Nghiên cứu xác định hàm lượng một số thuốc kháng sinh trong thực phẩm bằng phương pháp sắc kí lỏng hiệu năng cao (HPLC)

Bài báo trình bày quy trình phân tích xác định đồng thời hàm lượng ba chất kháng sinh amoxicilin, oxytetracycline, ofloxacin bằng phương pháp sắc kí lỏng hiệu năng cao (HPLC). Kết quả nghiên cứu cho thấy có thể sử dụng phương pháp HPLC để xác định đồng thời hàm lượng ba chất kháng sinh amoxicilin, oxytetracycline, ofloxacin trong thực phẩm với độ chính xác cao.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu xác định hàm lượng một số thuốc kháng sinh trong thực phẩm bằng phương pháp sắc kí lỏng hiệu năng cao (HPLC) JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Natural Sci., 2013, Vol. 58, No. 3, pp. 24-32 This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn NGHIÊN CỨU XÁC ĐỊNH HÀM LƯỢNG MỘT SỐ THUỐC KHÁNG SINH TRONG THỰC PHẨM BẰNG PHƯƠNG PHÁP SẮC KÍ LỎNG HIỆU NĂNG CAO (HPLC) Trần Thị Hồng Vân, Đào Nguyễn Thu Hà, Trần Minh Đức và Nguyễn Quang Tuyển Khoa Hóa học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Tóm tắt. Bài báo trình bày quy trình phân tích xác định đồng thời hàm lượng ba chất kháng sinh amoxicilin, oxytetracycline, ofloxacin bằng phương pháp sắc kí lỏng hiệu năng cao (HPLC). Kết quả nghiên cứu cho thấy có thể sử dụng phương pháp HPLC để xác định đồng thời hàm lượng ba chất kháng sinh amoxicilin, oxytetracycline, ofloxacin trong thực phẩm với độ chính xác cao. Dựa trên các điều kiện tối ưu đã khảo sát, quy trình phân tích được ứng dụng để xác định đồng thời hàm lượng amoxicilin, oxytetracycline, ofloxacin trong một số mẫu thực phẩm như thịt gà, thịt lợn bán trên thị trường. Kết quả phân tích cho thấy hàm lượng amoxicilin và oxytetracyclin trong một số mẫu thịt gà và thịt lợn bán trên thị trường cao gấp nhiều lần so với tiêu chuẩn cho phép đối với thực phẩm. Từ khóa: HPLC, antibiotics, amoxicillin, oxytetracycline, ofloxacin. 1. Mở đầu Trong chăn nuôi, kháng sinh (KS) được sử dụng với 3 mục đích: điều trị bệnh, phòng bệnh và dùng như chất kích thích sinh trưởng. Tùy theo mục đích sử dụng mà liều lượng và phương thức sử dụng KS có khác nhau. Việc sử dụng KS không đúng cách trong chăn nuôi dẫn đến một hậu quả rất nghiêm trọng là làm tăng hiện tượng kháng kháng sinh của các loài vi khuẩn gây bệnh trên người và vật nuôi [1-3]. Hiện nay, tình trạng sử dụng thuốc kháng sinh trong chăn nuôi ở Việt Nam rất khó kiểm soát. Người nông dân vì muốn tăng năng suất và sản lượng đã sử dụng kháng sinh tràn lan, không đúng chỉ dẫn, liều lượng,. . . dẫn đến dư lượng thuốc kháng sinh trong các sản phẩm chăn nuôi quá lớn, vượt giới hạn an toàn cho phép [4, 5]. Các chất kháng sinh tồn dư lại trong các sản phẩm chăn nuôi như thịt, trứng, sữa,. . . sẽ gây tác hại cho người tiêu dùng. Lượng kháng sinh này sẽ tích tụ dần trong cơ thể và con người sẽ rất dễ bị “nhờn” thuốc, mất khả năng chống chọi với bệnh tật [4-6]. Vì vậy, việc phân tích, xác định chính xác hàm lượng các loại thuốc Ngày nhận bài: 22/4/2013. Ngày nhận đăng: 10/6/2013. Tác giả liên lạc: Trần Thị Hồng Vân, địa chỉ e-mail: hongvan0505@yahoo.com 24 Nghiên cứu xác định hàm lượng một số thuốc kháng sinh trong thực phẩm... kháng sinh trong các sản phẩm chăn nuôi là vô cùng quan trọng và có ý nghĩa lớn đối với vấn đề an toàn thực phẩm. Trong bài báo này chúng tôi trình bày quy trình phân tích định lượng một số thuốc kháng sinh (amoxicilin, oxytetracyclin, ofloxacin) thường được sử dụng trong thức ăn chăn nuôi bằng phương pháp sắc kí lỏng hiệu năng cao (HPLC) [7-9] và ứng dụng để xác định hàm lượng các thuốc kháng sinh này trong thực phẩm, chủ yếu là trong thịt gia súc và gia cầm. 2. Nội dung nghiên cứu 2.1. Thực nghiệm * Hóa chất - Các chất chuẩn: amoxicilin, oxytetracyclin, ofloxacin đều là chất chuẩn tinh khiết của Viện kiểm nghiệm - Bộ Y tế. - Tất cả các hoá chất và dung môi sử dụng trong nghiên cứu đều đạt độ tinh khiết phân tích. * Thiết bị - Máy sắc kí lỏng hiệu năng cao của hãng Shimadzu (Nhật Bản), cột ODS C18, detector hấp thụ tử ngoại UV-VIS, bơm cao áp SPD 20A. - Bộ lọc dung môi và bộ lọc mẫu với đường kính lỗ màng lọc 0,45 µm. - Cân phân tích Startorius có độ chính xác ±0,1 mg của Đức - Máy pH met TOA pH METER HM – 16S của Nhật Bản * Quy trình lấy và xử lí mẫu thịt gà và thịt lợn - Lấy và xử lí sơ bộ mẫu Thịt gà và thịt lợn được mua tại các chợ trên địa bàn Hà Nội, được xay nhuyễn và bảo quản trong tủ lạnh ở -18 o C. - Quy trình xử lí mẫu + Cân chính xác 10,0 g mẫu đã được xay nhuyễn cho vào bình eclen. + Thêm 15 mL dung dịch axetonitril, nghiền và lắc đều trong 2 giờ. Lọc lấy dịch trong sang cốc thủy tinh. Lặp lại bước này 2 lần nữa để có thể chiết dư lượng kháng sinh trong mẫu với hiệu suất tối đa có thể. - Làm sạch dịch chiết + Sử dụng cột silica gel để làm sạch dịch chiết. Hoạt hóa cột lần lượt bằng 5 mL metanol và 5 mL nước cất. Loại bỏ dung dịch chảy qua cột. + Cho dịch chiết chảy qua cột. Ttrong giai đoạn này, các kháng sinh trong mẫu sẽ được hấp thị lên bề mặt các hạt rắn chứa trong cột. Điều chỉnh cho dịch này chảy ra khỏi cột với tốc độ chậm, từng giọt một. + Rửa cột bằng 5 mL nước cất 2 lần, loại bỏ dịch chảy ra khỏi cột, làm khô cột. Tiếp theo rửa giải bằng 10 mL metanol với tốc độ chậm, từng giọt một ...