Mục tiêu:- Nêu được nguồn gốc biểu mô và quá trình tạo hình, tạo mô các đoạn ống tiêu hóa chính thức, gan, tụy và các đường dẫn mật.- Giải thích được những kiên quan về vị trí giữa các đoạn ống tiêu hóa và giữa chứng với gan, tụy và các đường dẫn mật.- Giải thích được những phát triển bất thường hay gặp ở hệ tiêu hóa...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phôi thai hệ tiêu hóaPh«I thai hÖ tiªu ho¸ ThS. Trịnh Sinh TiênMôc tiªu 1. Nªu ®îc nguån gèc biÓu m« vµ sù t¹o h×nh, t¹o m« c¸c ®o¹n èng tiªu ho¸ chÝnh thøc, gan, tuþ, mËt. 2. Liªn quan vÒ vÞ trÝ gi÷a c¸c ®o¹n èng tiªu ho¸ vµ gi÷a chóng víi gan, tuþ, mËt. 3. Nh÷ng ph¸t triÓn bÊt thêng hay gÆp ë hÖ tiªu ho¸. 4. H×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c m¹c treo ruét. §¹i c¬ng- Sù khÐp ph«i 3 l¸ d¹ng ®Üa thµnh d¹ngèng. (TuÇn 3)- èng ruét nguyªn thuû (néi b×) tõ mµnghäng miÖng ®Õn mµng nhíp: 3 ®o¹n.■ Ruét tríc (§M th©n t¹ng): vïngmang, hÖ h« hÊp, thùc qu¶n, d¹ dµy, t¸trµng (®o¹n trªn), gan, ®êng mËt, tuþ.■ Ruét gi÷a (§M m¹c treo ruét trªn):Ruét tõ t¸ trµng (ngay díi miÖng èngmËt chñ) ®Õn chç nèi 13 gi÷a vµ 13 xa®¹i trµng ngang.■ Ruét sau (§M m¹c treo ruét díi):13 xa ®¹i trµng ngang, ®¹i trµng xuèng,trùc trµng, ®o¹n trªn èng hËu m«n.(§o¹n díi èng hËu m«n: ngo¹i b×)■ T¹o m« hÖ tiªu ho¸: + Néi b×: biÓu m« vµ tuyÕn + Trung b×: m« liªn kÕt, c¬ Thùc qu¶n1. T¹o c¬ quan, m«.- V¸ch khÝ-thùc qu¶n ng¨n ®«i ®o¹n sauruét tríc: khÝ qu¶n, thùc qu¶n.- Thùc qu¶n dµi ra do lång ngùc h¹ thÊp.- T¹o m«.2. BÊt thêng.V¸ch khÝ-thùc qu¶n lïi ra sau → tÞt.V¸ch t¹o ra kh«ng hoµn toµn → rß . TÞt, kh«ng rß TÞt díi, rß trªn■ TÞt thùc qu¶n ®¬n thuÇn, kh«ng rß.■ TÞt thùc qu¶n ®o¹n díi, rß khÝ-thùcqu¶n ®o¹n trªn.■ TÞt thùc qu¶n ®o¹n gi÷a, rß khÝ thùcqu¶n ®o¹n díi.■ TÞt thùc qu¶n ®o¹n gi÷a, rß phÕ-thùcqu¶n■ Rß khÝ-thùc qu¶n kÐp.3. L©m sµng bÊt thêng. TÞt gi÷a, rß díi TÞt gi÷a, rß phÕ-TQ Rß kÐp §a èi, n«n vät sím, sÆc. D¹ dµy, t¸ trµng1. T¹o d¹ dµy.■ T¹o d¹ dµy: tuÇn 4, ë ruét tríc díi v¸chngang.■ T¹o bê cong lín (thµnh sau), bê cong nhá(thµnh tríc).■ §¸y vÞ, t©m vÞ: BiÖt ho¸ tõ bê cong lín.■ D¹ dµy xoay theo trôc däc: 900 chiÒu kim®ång hå. Bê cong lín sang tr¸i, bê cong nhásang ph¶i. KhuyÕt t©m vÞ■ D¹ dµy xoay theo trôc tríc - sau: bê cong D©y TK 10lín h¹ xuèng, bê cong nhá nh« lªn. §¸y vÞ2. T¹o t¸ trµng. Bê cong nhá(Cuèi ruét tríc vµ ®Çu ruét gi÷a): U, cong vÒ Bê congphÝa bªn ph¶i. lín3. BÊt thêng.- HÑp m«n vÞ bÈm sinh: do ph× ®¹i c¬ vßng. Th©n vÞ- Nh©n ®«i d¹ dµy… (hiÕm)4. L©m sµng bÊt thêng.HÑp m«n vÞ: TrÎ bó no l¹i n«n ra. Gan vµ tói mËt1. T¹o c¬ quan vµ m«: D¹ dµy■ Gi÷a tuÇn thø 3, néi b× ®Çu xa ruét V¸ch ngangtríc xuÊt hiÖn mÇm gan nguyªn Ganthñy, c¸c d©y tÕ bµo gan ph¸t triÓntrong v¸ch ngang xÎ TM no·n hoµngvµ TM rèn thµnh c¸c xoang m¸u.D©y tb gan vµ xoang m¸u t¹o m«gan. M« LK cña gan ph¸t sinh tõtrung m« v¸ch ngang.■ C¸c TB m¸u nguyªn thñy tõ thµnhtói no·n hoµng di c ®Õn gan t¹oc¸c tiÓu ®¶o t¹o m¸u xen gi÷a c¸cd©y TB gan vµ xoang TM.■ Tõ cuèng mÇm gan nguyªn thñyxuÊt hiÖn mÇm ®êng mËt nguyªnthuû (mÇm sau), ph¸t triÓn trongm¹c treo d¹ dµy bông, nèi víi cuèngmÇm gan nguyªn thñy bëi 1 cuèngriªng (èng tói mËt)■ Tói mËt: MÇm sau.■ Cuèng mÇm gan nguyªn thñy: T¹othµnh èng gan, c¸c ®êng dÉn mËt tronggan vµ èng mËt chñ.■ èng mËt chñ: B¾t chÐo mÆt sau t¸trµng khi t¸ trµng xoay 2700.■ Néi b×: Tb gan, biÓu m«, tuyÕn ®êng,tói mËt. Trung m«: m« LK, c¬.■ TM no·n hoµng, TM rèn: TM cöa, TMtrung t©m, mao m¹ch nan hoa.2. BÊt thêng:TÞt ®êng mËt; tÞt, nh©n ®«i... tói mËt3. L©m sµng bÊt thêng: Vµng da t¾c mËt bÈm sinh. Tuþ V¸ch ngang D¹ dµy1. T¹o c¬ quan vµ m«: Gan■ Tôy: Néi b× ®o¹n sau ruét tríc,tuÇn 4. Gåm 2 mÇm:■ MÇm tuþ bông: Díi gèc mÇmgan nguyªn thñy, di chuyÓn vßngra sau, s¸t nhËp nô tôy lng t¹o Nô tôy lngtuþ chÝnh thøc. (mám vµ 1 phÇn Nô tôy bông®Çu tuþ).■ MÇm tôy lng : ph¸t triÓn trongm¹c treo d¹ dµy lng. (®Çu, th©n,®u«i tuþ). Nô tôy lng■ Cuèng mÇm tuþ bông: èng tuþchÝnh (Wirsung).■ Cuèng mÇm tuþ lng: èng tuþphô (Santorini). Nô tôy bông■ Sù t¹o m«: D©y tÕ bµo (néi b×)→ èng tuþ nguyªn ph¸t → nangtuþ ngo¹i vµ tiÓu ®¶o néi tiÕt.(th¸ng 5: hoµn chØnh).2. BÊt thêng:- TËt tuþ h×nh vßng.- M« tuþ l¹c chç: ...