Sa mạc hóa - Nguyễn Trường Ngân

Từ những năm 1970, nhiều tác giả đã nghiên cứu sự mở rộng của sa mạc Sahara 1977: Hội nghị về sa mạc hóa của LHQ 1992: Hội nghị thượng đỉnh LHQ tại Rio De Janeiro xác định SMH là vấn đề chính. 17/6/1994: Công ước về sa mạc hóa được ký kết tại Paris (hiện nay gần 200 nước tham gia). Có hiệu lực từ 1996. 1998, Việt Nam trở thành nước thứ 134 của Công Ước. 2001: Hội nghị Geneva lấy ngày 17/6 làm ngày Sa mạc hóa. 2006: “Hoang mạc và sa mạc hóa – Đừng từ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sa mạc hóa - Nguyễn Trường Ngân Đại học Bách Khoa Tp.HCM BỘ MÔN ĐỊA TIN HỌC SA MẠC HÓA (DESERTIFICATION)Nguyễn Trường Ngân Tháng 04 năm 2012 CÁC ĐỘNG THÁITừ những năm 1970, nhiều tác giả đã nghiên cứu sự mởrộng của sa mạc Sahara1977: Hội nghị về sa mạc hóa của LHQ1992: Hội nghị thượng đỉnh LHQ tại Rio De Janeiro xácđịnh SMH là vấn đề chính.17/6/1994 : Công ước về sa mạc hóa được ký kết tại Paris(hiện nay gần 200 nước tham gia). Có hiệu lực từ 1996.1998, Việt Nam trở thành nước thứ 134 của Công Ước.2001: Hội nghị Geneva lấy ngày 17/6 làm n gày Sa mạchóa.2006: “Hoang mạc và sa mạc hóa – Đừng từ bỏ nhữngvùng đất khô cằn” CÁC VẤN ĐỀ CẦN NẮM1. Sa mạc hóa là gì?2. Nguyên nhân, chỉ thị và cách xác định?3. Tác động đến tài nguyên môi trường?4. Hiện trạng sa mạc hóa (thế giới, Việt Nam)?5. Các giải pháp? KHÁI NIỆM Sa mạc hoá là sự suy thoái của đất đai tại các vùng khô hạn, bán khô hạn, vùng ẩm nửa khô hạn, do các nguyên nhân khác nhau như thay đổi khí hậu, kể cả hoạt động của con người. (Công ước 1994)Suy thoái đất đai là giảm hoặc mất đi năng suất sinhhọc và khả năng đem lại lợi ích kinh tế của đấtVùng khô hạn, bán khô hạn, và ẩm nửa khô hạn làvùng có tỷ lệ bốc hơi nước (lượng mưa trên lượng bốchơi tiềm năng) khoảng từ 5,0% đến 6,0%KHÁI NIỆMNGUYÊN NHÂN NGUYÊN NHÂN1. Hạn hán (drought)2. Biến đổi khí hậu (climate change)3. Chăn thả quá mức (overgrazing)4. Hệ thống thủy lợi nghèo nàn (Poor irrigation practices)5. Gia tăng dân số quá mức (overpopulation)6. Canh tác quá mức (Cultivation of marginal land)7. Phá hủy lớp phủ thực vật (Destruction of vegetation) CÁC CHỈ THỊ1. Tần suất khô hạn2. Tỷ lệ bốc hơi3. Suy giảm năng suất (25%, 50%, >50%)4. Tỷ lệ che phủ (> 38%)5. … CÁC CHỈ THỊTẦN SUẤT HẠN HÁNSố trận hạnhán ở cácquốc giachâu Phi từ1970-2004 Nguồn: Noojin, Leah, 2006 ẢNH HƯỞNG1. Phát triển kinh tế và gia tăng nghèo đói(mất 42 tỷ USD/năm – UNCCD, 2004)2. An ninh lương thực (food security)3. Tác động đến tài nguyên nước(Châu p hi 14 quốc gia thiếu nước, tăng lên 25 quốc gia vào 2025; 230triệu người khan hiếm nước – UNCCD, 2004)4. Tác động đến đa dạng sinh học5. Tác động đến nguồn năng lượng (thủy điện)6. Tác động đến sự di dân HIỆN TRẠNG SA MẠC HÓATHẾ GIỚI quốc gia đất có vấn đề về sa mạc hóa, 110 1 tỷ người. ảnh hưởng đến sinh kế của gần 25% diện tích trái đất (3,6 tỷ ha) 2/3 diện tích châu Phi 1,7 tỷ ha đất châu Á 1/4 diện tích Mỹ latin và Caribbe 30% diện tích nước Mỹ Nguồn: UNESCO, 2005; IFAD, 2010 HIỆN TRẠNG SA MẠC HÓAVIỆT NAM Nguồn: N Diện tích (ha) Vùng phân bố tập trungLoại đất 7.000.000 Toàn quốcĐất trống bị thoái hóa mạnh,bao gồm cả đất bị đá ong hóa 400.000 Các tỉnh ven biển miền TrungĐụn cát và bãi cát di độngĐất khô hạn theo mùa hoặc 300.000 Nam Trung bộ (Bình Thuận,vĩnh viễn Ninh Thuận và Nam Khánh Hoà)Đất bị xói mòn 120.000 Tây bắc, Tây Nguyên và một số nơi khácĐất bị nhiễm mặn, nhiễm 30.000 Đồng bằng sông Cửu Longphèn (Tứ giác Long Xuyên) Nguồn: NAP, 2002 HIỆN TRẠNG SA MẠC HÓAVIỆT NAM28% (9,3triệu ha) bịsa mạc hóa. CÁC GIẢI PHÁPThảo luận về các nhóm biện pháp: 1. Các biện pháp loại trừ, hạn chế nguyên nhân 2. Các biện pháp ổn định, nâng cao sức sản xuất của đất (Mỗi nhóm phân thành biện pháp công trình và phi công trình) CHÂN THÀNH CẢM ƠNTháng 04 năm 2012