Ngôi báu và hai người đàn bà trong sử Việt

1. Dương Vân Nga. Là vợ của Đinh Tiên Hoàng, sau trở thành Hoàng hậu của Lê Đại Hành. Bà đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong sự chuyển giao giữa nhà Đinh và nhà Tiền Lê.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ngôi báu và hai người đàn bà trong sử Việt Ngôi báu và hai người đàn bà trong sử Việt1. Dương Vân Nga. Là vợ của Đinh Tiên Hoàng, sau trở thành Hoànghậu của Lê Đại Hành. Bà đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong sựchuyển giao giữa nhà Đinh và nhà Tiền Lê.Năm Kỷ Mão (979), Đinh Tiên Hoàng cùng con trai là Đinh Liễn bị viênhoạn quan Đỗ Thích ám sát. Trước đó Thái tử Hạng Lang bị Đinh Liễngiết. Đinh Toàn, con trai còn lại của Đinh Tiên Hoàng lên ngôi. DươngVân Nga trở thành Thái hậu.Đinh Toàn kế nghiệp Hoàng Ðế khi mới 6 tuổi, Dưong Vân Nga đã phảicáng đáng những khó khăn vượt quá sức mình. Sự nghiệp thống nhất đấtnước vừa được hoàn thành, bị đe doạ từ nhiều phía. Bên ngoài phongkiến phương Bắc sửa soạn đại binh xâm lược. Bên trong, các triều thầnphân biệt tranh chấp gay gắt có nguy cơ nổ ra nội chiến lớn. Là người cótầm nhìn xa thấy rộng, vượt qua tiếng thị phi, Dương Vân Nga nhận rõchỉ có Thập Ðạo tướng quân Lê Hoàn là người có khả năng giải quyếtnguy cơ ấy.Khi nghe tin Đinh Tiên Hoàng đã mất, tự quân còn nhỏ, nhà Tống muốnthừa cơ sang cướp nước ta. Lúc quân Tống sắp kéo sang, các tướng đãđồng lòng truất phế ngôi vương, suy tôn Lê Hoàn lên ngôi vua. ChínhDương Vân Nga đã tự tay lấy Hoàng bào khoác vào vai Lê Hoàn và giúpông làm nên việc lớn.Hành động này của Dương Vân Nga đã bị các đại thần trung thành vớinhà Đinh chống lại quyết liệt. Người đời sau này hết sức chỉ trích. Song,trong tình thế đất nước lúc bấy giờ hết sức cấp bách bởi nguy cơ xâmlược của nhà Tống đã hiện ra trước mắt, Dương Vân Nga đã có cái nhìnvô cùng sáng suốt, đặt lợi ích dân tộc và quốc gia lên trên lợi ích dòngtộc, chọn Lê Hoàn là một thống soái quân đội, dày dạn kinh nghiệmchiến đấu, có khả năng tập hợp và tài năng chỉ huy nhân dân đương đầuvới quân xâm lược, loại bỏ được nguy cơ mất nước.Khi đề cao vai trò của Ðinh Bộ Lĩnh và Lê Hoàn, những anh hùng củacông cuộc thống nhất đất nước không thể không kể đến sự cống hiến củaDương Vân Nga. Có thể xem Dương Vân Nga là cái đầu nối giữa ÐinhBộ Lĩnh và Lê Hoàn, người làm cho công cuộc thống nhất đất nước doÐinh Bộ Lĩnh khởi xướng được Lê Hoàn hoàn tất. Sự nghiệp chính trịcủa người phụ nữ ấy đã không được sử liệu chú ý đến mà lại tập trungvào thân phận làm vợ của bà.2. Lý Chiêu Hoàng. Tên thật là Phật Kim, còn có tên là Chiêu Thánh.Là vị vua thứ 9 và là vua cuối cùng của nhà Lý, đồng thời là nữ vươngduy nhất trong lịch sử Việt Nam.Năm 1224, Trần Thủ Độ chuyên quyền, ép vua Lý Huệ Tông đi tu. LýHuệ Tông không có con trai, ông phải lập công chúa Chiêu Thánh làmThái tử, rồi truyền ngôi, đổi niên hiệu là Thiên Chương Hữu Đạo, gọi làLý Chiêu Hoàng.Năm 1225, họ Trần nắm giữ binh quyền và các chức vụ quan trọng trongtriều đình. Dưới sự đạo diễn của Trần Thủ Độ, Trần Cảnh là cháu họ,con của Trần Thừa, 8 tuổi được đưa vào cung làm Chánh thủ hầu hạ LýChiêu Hoàng. Trần Cảnh được Chiêu Hoàng gần gũi, yêu mến. TrầnThủ Độ lấy dịp đó dựng nên cuộc hôn nhân giữa Lý Chiêu Hoàng vàTrần Cảnh rồi chuyển giao triều chính bằng cách để Lý Chiêu Hoàngnhường ngôi cho chồng.Ngày 21 tháng 10 năm Ất Dậu (1225), Chiêu Hoàng ra chiếu nhườngngôi cho Trần Cảnh: “Từ xưa nước Nam Việt ta đã có đế vương trị thiênhạ. Duy triều Lý ta vâng chịu mệnh trời, có cả bốn biển, các tiên thánhtruyền nối hơn hai trăm năm, chỉ vì thượng hoàng có bệnh, không ngườinối dõi, thế nước nghiêng nguy, sai trẫm nhận minh chiếu, cố gượng lênngôi, từ xưa đến giờ chưa từng có việc ấy. Khốn nổi trẫm là nữ chúa, tàiđức đều thiếu, không người giúp đỡ, giặc cướp nổi lên như ong, làm saomà giữ nổi ngôi báu nặng nề? Trẫm dậy sớm thức khuya, chỉ sợ khôngcáng đáng nổi, vẫn nghĩ tìm người hiền lương quân tử để cùng giúpchính trị, đêm ngày khẩn khoản đến thế là cùng cực rồi, Kinh thi có nói‘Quân tử tìm bạn, tìm mãi không được, thức ngủ không nguôi, lâu thaylâu thay’. Nay trẫm suy đi tính lại một mình, duy có Trần Cảnh là ngườivăn chất đủ vẻ, thực thể cách quân tử hiền nhân, uy nghi đường hoàng,có tư chất thánh thần văn võ, dù đến Hán Cao Tổ, Đường Thái Tôngcũng không hơn được. Sớm hôm nghĩ chín từ lâu nghiệm xem nênnhường ngôi báu, để thỏa lòng trời, cho xứng lòng trẫm, mong đồnglòng hết sức, cùng giúp vận nước, hưởng phúc thái bình. Vậy bố cáothiên hạ để mọi người điều biết”.Ngày 11 tháng 12 năm Ất Dậu (1225) Chiêu Hoàng thiết Triều ở điệnThiên An, trút bỏ áo ngự, khuyên mời Trần Cảnh lên ngôi vua. Sau 3 lầnnhún nhường làm phép, Trần Cảnh ngồi lên ngai vàng chính thức, tứcTrần Thái Tông.Lấy nhau hơn chục năm Chiêu Hoàng vẫn không có con. Trần Thủ Độlo vua Thái Tông tuyệt tự, bèn đem Thuận Thiên (chị ruột của ChiêuHoàng, đang là vợ của Trần Liễu) ép gả cho Trần Cảnh. Sau đó, Thủ Độép Trần Cảnh phế bỏ Chiêu Hoàng lập Thuận Thiên làm Hoàng Hậu.Kết luận:Có lẽ không có giai đoạn lịch sử nào lại được người sau nhắc đến vớinhiều tranh luận như giai đoạn chuyển giao quyền lực từ nhà Đinh sangnhà Tiền Lê và từ ...