Phẫu thuật nội soi lấy nhân đĩa đệm cột sống thắt lưng qua lỗ liên hợp

Tài liệu "Phẫu thuật nội soi lấy nhân đĩa đệm cột sống thắt lưng qua lỗ liên hợp" nhằm cung cấp cho học viên những nội dung về đại cương, chỉ định - chống chỉ định, các bước chuẩn bị, các bước tiến hành, theo dõi và xử trí tai biến sau phẫu thuật nội soi lấy nhân đĩa đệm cột sống thắt lưng qua lỗ liên hợp. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phẫu thuật nội soi lấy nhân đĩa đệm cột sống thắt lưng qua lỗ liên hợp PHẪU THUẬT NỘI SOI LẤY NHÂN ĐĨA ĐỆM CỘT SỐNG THẮT LƢNG QUA LỖ LIÊN HỢP TS. Đinh Ngọc SơnI. ĐẠI CƢƠNG Phẫu thuật nội soi qua lỗ liên hợp là phẫu thuật lấy nhân thoát vị qua đườngbên của cột sống, qua lỗ liên hợp. Năm 1973, Kambin là người Mỹ phát hiện ra tamgiác an toàn, nơi mà các thao tác kỹ thuật có thể thực hiện để vào đĩa đệm màtránh được tổn thương thần kinh. Từ đó đến nay có rất nhiều hệ thống nội soiđược đưa vào sử dụng như: joinmax, Yess, Maximore…. Nhưng đều có mộtnguyên tắc chung là tạo hình lỗ liên hợp, qua lỗ liên hợp thăm dò và lấy khốithoát vị di trú hoặc ở dưới bao xơ.II. CHỈ ĐỊNH - Thoát vị lỗ liên hợp, ngoài lỗ liên hợp - Thoát vị thể trung tâm lệch bên - Thoát vị thể di trú gần ( vùng 2,3) - Thăm dò các bệnh lý vùng lỗ liên hợp - Thoát vị L5S1 chỉ định chặt chẽ, khó khăn nếu xương chậu cao.III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH - Thoát vị thể trung tâm - Hẹp ống sống, mất vững cột sống kèm theo - Thoát vị quá to gây chèn ép đuôi ngựa - Các chống chỉ định chung của phẫu thuật cột sống như bệnh lý nội khoatiến triển (suy tim, suy gan thận, đái tháo đường chưa ổn định…)IV. CHUẨN BỊ1. Người thực hiện: Phẫu thuật viên là bác sỹ chuyên khoa cột sống được đào tạophẫu thuật nội soi qua lỗ liên hợp.2. Phương tiện: Hệ thống nội soi cột sống bao gồm kim dẫn đường, canuyl để luồn HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH KỸ THUẬT BỆNH VIỆN 69vào vùng mổ qua đó sẽ thao tác phẫu thuật, màn hình video để quan sát, các dụngcụ để mài xương, dụng cụ thăm rễ thần kinh và lấy đĩa đệm, dao đốt cao tần để cầmmáu, thuốc cản quang để sử dụng trong chụp kiểm tra đĩa đệm, máy chụp X quangtrong mổ. - Dàn nội soi cột sống: Gồm có màn hình độ phân giải Full-HD, kèm theo làcác hệ thống đốt cầm máu bằng sóng cao tần, hệ thống bơm nước tưới rửa, hệthống điều chỉnh các thông số màn hình. - Ống soi quang học: ống soi quang học THESSYS 300, đường kính ngoài6.3mm, dài 171 mm, có hai kênh tưới rửa và hút, 01 kênh làm việc với dụng cụđường kính 3.7mm. Đầu phía ngoài có một đầu để kết nối với dây nước vào qua hệthống bơm đẩy, một đầu sẽ nối với ống nước ra. Đầu phía trong hình vát, chếch30°. Hướng của đầu vát ngược và đối xứng với vị trí của dây cáp quang nối với ốngsoi.3. Chuẩn bị người bệnh: Giải thích kỹ cho BN và GĐ về bệnh tật, kỹ thuật mổ vàcác nguy cơ của mổ xẻ; Vệ sinh toàn thân và vùng can thiệp; Kháng sinh dự phòngtrước mổ.4. Hồ sơ bệnh án: Theo qui định của bệnh viện.V. CÁC BƢỚC TIẾN HÀNH1. Kiểm tra hồ sơ: Đầy đủ theo quy định Bộ Y tế.2. Kiểm tra người bệnh: Đúng người (tên, tuổi,…), đúng bệnh.3. Thực hiện kỹ thuật Người bệnh nằm nghiêng về bên đối diện, kê gối độn ở hai gai chậu trước trênvà ngực; Nằm nghiêng sẽ làm mở rộng lỗ liên hợp giúp cho phẫu thuật được thuậnlợi hơn, nhất là vùng L5S1, nơi lỗ liên hợp rất bé. Cũng có thể người bệnh nằm sấp,tuỳ theo thói quen của phẫu thuật viên. - Xác định điểm vào: Điểm vào rất quan trọng. Nếu gần đường giữa quá,ống nội soi sẽ khó vào được ống sống, nếu xa quá có thể chọc vào các tạng trong ổ HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH KỸ THUẬT BỆNH VIỆN 70bụng. Thông thường đối với L5S1, khoảng cách này là 13-14 cm và đối với CSTL là12cm. Điểm vào được xác định là điểm giao của 2 đường thẳng: một đường song songvới cột sống và cách đường gai sống như đã miêu tả. Đường thẳng thứ hai được xácđịnh nhờ một kim kirschner đặt phía bên của BN, sau đó chụp cột sống nghiêng để xácđịnh kim Kirschner đó cónằm song song với khe đĩa đệm cần phẫu thuật hay không - Dùng kim dẫn đường tạo đường vào đĩa đệm ở vùng tam giác an toàn,bơm thuốc cản quang kiểm tra. Gây tê tại chổ bằng Xylocain 2% từ nông vào sâudựa trên màn hình chụp X quang để tê vào đến vùng tam giác an toàn. Hướng đicủa kim sẽ chếch xuống dưới vào khe đĩa đệm. Trên phim nghiêng, đầu kim sẽ vàolỗ liên hợp ở phía sát bờ trên của cuống sống, phẫu thuật viên cảm nhận được sựđàn hồi của vòng xơ rồi chọc kim vào đĩa đệm. Chụp đĩa đệm cản quang để khẳngđịnh là kim đã vào đúng đĩa đệm. - Nong vết mổ. Sử dụng hệ thống ống nong, theo kim dẫn đường để nongrộng vết mổ. - Doa, làm rộng phần bờ trên lỗ liên hợp - Lắp đặt hệ thống canuyl, kiểm tra lại qua chụp X quang trong mổ. Độsâu và hướng của canuyl tùy thuộc vào vị trí và vùng thoát vị. Về nguyên tắc ốngnội soi phải ngay trên khối thoát vị mới có thể lấy được. Vì vậy nếu như là khốithoát vị cạnh bên, canuyl phải nằm ở đường trong cuống, còn thoát vị lỗ liên hợpvà ngoài lỗ liên hợp canuyl chỉ cần nằm ở đường giữa cuống. Nếu khối thoát vị dirời hướng lên trên hoặc xuống dưới thì canuyl phải hướng theo khối thoát vị. - Lắp đặt hệ thống nội soi, đường camera, đường nước vào và ra, chỉnhmàn hình nội soi. - Phẫu thuật lấy nhân thoát vị đĩa đệm qua nội soi. Sử dụng đầu soicamera 70 độ, điều chỉnh hợp lý hướng của đầu canule ở lỗ liên hợp để có thể xácđịnh được khối thoát vị, rễ ngang nằm trong ống sống và rễ ra thần kinh. Tốt nhất HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH KỸ THUẬT BỆNH VIỆN 71là sử dụng chất nhuộm màu xanh lẫn với thuốc cản quang ở thì chụp đĩa đệm đểthuận lợi cho việc lấy nhân thoát vị. Mô thần kinh không ngấm thuốc màu xanh. - Kiểm tra sự di động của rễ thần kinh và triệu chứng lâm sàng củangười bệnh. Ngay trên bàn mổ hỏi người bệnh về sự cải thiện triệu chứng đauchân, và tiến hành kiểm tra triệu chứng chèn ép rễ thần kinh (nghiệm phápLasegue). Trong suốt quá trình mổ người bệnh sẽ tỉnh và khi có biểu hiện tê chânhoặc đau chân nghĩa là đang động chạm hoặc gần cạnh thần kinh. Đây là phần hếtsức lưu ý trong khi phẫu thuật.VI. THEO DÕI - Sau mổ đeo đai hỗ trợ khoảng 2 tuần. - Điều trị kháng sinh 5-7 ...