Sinh học lớp 9 - Bài 43: ảnh hưởng của nhiệt độ và độ ẩm lên đời sống sinh vật

MỤC TIÊU. 1. Kiến thức: - Học sinh mô tả được ảnh hưởng của nhân tố sinh thái: nhiệt độ môi trường đến các đặc điểm về hỡnh thỏi, sinh lớ và tập tớnh của sinh vật một cỏch sơ lược. + Phõn tớch, tổng hợp rỳt ra sự thớch nghi của sinh vật.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sinh học lớp 9 - Bài 43: ảnh hưởng của nhiệt độ và độ ẩm lên đời sống sinh vật Sinh học lớp 9 - Bài 43: ảnh hưởng của nhiệt độ và độ ẩm lên đời sống sinh vậtI. MỤC TIÊU.1. Kiến thức:- Học sinh mô tả được ảnh hưởng của nhân tố sinhthái: nhiệt độ môi trường đến các đặc điểm về hỡnhthỏi, sinh lớ và tập tớnh của sinh vật một cỏch sơlược.+ Phõn tớch, tổng hợp rỳt ra sự thớch nghi của sinhvật.- Học sinh mô tả được ảnh hưởng của nhân tố sinhthái độ ẩm môi trường đến các đặc điểm về hỡnhthỏi, sinh lớ và tập tớnh của sinh vật.+ Phõn tớch rỳt ra sự thớch nghi của sinh vật- Nêu được các nhóm sinh vật và đặc điểm của cácnhóm : ưa sáng, ưa bóng, ưa ẩm, chịu hạn, hằng nhiệtvà biến nhiệt……- Giải thíchđược sự thích nghi của sinh vật.2. Kĩ năng:- Rèn kĩ năng phân tích số liệu và kênh hình.- Tích cực hóa hoạt động học tập của học sinh, nêuvấn đề và giải quyết vấn đề.- Thảo luận nhóm.- Vấn đáp, trực quan.- Làm việc với sách giáo khoa.3. Thái độ:- GD ý thức học tập, yêu thích bộ môn.- Yêu thiên nhiên, yêu khoa học.II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC- Tranh phóng to H 43.1; 43.2; 43.3 SGK.- Mẫu vật về thực vật ưa ẩm (thài lài, ráy, lá dong,vạn niên thanh...) thực vật chịu hạn (xương rồng,thông, cỏ may...) động vật ưa ẩm, ưa khô.- Bảng 43.1 và 43.2 SGK in vào phim trong.- Máy chiếu.III. PHƯƠNG PHÁP- Đàm thoại, trực quan.- Nhóm tích cực và các hình thức nhóm.IV. HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC.1. Ổn định tổ chức- Kiểm tra sĩ số.2. Kiểm tra bài cũ KIỂM TRA 15 PHÚT.Câu 1. sắp xếp các nhân tố sau vào từng loại nhân tố:Ánh sáng, chuột, cây gỗ khô, con trâu, cây cỏ, conngười, hổ, độ ẩm.- Nhân tố vô sinh:- Nhân tố hữu sinh:Câu 2. Khoanh tròn vào các chữ cái đầu câu trả lờiđúng.A. Làm lá biến thành gai B. động vật ngủ đôngC. Tính hướng sáng của D. động vật hoạt động vào ban đêm cây3. Bài mới Nếu chuyển động vật sống nơi có nhiệt độ thấp(Bắc cực) VD; chim cánh cụt về nơi khí hậu ấm áp(vùng nhiệt đới) liệu chúng có sống được không ? Vìsao?GV: Vậy nhiệt độ và độ ẩm đã ảnh hưởng đến đờisống của sinh vật như thế nào?Hoạt động 1: Ảnh hưởng của nhiệt độ lên đời sống sinh vật (12-14’) Hoạt động của Hoạt động của Nội Dung GV HS- GV đặt câu hỏi: - HS liên hệ kiến 1: Ảnh hưởng- Trong chương thức sinh học 6 của nhiệt độtrình sinh học ở nêu được: lên đời sống sinh vậtlớp 6 em đã được + Cây chỉ quanghọc quá trình hợp tốt ở nhiệt 30oC.quang hợp, hô độ 20-hấp của cây chỉ Cây nhiệt đớidiễn ra bình ngừng quangthường ở nhiệt hợp và hô hấp ởđộ môi trường nhiệt độ quá thấp (0oC) hoặcnhư thế nào?- GV bổ sung: ở quá cao (trên onhiệt độ 25oC 40 C).mọt bột trưởngthành ăn nhiềunhất, còn ở 8oC - HS thảo luậnmọt bột ngừng nhóm, phát biểuăn. ý kiến, các HS- GV yêu cầu HS khác bổ sung vànghiên cứu VD1; nêu được:VD2; VD3, quansát H 43.1; 43.2,thảo luận nhóm + Nhiệt độ đãvà trả lời câu hỏi: ảnh hưởng đến- VD1 nhiệt độ đã đặc điểm hìnhảnh hưởng đến thái (mặt lá cóđặc điểm nào của tầng cutin dày,thực vật? chồi cây có các vảy mỏng), đặc- VD2 nhiệt độ đã điểm sinh líảnh hưởng đến (rụng lá).đặc điểm nào củathực vật? + Nhiệt dộ đã ảnh hưởng đến đặc điểm hình- VD3 nhiệt độ đã thái động vậtảnh hưởng đến Kết luận: (lông dày, kíchđặc điểm nào của - Nhiệt độ môi thước lớn).thực vật? trường đã ảnh- Từ các kiến hưởng tới hìnhthức trên, em hãy + Nhiệt độ đã thái, hoạt độngcho biết nhiệt dộ ảnh hưởng đến sinh lí, tập tínhmôi trường đã tập tính của của sinh vật.ảnh hưởng tới động vật. - Đa số các loàiđặc điểm nào của sống trongsinh vật? - HS khái quát phạm vi nhiệt- Các sinh vật kiến thức từ nội độ 0 -oC. Tuysống được ở dung trên và rút nhiên cũng cónhiệt độ nào? Có ra kết luận. 1 số sinh vậtmấy nhóm sinh nhờ khả năngvật thích nghi vớinhiệt độ khác thích nghi cao của môi nên có thể sốngnhautrường? Đó là ở nhiệt độ rất + Sinh vật hằngnhững nhóm thấp hoặc rất nhiệt có khảnào? cao. năng duy trì- Phân biệt nhóm nhiệt độ cơ thể - Sinh vật đượcsinh vật hằng ổn định, không chia 2 nhóm:nhiệt và biến thay đổi theo + Sinh vật biếnnhiệt? Nhóm nào nhiệt độ môi nhiệtcó khả năng chịu trường ngoài + Sinh vậtđựng cao với sự nhờ cơ thể phát hằng nhiệt.thay đổi nhiệt độ triển, cơ chếmôi trường? Tại điều hoà nhiệtsao? và xuất hiện- GV yêu cầu HS trung tâm điềuhoàn thiện bảng hoà nhiệt ở bộ tấm não. vật43.1 vào Sinh hằng nhiệt điềutrong.- GV chiếu bảng chỉnh nhiệt độ43.1 của 1 vài cơ thể hiệu quảnhóm HS để HS bằng nhiều cáchnhận xét. như chống mất- GV chiếu đáp nhiệt qua lớpán đúng (Bảng mỡ, da hoặc điều chỉnh mao43.1 SGK) mạch dưới da khi cơ thể cần toả nhiệt.Hoạt động 2: Ảnh hưởng của độ ẩm lên đời sống của sinh vật(12-14’) Hoạt động của Hoạt động ...