Phong tục cúng chúng sinh nhìn nhận từ góc độ văn hóa địa phương

Trong bài viết này, ngoài việc tìm hiểu về việc cúng chúng sinh chung của dân gian, bài viết còn tìm hiểu phong tục này ở một địa phương cụ thể để thấy được cái hay, cái đẹp, cái tâm, tình tương thân tương ái của con người Việt Nam khi tiến hành nghi lễ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phong tục cúng chúng sinh nhìn nhận từ góc độ văn hóa địa phương TAÏP CHÍ KHOA HOÏC ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 14 (39) - Thaùng 3/2016 Phong tục cúng chúng sinh nhìn nhận từ góc độ văn hóa địa phương Worship beings through the local cultural perspective SV. Quảng Văn Hoàng TS. Nguyễn Thị Việt Hằng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 ST. Quang Van Hoang, Ph.D. Nguyen Thi Viet Hang Ha Noi Pedagogical University No2 Tóm tắt Cúng chúng sinh là một trong những phong tục tiêu biểu của người Việt Nam chứa đựng trong đó nhiều nét đẹp văn hóa mang tính nhân văn rõ nét. Cho rằng tháng Bảy là tháng “cô hồn”, là thời điểm tất cả các cô hồn được trở về nhân giới trong đó có rất nhiều quỷ đói nên trong thời gian này, ở nhiều nơi đều làm mâm cỗ cúng thí cho chúng sinh khắp nơi. Xưa nay đã có rất nhiều nhà nghiên cứu tìm hiểu về tục cúng chúng sinh vào ngày Rằm tháng Bảy nhưng hầu hết đều chỉ nhìn nhận một cách chung chung mà quên mất một điều rằng mỗi địa phương khi tiếp nhận lại có một quan niệm và cách cúng khác nhau. Trong báo cáo này, ngoài việc tìm hiểu về việc cúng chúng sinh chung của dân gian, chúng tôi còn tìm hiểu phong tục này ở một địa phương cụ thể để thấy được cái hay, cái đẹp, cái tâm, tình tương thân tương ái của con người Việt Nam khi tiến hành nghi lễ. Từ khóa: phong tục, chúng sinh, văn hóa địa phương… Abstract Worshiping beings is one of the typical customs of Vietnam, and it contains cultural beauty with rich humanities. It is said that July - the month of ghosts is the time when all its wandering souls return to the world in which there are so many hungry ghosts so that people offer trays born in many places. From the past to present, there has been many researchers learnt about worshiping beings customs in the middle (full moon) of July, but almost all have just recognized in a general way but forgot one thing that each locality has a concept and a different way of offering. In this report, in addition to learning about the offerings of the common folks, we also learn this customs in a particular locality to identify the good, the beauty, the mind, and the Vietnamese’s solidarity when conducting rituals. Keywords: customs, beings, local culture... 1. Đặt vấn đề phong tục tiêu biểu của người Việt Nam Cùng với hôn nhân, tang ma và lễ tết, chứa đựng trong đó nhiều nét đẹp văn hóa lễ hội, cúng chúng sinh là một trong những mang tính nhân văn rõ nét. Dân gian ta 97 quan niệm, “cô hồn” là những vong hồn bị Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc để từ đó cho thấy nét chết uổng, chết oan và khi về âm giới thì riêng trong quan niệm của người dân nơi không nơi nào tiếp nhận, không người đơm đây, thấy được nét đẹp văn hóa tâm linh cúng ngày tuần tiết, sóc vọng. Cũng theo thể hiện trong phong tục này. dân gian ta, ngày tết cô hồn bắt đầu từ ngày 2. Nội dung 1/7 âm lịch hàng năm và kéo dài đến hết 2.1. Phong tục cúng chúng sinh trong tháng. Nhưng từ bao đời nay, nhân dân đã văn hóa truyền thống lấy ngày Rằm tháng Bảy âm lịch làm ngày Theo tín ngưỡng cổ truyền người ta chính để khao giải và phổ độ cho các cô quan niệm “sống gửi, thác về” và cho rằng hồn và ngày này trùng với Lễ Vu Lan báo con người có hai phần: Hồn và xác. Khi đã hiếu của Phật Giáo nên nhiều người lầm mãn hạn trần gian con người trở về nơi vốn tưởng hai lễ này là một. Cho rằng tháng là của họ (thế giới bên kia) và khi đó hồn Bảy là tháng “cô hồn”, là thời điểm tất cả lìa khỏi xác, xác thì phân hủy còn hồn thì các cô hồn được trở về nhân giới trong đó tiếp tục tồn tại. Những người theo Phật có rất nhiều quỷ đói nên trong thời gian giáo và không theo tôn giáo nào cho rằng này, ở nhiều nơi đều làm mâm cỗ cúng cho hồn sẽ về Tây Phương cực lạc, người theo chúng sinh khắp nơi để cầu giải thoát cho Thiên chúa giáo cho rằng linh hồn sẽ lên họ và tránh để họ quấy nhiễu. Điều này thiên đàng cùng Chúa trời. Những linh hồn không chỉ thể hiện nét văn hóa tâm linh đặc ấy sẽ sớm được siêu sinh tịnh độ đầu thai sắc của người Việt mà con thể hiện một làm kiếp này hay kiếp khác hay bị đày đọa văn hóa ứng xử đối với người ở thế giới vào ngạ quỷ tùy thuộc vào những điều lành bên kia. Tiếp thu tinh thần ấy của dân gian, hay dữ mà họ làm khi còn sống. Nếu khi nhìn nhận từ góc độ văn hóa, chúng tôi đi ...