Những Điều Cần Biết Về Moles & Dysplastic Nevi

Mole Moles là những u, bướu mọc trên da, tên Y học là "nevi" (hay "nevus" khi chỉ có 1 bướu). Khối u xuất hiện khi các tế bào da, có tên melanocyte, tích tụ tại một nơi. Mole thường có màu hồng, nâu nhạt , nâu đậm hoặc màu da. Bình thường, melanocyte tăng trưởng trong da, tạo nên màu da. Khi ra nắng, melanocyte tạo ra nhiều sắc tố hơn khiến da trở nên sậm màu. Mole rất thường thấy trên da, số mole trung bình là 10-40 vệt. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những Điều Cần Biết Về "Moles" & Dysplastic Nevi Những Điều Cần Biết Về Moles & Dysplastic Nevi Bác sĩ Trần Lý Lê, Chuyên Khoa Nội Thương và Khảo Cứu UngThư Tài liệu của Viện Ung Thư Quốc Gia Hoa Kỳ (National CancerInstitute) Mole Moles là những u, bướu mọc trên da, tên Y học là nevi (hay nevuskhi chỉ có 1 bướu). Khối u xuất hiện khi các tế bào da, có tên melanocyte,tích tụ tại một nơi. Mole thường có màu hồng, nâu nhạt , nâu đậm hoặc màuda. Bình thường, melanocyte tăng trưởng trong da, tạo nên màu da. Khi ranắng, melanocyte tạo ra nhiều sắc tố hơn khiến da trở nên sậm màu. Mole rấtthường thấy trên da, số mole trung bình là 10-40 vệt. Người khỏe mạnh cóthể mọc mole cho đến tuổi 40. Mole có thể phẳng hoặc trồi trên da, thườngcó dạng tròn, bầu dục và nhỏ cỡ đầu bút viết. Dysplastic Nevi Khoảng 10% những người có mole là những mole bất thường, khácvới những mole thường thấy, Y học gọi các mole bất thường này làdysplastic nevi. Dysplastic nevi có khuynh hướng trở thành ung thư, loại ung thư cótên melanoma. Do đó, mole cần được xem xét, theo dõi thường xuyên, nhấtlà khi chúng biến dạng, lớn hơn, đổi màu hoặc khác lạ. Melanoma Melanoma là loại ung thư da trầm trọng nhất trong những loại ung thưda vì loại ung thư này lan khắp cơ thể nhanh chóng. Melanoma có thể xuấthiện trong mắt, intraocular melanoma hoặc những phần thân thể khác nơi cósắc tố. Melanoma xuất phát từ melanocyte, tế bào chứa melanin (sắc tố) tạonên màu da nằm dưới biểu bì. Khi các tế bào này tăng trưởng bất trật tự, tíchtụ và trở thành khối u, bướu; chúng có thể ăn lậm hoặc lan ra các mô chungquanh và huỷ hoại các mô này. Melanoma có thể xuất phát từ mole hoặc từ các tế bào bình thường.Khi đi khám bệnh,bác sĩ có thể quan sát hoặc theo dõi các mole trên cơ thể. Việc cắt bỏ toàn khối mole hoặc lấy mẫu để thử nghiệm gọi là tríchmô hay làm sinh thiết (biopsy). Nếu có thể, bác sĩ cắt bỏ toàn khối mole,excisional biopsy, hơn là chỉ cạo một mảnh (shave biopsy) để thử nghiệm. Sau khi chẩn bệnh và xác định chứng melanoma, bác sĩ và bệnh nhânnên thảo luận để chọn lựa cách chữa trị thích hợp nhất. Melanoma đượcchữa trị qua tiểu phẫu, cắt bỏ khối u chưa lậm sâu và chưa lan xa, kết quảthường khả quạn Tuy nhiên khi chẩn bệnh trễ, Melanoma đã theo máu vàmạch bạch huyết lan đến các bộ phận khác, việc chữa trị không mấy hiệuquả. Sự lan tràn của ung thư gọi là metastasis. Các chuyên viên y tế cho rằng chứng melanoma có thể ngăn ngừa vàkhi truy tìm sớm, căn bệnh có thể được chữa trị hiệu quả qua tiểu phẫu.Trong những thập niên vừa qua, tỷ lệ melanoma chẩm đoán sơm đã gia tăng,các khối u này còn mỏng và chưa lan xa. Do đó, sự hiểu biết về cách ngănngừa và truy tìm bệnh là điều quan trọng. Những người có nguy cơ bị melanoma là những người đã b ịdysplastic nevi hoặc có nhiều mole. Những yếu tố gia tăng tỷ lệ bị Melanoma: - Thân nhân bị Melanoma - Dysplastic nevi - Đã bị Melanoma trước đó - Hệ đề kháng suy yếu - Có nhiều mole (trên 50) - Tia cực tím (UV) - Bị phỏng nắng - Bị tàn nhang - Da trắng Không hẳn là mọi người bị dysplastic nevi đều bị melanoma. Khoảng50% bệnh nhân bị melanoma không hề có dysplastic nevi trước đó. Hiệnnay, y học chưa đoan chắc ai là người sẽ bị Melanoma, ai là người không bịchứng ung thư này. Các kết quả nghiên cứu cho thấy ánh nắng, nhất là là b ịphỏng nắng, là yếu tố quan trọng và dễ phòng ngừa. Ngăn ngừa Melanoma Tỷ lệ ung thư Melanoma gia tăng hàng năm trên thế giới. Tại Hoa Kỳ,con số này đã tăng gấp đôi so với 20 năm trước. Các chuyên gia cho rằng tỷlệ ung thư gia tăng vì người thế giới dang nắng nhiều hơn. Tia cực tím (UV) từ mặt trời hoặc từ các máy phát phóng xạ làm nâuda gây hư hoại da và có thể dẫn đến melanoma và các loại ung thư da khác.Những người đã có dysplastic nevi hoặc các yếu tố rủi ro cần bảo vệ da bằngcách tranh phóng xạ cực tím. Ánh nắng mạnh mẽ nhất vào mùa hè, nhất làthời khắc giữa ngày. Người làm việc dưới nắng cần mặc quần áo che kín thân thể như độimũ nón và quần áo dài. Ta có thể dùng thuốc chống nắng dưới dạng kem,thuốc xịt để bảo vệ da. Dùng kem chống nắng (sunscreen), những loại kemchống nắng bằng cách thấm, phản chiếu (absorb, reflect, scatter) cả hai loạitia cực tím UVA, UVB. Những loại thuốc chống nắng có nhãn hiệu broad-spectrum coverage và có sun protection factor (SPF) từ 15 trở lên, loạithuốc có SPF trên 30 giúp chống nắng hữu hiệu nhất. Đeo kính mát có khảnăng thấm tia cực tím (UV-absorbing lenses), nhãn hiệu sẽ ghi block 99%of UVA & UVB, để bảo vệ mắt và vùng da quanh mắt. Truy tìm chứng melanoma Melanoma thường xuất hiện trên da và có thể tìm thấy khi mới bắt đầuxuất hiện ...