Quy trình kỹ thuật nhi khoa (Phần 2)

Tài liệu được tổng hợp tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh KonTum trình bày về quy trình kỹ thuật thở oxy gọng kính, nội soi phế quản ống mềm, thở oxy qua mặt nạ, nội soi khí phế quản hút đờm, nội soi khí phế quản lấy dị vật, bơm rửa phế quản không bàn chải, đặt catheter tĩnh mạch trung tâm, đặt catheter động mạch, đặt catheter tĩnh mạch rốn ở trẻ sơ sinh...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quy trình kỹ thuật nhi khoa (Phần 2)Quy trình kỹ thuật nhi khoa (Phần 2)CHỌC DÕ NGOÀI MÀNG TIM CẤP CỨUMã số: III-39I. ĐẠI CƢƠNGChọc dịch màng ngoài tim là đưa một kim chọc dò vào trong khoangmàng ngoài tim và luồn qua kim đó một ống thông (catheter) để hút và dẫn lưudịch nhằm mục đích nhanh chóng làm giảm áp lực trong khoang màng ngoài timtrong trường hợp ép tim (ép tim cấp) hoặc với mục đích để xác định nguyênnhân gây viêm màng ngoài tim.II. CHỈ ĐỊNH- Ép tim cấp do tràn dịch màng ngoài tim là một chỉ định cấp cứu.- Viêm màng ngoài tim có dịch, nhằm xác định nguyên nhân:Chỉ định có thể cân nhắc, trì hoãn để theo dõi và xem xét thêm một cáchkỹ lưỡng trước khi tiến hành.III. CHỐNG CHỈ ĐỊNHTràn dịch màng ngoài tim mức độ ítIV. CHUẨN BỊ1. Người thực hiệnKíp làm thủ thuật bao gồm tối thiểu 1 bác sĩ và 2 điều dưỡng.2. Phương tiện - dụng cụ- Dụng cụ vô khuẩn: Để trong khay vô khuẩn+ 1 kim chọc dò.+ 1 catheter tĩnh mạch trung tâm đặt theo kỹ thuật Seldinger+ 1 bơm tiêm 5ml và kim để gây tê.+ 1 bơm tiêm 10ml hoặc 20ml.+ 1 khăn có lỗ và 2 kìm kẹp khăn.+ 1 ống thông màng ngoài tim có khóa.+ 1 kìm Kocher+ 1 cốc con và gạc củ ấu 20 cái+ Gạc vuông ( 20 miếng)- Dụng cụ sạch và thuốc+ 2 đôi găng vô khuẩn+ Lọ cồn: iod 1%, cồn 70o.+ Thuốc tê: Novocain, Xylocain 1 - 2%BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH KON TUMQuy trình kỹ thuật nhi khoa (Phần 2)+ Atropin: 2 ống; Seduxen 10 mg 1 ống+ Băng dính, kéo cắt băng+ Giá đựng 3 ống nghiệm có dán nhãn trong đó 1 ống vô khuẩn), ghi rõhọ tên, tuổi, khoa, phòng.- Phiếu xét nghiệm, hồ sơ bệnh án.- Máy theo dõi điện tim, huyết áp, nhịp thở, SpO2.- Dụng cụ khác+ 1 khay quả đậu đựng bông bẩn, 1 khay quả đậu đựng dịch- Các dụng cụ cấp cứu: máy sốc điện, bóng hô hấp,bộ đặt nội khí quản,oxy, mặt nạ thở oxy.- Máy siêu âm tim3. Người bệnh- Cần được giải thích để thấy được sự cần thiết của thủ thuật, người bệnhcần bình tĩnh để phối hợp thực hiện nếu trẻ lớn.- Gia đình người bệnh cần được giải thích đầy đủ về lợi ích của thủ thuật,những nguy cơ, biến chứng có thể xảy ra trong khi tiến hành thủ thuật. Ngườithân của người bệnh cần phải ký cam kết đồng ý thực hiện thủ thuật trên ngườibệnh.4. Hồ sơ bệnh ánTheo quy định của Bộ Y tếV. CÁC BƢỚC TIẾN HÀNH1. Kiểm tra hồ sơ, bệnh án2. Kiểm tra người bệnhNgười bệnh trong tư thế nằm đầu cao, theo dõi liên tục các thông số : nhịptim, điện tim, huyết áp, nhịp thở, độ bão hòa oxy máu động mạch trênmonitoring. Nếu người bệnh suy hô hấp thì cần hỗ trợợ hô hấp, đảm bảo SpO2> 90% khi tiến hành thủ thuật.3.Thực hiện kỹ thuật- Đặt đường truyền tĩnh mạch ngoại biên. Dung dịch Natriclorua 9% vớimục đích giữ cho kim luồn không bị tắc.- Nếu có máy siêu âm tim, nên kiểm tra siêu âm tại giường ngay trước khitiến hành thủ thuật để đánh giá lại mức độ tràn dịch màng ngoài tim và xác địnhlại một lần nữa vị trí chọc dịch.- Nếu người bệnh không khó thở nhiều thì tiêm bắp Seduxen và tiêm dướida Atropin để phòng phản ứng phế vị khi làm thủ thuật.BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH KON TUMQuy trình kỹ thuật nhi khoa (Phần 2)- Sau đó tiến hành sát trùng rộng vị trí chọc dò trên lồng ngực người bệnh,trải săng vô khuẩn, bác sĩ rửa tay, mặc áo, đi găng vôkhuẩn.- Gây tê tại vị trí chọc kim bằng Xylocain từ n ng đến sâu theo từng lớp:da, dưới da và cơ. Có 2 vị trí chọc dò thường áp dụng trên lâm sàng : đườngMarfan và đường Dieulafoy. Ngoài ra còn một số đường chọc có thể áp dụngtrên lâm sàng nếu dịch màng ngoài tim tập trung ở phía đó nhiều như khoangliên sườn IV, V, VI cách bờ phải xương ức 1-2 cm hoặc khoang liên sườn VI,VII ở vị trí đường nách trước bên trái nếu tràn dịch màng ngoài tim mức độ rấtnhiều, chèn ép vào phổi nhưng khó lấy dịch ở các vị trí thông thường.- Cần lưu ý là khi chọc dò ở những vị trí đặc biệt nói trên thì phải có siêuâm tim tại giường hướng dẫn đường đi của kim chọc dò.- Phần tiếp theo hướng dẫn chọc và dẫn lưu màng ngoài tim với đườngchọc Marfan. Các đường chọc khác vận dụng kỹ thuật tương tự như đường chọcnày sau khi đã xác định chắc chắn đường vào nào là an toàn và hiệu quả nhất đốivới người bệnh.- Điểm chọc cách mũi ức 1 - 3 cm, trước tiên dùng kim nhỏ thăm dò.Hướng kim chọc lên phía trên và đi ra sau, mũi kim nghiêng khoảng 20-30 độ sovới mặt da, vừa đi người thầy thuốc vừa hút nhẹ bơm tiêm và đưa kim tiêm đi vềphía vai trái.- Mũi kim sẽ chạm vào khoang màng ngoài tim sau khi đã vào sâu từ 2-5cm. Người thầy thuốc sẽ cảm thấy kim đi vào dễ dàng, không có vật cản khi mũikim đã vào khoang màng ngoài tim, đồng thời hút được dịch. Xác định hướng đivà độ sâu của kim thăm dò.- Dùng kim đặt catheter tĩnh mạch trung tâm đi theo hướng của kim thămdò vừa rút ra với mục đích đưa catheter vào trong khoang màng ngoài tim để hútvà dẫn lưu dịch. Vừa đưa kim vừa hút như lúc trước đã làm với kim thăm dò.Gần tới độ sâu xác định, người thầy thuốc cần quan sát nhanh người bệnh vàđiện tâm đồ. Nếu chưa hút được dịch thì nhẹ nhàng đẩy mũi kim vào sâu hơnchút n ...