Ôn tập thi tốt nghiệp ngữ văn 12

I – Khái quát văn học Việt Nam từ cách mạng tháng Tám năm 1945 đến năm 1975:1-Vài nét về hoàn cảnh lịch sử, xã hội, văn hoá :- Đường lối văn nghệ của Đảng góp phần tạo nên một nền văn học thống nhất vềkhuynh hướng tư tưởng, về tổ chức và quan niệm nhà văn kiểu mới.- Hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mĩ kéo dài suốt 30 năm.- Nền kinh tế nước ta còn nghèo nàn và chậm phát triển. Giao lưu văn hoá chủ yếugiới hạn trong các nước XHCN....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ôn tập thi tốt nghiệp ngữ văn 12Hướng dẫn ôn tập thi tốt nghiệp môn Ngữ Văn 12A. VĂN HỌC SỬ: KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ CÁCH MẠNG THÁNG 8-1945 ĐẾN HẾT THẾ KỈ XXI – Khái quát văn học Việt Nam từ cách mạng tháng Tám năm 1945 đến năm 1975:1-Vài nét về hoàn cảnh lịch sử, xã hội, văn hoá : - Đường lối văn nghệ của Đảng góp phần tạo nên một nền văn học thống nhất vềkhuynh hướng tư tưởng, về tổ chức và quan niệm nhà văn kiểu mới. - Hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mĩ kéo dài suốt 30 năm. - Nền kinh tế nước ta còn nghèo nàn và chậm phát triển. Giao lưu văn hoá chủ yếugiới hạn trong các nước XHCN.2- Quá trình phát triển và những thành tựu chủ yếu:a) Chặng đường từ 1945 đến 1954:- Một số tác phẩm trong hai năm 1945-1946 phản ánh được không khí hồ hởi, vui sướngđặc biệt của nhân dân ta khi đất nước giành được độc lập.- Từ cuối 1946 đến 1954 văn học tập trung phản ánh cuộc kháng chiến chống thực dânPháp. + Truyện ngắn và kí sớm đạt được thành tựu: Một lần tới Thủ đô, Trận phố Ràng (TrầnĐăng), Đôi mắt, Ở rừng (Nam Cao); Làng (Kim Lân); Thư nhà (Hồ Phương),…-Từ năm 1950, xuất hiện những tập truyện, kí khá dày dặn: Vùng mỏ (Võ Huy Tâm);Xung kích (Nguyễn Đình Thi); Đất nước đứng lên (Nguyên Ngọc),…+ Thơ ca đạt nhiều thành tựu xuất sắc: Cảnh khuya, Cảnh rừng Việt Bắc, Rằm thánggiêng,..( Hồ Chí Minh), Bên kia sông Đuống ( Hoàng Cầm), Tây Tiến (Quang Dũng),..Đặcbiệt là tập thơ Việt Bắc của Tố Hữu.+ Một số vở kịch ra đời phản ánh kịp thời hiện thực cách mạng và kháng chiến.b) Chặng đường từ 1955 đến 1964:- Văn xuôi mở rộng đề tài, bao quát khá nhiều vấn đề, nhiều phạm vi của hiện thực đờisống:+ Cuộc kháng chiến chống Pháp+ Hiện thực đời sống trước CM+ Công cuộc xây dựng CNXH- Thơ ca phát triển mạnh mẽ, nhiều tập thơ xuất sắc ra đời- Kịch nói có bước phát triển mớic) Chặng đường từ 1965 đến 1975:- Chủ đề bao trùm của văn học là đề cao tinh thần yêu nước, ngợi ca chủ nghĩa anh hùngcách mạng.- Văn xuôi : phản ánh cuộc sống chiến đấu và lao động, khắc hoạ thành công hình ảnhcon người Việt Nam anh dũng, kiên cường và bất khuất :- Thơ đạt được bước tiến mới trong mở rộng, đào sâu chất liệu hiện thực đồng thời tăngcường sức khái quát, chất suy tưởng và chính luận. Đặc biệt là sự xuất hiện đông đảo vànhững đóng góp đặc sắc của thế hệ các nhà thơ trẻ.- Kịch nói có những thành tựu mới, gây được tiếng vangd) Văn học vùng địch tạm chiếm (1946-1975): Xu hướng văn học tiến bộ, yêu nước vàcách mạng có những đóng góp đáng ghi nhận trên cả hai bình diện chính trị-xã hội và vănhọc. Trang 1/81Hướng dẫn ôn tập thi tốt nghiệp môn Ngữ Văn 123 - Những đặc điểm cơ bản của văn học Việt Nam từ cách mạng tháng Tám năm1945 đến 1975:a) Nền văn học chủ yếu vận động theo hướng cách mạng hoá, gắn bó sâu sắc với vậnmệnh chung của đất nước. Văn học Việt Nam 1945-1975 như một tấm gương phảnchiếu những vấn đề lớn lao, trọng đại nhất của đất nước và cách mạng: đấu tranh thốngnhất đất nước và xây dựng CNXH.b) Nền văn học hướng về đại chúng.- Nhận thức mới về quần chúng nhân dân.- Hướng về đại chúng, TP văn học thường ngắn gọn, nội dung dễ hiểu, chủ đề rõ ràng,sử dụng những hình thức nghệ thuật quen thuộc với nhân dân, ngôn ngữ bình dị, trongsáng, dễ hiểu.c) Nền văn học chủ yếu mang khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn.+ Khuynh hướng sử thi thể hiện:* Đề tài : những vấn đề có ý nghĩa lịch sử và tính chất toàn dân tộc* Nhân vật chính : những con người đại diện cho tinh hoa và khí phách, phẩm chất và ýchí của dân tộc; gắn bó số phận cá nhân với số phận đất nước; luôn đặt bổn phận, tráchnhiệm, nghĩa vụ công dân, ý thức chính trị, tình cảm lớn, lẽ sống lớn lên hàng đầu* Lời văn : ngợi ca, trang trọng và lấp lánh vẻ đẹp tráng lệ, hào hùng.+ Cảm hứng lãng mạn là cảm hứng khẳng định cái tôi đầy tình cảm, cảm xúc và hướngtới lí tưởng (ở thời kì này là ngợi ca cuộc sống mới, con người mới, ca ngợi chủ nghĩaanh hùng CM và tin tưởng vào tương lai tươi sáng của đất nước.+ Khuynh hướng sử thi kết hợp với cảm hứng lãng mạn làm cho văn học thấm nhuầntinh thần lạc quan, đồng thời đáp ứng được yêu cầu phản ánh hiện thực đời sống trongquá trình vận động và phát triển cách mạng.II – Vài nét khái quát văn học Việt Nam từ cách mạng tháng Tám năm 1975 đến hếtthế kỉ XX:1 - Hoàn cảnh lịch sử, xã hội, văn hoá :- Với chiến thắng năm 1975, lịch sử dân tôc ta mở ra một thời kì mới - thời kì độc lập, tựdo và thống nhất đất nước. Tuy nhiên từ 1975 đến 1985 đất nước ta lại gặp phải nhữngkhó khăn và thử thách mới.- Từ năm 1986, Đảng ta đề xướng và lãnh đạo công cuộc đổi mới toàn diện. Tiếp xúc vàgiao lưu văn hoá được mở rộng. Sự nghiệp đổi mới thúc đẩy nền văn học cũng phải đổimới để phù hợp với nguyện vọng của nhà văn và người đọc cũng như quy luật phát triểnkhách quan của văn học.2 - Những chuyển biến và một số thành tựu b ...