Sự biến động một số chỉ tiêu sinh lí, hóa sinh theo tuổi phát triển của quả mướp đắng (Momordica Charantia Linn) trồng tại trâu quỳ, Gia Lâm, Hà Nội

Bài báo nghiên cứu sự biến đổi sinh lí, hóa sinh theo tiến trình sinh trưởng, phát triển của giống mướp đắng Đông dư (Momordica charantia Linn) trồng ở vụ xuân hè trên đất phù xa cổ tại các thời điểm quả 05, 10, 15, 20, 25, 30, 35 ngày tuổi. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sự biến động một số chỉ tiêu sinh lí, hóa sinh theo tuổi phát triển của quả mướp đắng (Momordica Charantia Linn) trồng tại trâu quỳ, Gia Lâm, Hà Nội JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Natural Sci., 2013, Vol. 58, No. 3, pp. 76-84 This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn SỰ BIẾN ĐỘNG MỘT SỐ CHỈ TIÊU SINH LÍ, HÓA SINH THEO TUỔI PHÁT TRIỂN CỦA QUẢ MƯỚP ĐẮNG (Momordica charantia LINN) TRỒNG TẠI TRÂU QUỲ, GIA LÂM, HÀ NỘI Nguyễn Như Khanh1, Nguyễn Thị Ngọc Oanh2 , Trần Thị Thanh Huyền1 1 Khoa Sinh học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 Khoa Nông học, Trường Đại học Nông Nghiệp Hà Nội Tóm tắt. Bài báo nghiên cứu sự biến đổi sinh lí, hóa sinh theo tiến trình sinh trưởng, phát triển của giống mướp đắng Đông dư (Momordica charantia Linn) trồng ở vụ xuân hè trên đất phù xa cổ tại các thời điểm quả 05, 10, 15, 20, 25, 30, 35 ngày tuổi. Kết quả nghiên cứu cho thấy các chỉ tiêu sinh trưởng của quả mướp đắng trồng tại Gia Lâm, Hà Nội như: kích thước, thể tích, khối lượng quả tăng dần và đạt giá trị cực đại vào thời điểm 30 ngày tuổi sau đó quả sinh trưởng chậm dần. Đó chính là thời điểm chín sinh lí của quả. Hàm lượng sắc tố trong quả biến động phù hợp với sinh trưởng của quả. Hàm lượng diệp lục tăng đần vào thời kì quả sinh trưởng mạnh từ 10 đến 20 ngày tuổi, sau đó giảm dần. Hàm lượng diệp lục b trong quả luôn cao hơn hàm lượng diệp lục a. Hàm lượng carotenoit biến động theo chiều ngược lại. Hàm lượng carotenoit trong vỏ quả rất thấp cho đến khi 30 ngày tuổi sau đó tăng nhanh khi quả chín. Điều này giải thích cho sự biến đổi màu sắc của vỏ quả theo tuổi phát triển của quả. Tại thời điểm quả mướp đắng 30 ngày tuổi, quả có hàm lượng: axit hữu cơ tổng số (33,898 lđl/100 g), vitamin C (47,75 mg/100 g) đạt giá trị cực đại. Từ khóa: Mướp đắng, axit hữu cơ tổng số, carotenoit, vitamin C, diệp lục.1. Mở đầu Mướp đắng (Momordica charantia. Linn) hay còn gọi là khổ qua, thuộc họ Bầu bí(Cucurbitaceae). Mướp đắng là cây bản địa của vùng nhiệt đới có nguồn gốc từ Châu Ávà nay đã có mặt khắp nơi như Châu Phi, Ấn Độ, Florida, Trung Quốc,... [1]. Ở Việt Nammướp đắng là cây rau ăn quả quen thuộc được người dân miền Nam, miền Trung rất ưaNgày nhận bài: 25/4/2013. Ngày nhận đăng: 28/5/2013.Tác giả liên lạc: Trần Thị Thanh Huyền, địa chỉ e-mail: tranthanhhuyensp@yahoo.com76 Sự biến động một số chỉ tiêu sinh lí, hóa sinh theo tuổi phát triển của quả mướp đắng...chuộng. Hiện nay ở miền Bắc người tiêu dùng cũng đã dần dần quen thuộc với vị đắng rấtđặc biệt này. Trong quả mướp đắng thành phần các chất dinh dưỡng cao, phần ăn được đạt trên85%, có chứa nhiếu các chất béo, chất đạm, cacbohydrat, các khoáng chất như: kali, canxi,magiê, sắt, kẽm, các vitamin như: A, C, B1, B2, PP,... [2]. Sản phẩm từ quả mướp đắngcó thể sử dụng làm các món ăn ngon, bổ dưỡng hoặc chế biến với nhiều dạng dược phẩm(trà, nước ép, cao khổ qua) và các loại mĩ phẩm khác nhau. Khả năng làm hạ đường huyếtlà một trong những tác dụng nổi bật của mướp đắng [12]. Năm 1990, Liên Hiệp Quốc đã chọn cây mướp đắng là một trong sáu cây thuốc tiêubiểu trên thế giới. Giá trị dinh dưỡng và y học của cây mướp đắng đang được nhiều nướctrên thế giới quan tâm nghiên cứu và phát triển [9, 10, 11]. Những nghiên cứu đi sâu hơnnữa về mặt hóa học, phân tử của cây mướp đắng cũng đã được nhiều tác giả đề cập đến[3, 8]. Với nhiều tác dụng quan trọng như vậy, quả mướp đắng ngày càng được sử dụngrộng rãi. Nhưng trong thực tế, việc thu hái và bảo quản quả chưa thực sự có cơ sở khoahọc mà chỉ dựa vào kinh nghiệm của nhà làm vườn. Điều này làm cho người sử dụng chưatận dụng được hết giá trị của quả mướp đắng mang lại để làm thực phẩm, dược liệu cũngnhư bảo quản quả sau thu hoạch. Vì vậy, việc nghiên cứu những biến đổi sinh lí, sinh hoátheo tuổi phát triển của quả để xác định thời điểm thu hái tốt nhất là rất cần thiết.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Nguyên liệu và phương pháp * Nguyên liệu: Là giống mướp đắng Đông dư trồng ở vụ xuân hè. * Phương pháp lấy mẫu: - Địa điểm thu mẫu: Vườn thực nghiệm, thuộc khoa Nông học, trường Đại học Nôngnghiệp Hà Nội, Trâu Quỳ, Gia Lâm, Hà Nội. - Thời điểm phân tích mẫu: Sự biến đổi sinh lí, hóa sinh theo tiến trình sinh trưởng,phát triển của quả mướp đắng được tiến hành nghiên cứu tại các thời điểm quả 05, 10, 15,20, 25, 30, 35 ngày tuổi. - Chọn cây lấy mẫu: Chọn mỗi loại 5 cây, lấy mẫu theo phương pháp lấy mẫu hỗnhợp đại diện cây trồng. Vị trí các cây lấy mẫu được đánh dấu theo sơ đồ sau: - Chọn quả lấy mẫu: Quả lấy trên các cành phải cùng độ tuổi. Tại mỗi thời điểm nghiên cứu chúng tôi thu mẫu ở tất cả các cây: mỗi cây 5 - 10quả. Mẫu thu về tr ...