Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Vận dụng kĩ thuật dạy học tích cực cho giải một số bài tập thực nghiệm Vật lí trung học phổ thông theo chương trình Giáo dục phổ thông 2018 nhằm phát triển phẩm chất và năng lực ở học sinh

Sáng kiến "Vận dụng kĩ thuật dạy học tích cực cho giải một số bài tập thực nghiệm Vật lí trung học phổ thông theo chương trình Giáo dục phổ thông 2018 nhằm phát triển phẩm chất và năng lực ở học sinh" được hoàn thành với mục tiêu nhằm vận dụng kĩ thuật dạy học tích cực cho giải một số bài tập thực nghiệm Vật lí trung học phổ thông theo chương trình Giáo dục phổ thông 2018 nhằm phát triển phẩm chất và năng lực ở học sinh, trong chương trình vật lí lớp 10, lớp 11 và lớp 12.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Vận dụng kĩ thuật dạy học tích cực cho giải một số bài tập thực nghiệm Vật lí trung học phổ thông theo chương trình Giáo dục phổ thông 2018 nhằm phát triển phẩm chất và năng lực ở học sinh SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM“VẬN DỤNG KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC CHO GIẢI MỘT SỐ BÀI TẬP THỰC NGHIỆM VẬT LÍ TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THEO CHƢƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG 2018 NHẰM PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT VÀ NĂNG LỰC Ở HỌC SINH” MÔN: VẬT LÍ Năm học 2023 - 2024 1 SỞ GD&ĐT NGHỆ AN TRƢỜNG THPT ĐẶNG THÚC HỨA ---------- SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM“VẬN DỤNG KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC CHO GIẢI MỘT SỐ BÀI TẬP THỰC NGHIỆM VẬT LÍ TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THEO CHƢƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG 2018 NHẰM PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT VÀ NĂNG LỰC Ở HỌC SINH” MÔN: VẬT LÍ Nhóm tác giả: Nguyễn Viết Bằng Cao Doãn Lương Bùi Hoàng Nam Năm thực hiện: 2023 – 2024 Số điện thoại: 0986 507 218 Năm học 2023 - 2024 2 MỤC LỤCPHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ1. Lí do chọn đề tài…………………….…….……………........………........…...…..….12. Mục đích nghiên cứu…………………….......………….….......…......……..........…..23. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu…....…………………...……................….......…..24. Phương pháp nghiên cứu……………...…………………………….........…....….….35. Tính mới của đề tài………………………………...…………………........….........…36.Tính khả thi của đề tài……………………………...……………………..............…...47. Kế hoạch nghiên cứu……………………......…………………………........…....…...4PHẦN II. NỘI DUNGI. CƠ SỞ LÝ LUẬN …………….………………………………………………,……...41. Các kĩ thuật dạy học tích cực………………………..…………………………....….42. Tạo động lực học tập cho học sinh…………………………..……………..…...…..133. Phát triển tư duy nghiên cứu khoa học ở học sinh………………………..….…....134. Năng lực cần phát triển ở học sinh……………………………………………..…..13II. CƠ SỞ THỰC TIỄN1. Thực trạng vấn đề……………………………….……………………………....…..152. Bài tập thực nghiệm vật lí ………………..…………..……...……………...……...173. Thí nghiệm vật lí……………………………………………………………......…...174. Quy trình vận dụng kĩ thuật dạy học tích cực để giải bài tập thực nghiệm .........18III. VÍ DỤ MINH HỌA TRONG VIỆC VẬN DỤNG KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCHCỰC CHO GIẢI MỘT SỐ BÀI TẬP THỰC NHIỆM VẬT LÍ Một số bài tập ví dụ về việc khai thác kĩ thuật “khăn trải bàn”, kĩ thuật “chia sẻnhóm đôi” cho giải bài tập thực nghiệm vật lí …………………///……,,,,,,,,,,,,,,.…..19IV. HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI1. Kết quả khảo sát chất lượng trước khi áp dụng đề tài……………………….........372. Kết quả khảo sát chất lượng sau khi áp dụng đề tài………………………………38V. MỘT SỐ THUẬN LỢI VÀ NHỮNG KHÓ KHĂN KHI THỰC HIỆN ĐỀ TÀI1. Thuận lợi………………………………………………/………………………….392. Khó khăn……………………………………………………….................................39PHẦN III. KẾT LUẬN1. Hiệu quả của đề tài………………………………………………………………….402. Kết luận……………………………………………………………………………...413. Ý kiến đề xuất……………………………………………………………………/....41 TÀI LIỆU THAM KHẢO………….…………………………………………...........42 3 PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ1. Lí do chọn đề tài Như chúng ta đã biết Vật lí học là một môn khoa học thực nghiệm, nghiêncứu về bản chất và những quy luật của các sự vật, hiện tượng vật lí, tìm hiểunguyên nhân, khám phá ra các quy luật, các định luật vật lí nhằm phục vụ nhu cầucuộc sống của nhân loại. Vật lí là môn học trang bị các kiến thức cơ bản và cầnthiết làm cơ sở cho các ngành khoa học – công nghệ. Với chương trình Giáo dục phổ thông 2018 đòi hỏi người thầy phải vậndụng các phương pháp dạy dọc mới. Trong quá trình dạy học, đa số giáo viênthường kết hợp nhiều phương pháp dạy học và vận dụng một số kĩ thuật dạy họctích cực nhằm đổi mới phương pháp dạy học để người học dễ tiếp cận được cáckiến thức và vận dụng vào thực tiễn một cách linh hoạt và phù hợp. Có rất nhiều kĩthuật dạy học tích cực mà những chuyên gia nghiên cứu giáo dục đã đưa ra nhằmgiáo dục cho học sinh không chỉ tiếp cận kiến thức tốt mà còn nhằm phát triểnphẩm chất và năng lực. Điều quan trọng nhất là người thầy phải linh hoạt tuỳ thuộcvào nội dung bài học và đối tượng người học để chọn ra kĩ thuật dạy học cho phùhợp. Kĩ thuật dạy học là những biện pháp, cách thức tổ chức hành động của củangười thầy và học sinh trong các tình huống hành động nhỏ nhằm thực hiện vàđiều khiển quá trình dạy học. Các kĩ thuật dạy học là những đơn vị nhỏ nhất củaphương pháp dạy học. Trong quá trình tổ chức cho học sinh làm các bài tập thực nghiệm về vật lícũng giúp cho các em những khả năng giáo tiếp và hợp tác với nhau để học hỏi lẫnnhau, chia sẻ những kinh nghiệm với nhau. Vì những lí do trên, chúng tôi đã lựachọn và viết sáng kiến kinh nghiệm với đề tài “Vận dụng kĩ thuật dạy học tíchcực cho giải một số bài tập thực nghiệm Vật lí trung học phổ thông theo chươngtrình Giáo dục phổ thông 2018 nhằm phát triển phẩm chất và năng lực ở họcsinh” . Cũng do thời lượng có hạn nên ở đề tài này chúng tôi chỉ khai thác một số kĩthuật dạy học tích cực trong việc giải một số bài tập thực nghiệm vật lí nhằm tạođiều kiện cho học sinh cả lớp đều được trực tiếp tham gia, có cơ hội được đưa ra,trao đổi và chia sẻ những chính kiến, hiểu biết của bản thân trong quá trình hoạtđộng học tập và vận dụng một cách phù hợp và linh hoạt vào thực tiễn, đồng thờiqua các bài tập giúp học sinh hiểu biết hơn và cảm thấy thú vị hơn về thế giới tựnhiên khi học vật lí. Qua những tiết học vật lí đó sẽ tạo được sự hứng thú cho cácem học sinh trong giờ học để giải quyết những tình huống, những vấn đề đặt ra,nhằm nâng cao chất ...