn tæn thÊt sau thu ho¹ch. Thùc tÕ kh¸c. L« khoai t©y dïng cho thÝ nghiÖm cho thÊy s¶n phÈm n«ng nghiÖp t¹o ra ngµy ®−îc chia lµm 6 mÉu, mçi mÉu gåm 100 cñ, cµng nhiÒu, ®Æc biÖt lµ trong c¸c thêi ®iÓm thu ho¹ch, s¶n phÈm tiªu thô kh«ng hÕt, nÕu kh«ng trong ®ã mét mÉu lµm mÉu gèc ®èi chøng sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p b¶o qu¶n tèt sÏ dÉn tíi (kh«ng chiÕu x¹), cßn 5 mÉu ®em chiÕu x¹ s¶n phÈm sÏ bÞ thÊt tho¸t vµ gi¶m chÊt l−îng. víi c¸c liÒu l−îng kh¸c nhau lÇn l−ît lµ: 5 Trong ®iÒu kiÖn nãng vµ Èm ë ViÖt Nam, khoai krad; 10 krad; 15 krad; 20 krad vµ 25 krad, t©y trong thêi gian b¶o qu¶n rÊt dÔ bÞ h− háng vµ t¹i Trung t©m ChiÕu x¹ Tõ Liªm, Hµ Néi. chÊt l−îng bÞ gi¶m sót, do sù n¶y mÇm vµ thèi Cñ khoai t©y ë c¸c mÉu khi chiÕu x¹ vµ mÉu cñ. V× vËy, viÖc t×m ra ph−¬ng ph¸p b¶o qu¶n cã gèc ®−îc ®−a vµo c¸c tñ b¶o qu¶n thÝ hiÖu qu¶ cho s¶n phÈm nµy lµ rÊt cÇn thiÕt. Theo nghiÖm. NhiÖt ®é vµ ®é Èm trong c¸c ng¨n c¸c nghiªn cøu cña Cromin (1979), Langerak ®Æt mÉu ®−îc ®iÒu chØnh tù ®éng. Kho¶ng (1996), Ogama (1959), Thomas (1979), Vâ nhiÖt ®é thay ®æi tõ 0 - 500C, kho¶ng ®é Èm Hoµng Qu©n (1990), bøc x¹ gamma cã kh¶ thay ®æi tõ 50 - 100%. Trong thêi gian b¶o n¨ng k×m h·m sù n¶y mÇm vµ lµm gi¶m tû lÖ qu¶n, c¸c mÉu khoai t©y ®−îc theo dâi vÒ tû thèi r÷a vµ gi÷ hµm l−îng ®−êng cho khoai t©y lÖ n¶y mÇm δ (%), tû lÖ thèi cñ β (%), hµm b¶o qu¶n. V× vËy chóng t«i tiÕn hµnh nghiªn cøu l−îng vitamin C vµ hµm l−îng ®−êng cña thö nghiÖm øng dông bøc x¹ gamma trong b¶o khoai t©y phô thuéc vµo liÒu l−îng bøc x¹ q qu¶n khoai t©y. (krad), nhiÖt ®é m«i tr−êng b¶o qu¶n t (0C), ®é Èm m«i tr−êng ϕ (%), thêi gian theo dâi 2. VËT LIÖU Vµ PH¦¥NG PH¸P NGHI£N b¶o qu¶n lµ « (tuÇn). Qu¸ tr×nh ph©n tÝch CøU ®−îc tiÕn hµnh t¹i phßng Ho¸ sinh øng dông VËt liÖu nghiªn cøu lµ khoai t©y Th−êng ViÖn Sinh häc N«ng nghiÖp Tr−êng §¹i häc TÝn (gièng ®Þa ph−¬ng), cñ khoai t©y sau thu N«ng nghiÖp 1 Hµ Néi. ** Khoa C«ng nghÖ th«ng tin - Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp I - Hµ Néi. **Khoa C¬ §iÖn - Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp I - Hµ Néi. 55  TrÇn §×nh §«ng, TrÇn Nh− Khuyªn 3. KÕT QU¶ NGHI£N CøU t¸c dông tiªu diÖt vi sinh vËt g©y bÖnh b¸m ë trªn bÒ mÆt cñ, v× vËy tû lÖ thèi háng gi¶m xuèng. Khi 3.1. ¶nh h−ëng cña liÒu l−îng chiÕu x¹ ®Õn liÒu l−îng chiÕu x¹ cµng cao, tû lÖ thèi háng cµng tû lÖ n¶y mÇm vµ thèi cñ gi¶m. Khoai t©y gièng th−êng bÞ n¶y mÇm sím ViÖc chiÕu x¹ ®· k×m h·m ®−îc sù n¶y trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n. Khi chiÕu x¹ th× tia mÇm sím do ®ã sù hao hôt vÒ träng l−îng cñ gamma ®· cã t¸c dông k×m h·m tæng hîp axit nucleic, ng¨n c¶n sù ph©n chia tÕ bµo, lµm gi¶m ®i rÊt nhiÒu. Khi liÒu l−îng chiÕu x¹ t¨ng, gi¶m kh¶ n¨ng tÝch tô ATP, gi¶m ho¹t ®é cña träng l−îng cñ gi¶m kh«ng ®¸ng kÓ. enzim tæng hîp ARN, AND lµ nh÷ng yÕu tè 3.2. ¶nh h−ëng cña nhiÖt ®é, ®é Èm kh«ng sinh n¨ng l−îng, nh÷ng nh©n tè gióp sinh s¶n trong ph¸t triÓn tÕ bµo nªn lµm gi¶m sù n¶y khÝ trong buång b¶o qu¶n ®Õn khoai t©y b¶o mÇm. KÕt qu¶ thÝ nghiÖm thu ®−îc ®· thÓ hiÖn qu¶n ®iÒu ®ã: Sau 18 tuÇn b¶o qu¶n, mÉu ®èi chøng KÕt qu¶ theo dâi ¶nh h−ëng cña nhiÖt ®é ®· n¶y mÇm 100%, trong khi ®ã c¸c mÉu chiÕu kh«ng khÝ trong buång b¶o qu¶n ®Õn khoai x¹ 5; 10; 15; 20 krad cã tû lÖ n¶y mÇm t−¬ng øng lµ 64; 48; 24 vµ 4% (H×nh 1). t©y sau 18 tuÇn b¶o qu¶n, cho thÊy: Khi nhiÖt ®é t¨ng, tû lÖ n¶y mÇm cña khoai t©y t¨ng lªn Trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n khoai t©y cßn bÞ (H×nh 2) v× khi nhiÖt ®é t¨ng qu¸ tr×n ...