Quan điểm mới cho phát triển xã hội bền vững

Bài viết Quan điểm mới cho phát triển xã hội bền vững trình bày: Công nghiệp hóa hiện đại hóa xã hội nói chung không chỉ những quá trình kinh tế - kỹ thuật, mà trước hết đó là những quá trình kinh tế - xã hội phức tạp, Như thực tiễn nhiều quốc gia, khu vực và thế giới đã chỉ ra, việc tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa gây nên những tác động kinh tế xã hội hết sức to lớn đến tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội,... Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quan điểm mới cho phát triển xã hội bền vữngquan ®iÓm míi cho ph¸t triÓnx· héi bÒn v÷ngL¬ng ViÖt H¶i*C«ng nghiÖp ho¸ nãi riªng vµ hiÖn ®¹i ho¸ x· héi nãi chung kh«ng chØ lµnh÷ng qu¸ tr×nh kinh tÕ-kü thuËt, mµ tríc hÕt ®ã lµ nh÷ng qu¸ tr×nh kinh tÕ x· héi phøc t¹p. Nh thùc tiÔn nhiÒu quèc gia, khu vùc vµ thÕ giíi ®· chØ ra,viÖc tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ g©y nªn nh÷ng t¸c ®éng kinh tÕ x· héi hÕt søc to lín ®Õn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi. §ång thêi, c¸clÜnh vùc kh¸c nhau cña ®êi sèng x· héi còng l¹i ¶nh hëng ®Õn tiÕn tr×nh hiÖn®¹i ho¸. Mét trong nh÷ng lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi hiÖn ®ang ®îc quant©m ®Æc biÖt lµ lÜnh vùc sinh th¸i, m«i trêng sèng cña con ngêi. Thùc tiÔn cñasuèt mÊy chôc n¨m c«ng nghiÖp ho¸ trªn ®Êt níc ta vµ nh÷ng ®ßi hái míi cñac«ng cuéc hiÖn ®¹i ho¸ x· héi ngµy nay ®ang ®Æt ra yªu cÇu ph¶i nh×n nhËn l¹imét c¸ch nghiªm tóc, nghiªn cøu s©u s¾c h¬n, trªn c¬ së ph¬ng ph¸p tiÕp cËnmíi, t duy míi vÒ mèi quan hÖ qua l¹i gi÷a tiÕn tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ x· héi vµlÜnh vùc sinh th¸i, m«i trêng sèng cña con ngêi trong giai ®o¹n hiÖn nay. ChØcã trªn c¬ së nh÷ng nghiªn cøu tõ gãc ®é triÕt häc x· héi nh vËy míi cã thÓt¹o dùng ®îc mét bøc tranh chung, nh÷ng quan ®iÓm vµ nguyªn t¾c gióp gi¶iquyÕt mét c¸ch ®óng ®¾n nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ cña tiÕn tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ x· héivµ cña lÜnh vùc sinh th¸i, thóc ®Èy sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng v× môc tiªu d©n giµu,níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh.ViÖc gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò vÒ quan hÖ qua l¹i gi÷a hiÖn ®¹i ho¸ x· héi vµlÜnh vùc sinh th¸i ë ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cã nhiÒu thµnh tùu vµtiÕn bé vît bËc. Tuy nhiªn, trong thùc tÕ còng ®ang cã nhiÒu bÊt cËp vµ khiÕmkhuyÕt. Nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò nµy cã thÓ rót ra nh÷ng bµi häc kinh nghiÖmquan träng cho viÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch x· héi trong lÜnh vùc sinh th¸i vµ*PGS.TSKH. ViÖn TriÕt häc.38T¹p chÝ Khoa häc x· héi ViÖt Nam - 6/2009hiÖn ®¹i ho¸ x· héi, n©ng cao h¬n n÷a v¨n ho¸ sinh th¸i, ®¶m b¶o ph¸t triÓn bÒnv÷ng trong tiÕn tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ x· héi, trong viÖc tham gia gi¶i quyÕt nh÷ngvÊn ®Ò liªn quan ë tÇm khu vùc vµ quèc tÕ.Trong c¸c c«ng tr×nh ®· c«ng bè cã mét sè ®iÓm chung sau ®©y: hiÖn ®¹iho¸ x· héi tÊt yÕu ®ông ch¹m ®Õn c¸c vÊn ®Ò sinh th¸i, m«i trêng. §Ó ®¶m b¶ohiÖn ®¹i ho¸ x· héi thµnh c«ng th× ph¶i ph¸t triÓn bÒn v÷ng, tøc lµ ph¶i b¶o vÖm«i trêng, sinh th¸i. Con ngêi cã thÓ vµ cÇn ph¶i tÝch cùc, chñ ®éng gi¶iquyÕt ®óng ®¾n mèi quan hÖ qua l¹i gi÷a tiÕn tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ x· héi vµ b¶o vÖm«i trêng sèng. Môc tiªu kinh tÕ vµ môc tiªu sinh th¸i ph¶i ®îc g¾n kÕt chÆtchÏ trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ vµ hiÖn ®¹i hãa x· héi trªn mçibíc ph¸t triÓn, th× míi cã thÓ cã ph¸t triÓn bÒn v÷ng.Còng cã hµng lo¹t khÝa c¹nh kh¸c liªn quan ®Õn vÊn ®Ò nµy do thùc tiÔncuéc sèng ®Æt ra, nhng vÉn cha ®îc gi¶i quyÕt. Ch¼ng h¹n, lµm thÕ nµo ®ÓkÕt hîp mét c¸ch hîp lý, ®óng ®¾n môc tiªu kinh tÕ vµ môc tiªu sinh th¸i ?B»ng c¸ch g× ®Ó cã thÓ chÆn ®øng ®îc nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc cña kinh tÕ thÞtrêng ®Õn m«i trêng? LiÖu cã nh÷ng biÖn ph¸p nµo cã hiÖu qu¶ nh»m n©ngcao v¨n ho¸ sinh th¸i cho céng ®ång trong tiÕn tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ hay kh«ng ?TiÕn tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ x· héi cÇn ph¶i tu©n theo nh÷ng “hµnh lang sinh th¸i”nµo ®Ó cã thÓ ®¹t tíi c¸c môc tiªu ®· ®Þnh mét c¸ch nhanh chãng nhÊt, víinh÷ng “tæn thÊt x· héi” nhá nhÊt, ®¶m b¶o ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ hµi hoµ?v.v... Trªn thÕ giíi, ®· cã mét sè t tëng lÝ luËn míi ra ®êi, hoÆc ®ang ®îcgiíi häc gi¶ quan t©m triÓn khai nghiªn cøu, cã liªn quan ®Õn ph¸t triÓn bÒnv÷ng. Nhng, ë ViÖt Nam l¹i cha thùc sù thu hót ®îc sù chó ý cña mäi ngêi.Ch¼ng h¹n, ®ång tiÕn hãa, trÝ tuÖ quyÓn, sinh th¸i quyÓn, hiÖn ®¹i hãa x· héi, tduy trÝ tuÖ quyÓn, v.v…Díi ®©y xin tr×nh bµy v¾n t¾t néi dung mét sè quan ®iÓm khoa häc míitrong viÖc gi¶i quyÕt quan hÖ hiÖn ®¹i ho¸ x· héi - sinh th¸i nh»m ®¶m b¶o ph¸ttriÓn x· héi bÒn v÷ng.Tríc hÕt ph¶i nãi ®Õn quan ®iÓm ®ång tiÕn ho¸ (co-evolution)1. Qu¸ tr×nhx©y dùng c¸c c«ng cô kü thuËt, c¸c c«ng nghÖ, diÔn ra m¹nh mÏ b¾t ®Çu tõ thêi®¹i Phôc hng cho ®Õn nay lµ nh»m t¹o ra mét thÕ giíi nh©n t¹o hïng m¹nh ®Óchinh phôc tù nhiªn, ®Ó sö dông cã hiÖu qu¶ h¬n nh÷ng kh¶ n¨ng cña tù nhiªn,®Ó ph¸t triÓn toµn diÖn con ngêi. Nhng thay cho sù kÕt hîp hµi hoµ con ngêivíi giíi tù nhiªn, trªn c¬ së sö dông c¸c ph¬ng tiÖn kü thuËt hiÖn ®¹i nhÊt nÒnv¨n minh c«ng nghÖ ®· t¸ch con ngêi khái giíi tù nhiªn, ®èi lËp nã víi giíi tùnhiªn. §iÒu tai h¹i lµ ë giai ®o¹n hiÖn nay, sù ph¸t triÓn víi quy m« cha tõng1ý tëng ®ång tiÕn hãa xuÊt hiÖn ®· tõ l©u, nhng m·i ®Õn gÇn ®©y míi ®îc chó ý nhiÒu vµ®îc bæ sung néi dung ®Ó trë thµnh quan ®iÓm khoa häc cã c¨n cø lý luËn vµ thùc tiÔn phong phó.Quan ®iÓm míi cho…39thÊy cña c«ng nghÖ ®ang t¹o nªn mèi ®e do¹ ®èi víi sù tån t¹i cña c¶ tù nhiªnlÉn con ngêi. C¸c chuÈn mùc vµ ý tëng, ®ang t¸c ®éng trong nÒn v¨n ho¸, ®·®îc h×nh thµnh tríc ®©y, Ýt t¹ ...