Sự liên quan giữa độ thanh thải Lactate máu và tỷ lệ tử vong của bệnh nhân sốc nhiễm trùng tại hồi sức ngoại

Nội dung của bài viết trình bày về sốc nhiễm trùng và tỷ lệ tử vong do sốc nhiễm trùng, so sánh khảnăng sống theo phân nhóm ĐTT lactate máu thấp (
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sự liên quan giữa độ thanh thải Lactate máu và tỷ lệ tử vong của bệnh nhân sốc nhiễm trùng tại hồi sức ngoạiNghiêncứuYhọcYHọcTP.HồChíMinh*Tập18*PhụbảncủaSố1*2014SỰLIÊNQUANGIỮAĐỘTHANHTHẢILACTATEMÁUVÀTỶLỆTỬVONGCỦABỆNHNHÂNSỐCNHIỄMTRÙNGTẠIHỒISỨCNGOẠIHàNgọcChi*,TăngKimHồng**TÓMTẮTMởđầu:Sốcnhiễmtrùngcótỷlệtửvongcaokhoảng30%đến80%,nhậnbiếtsớmsốcnhiễmtrùnglàmộttrongnhữngyếutốquantrọngtiênlượngkếtquảđiềutrị.Độthanhthải(ĐTT)lactatemáugiúptheodõitốtsựphụchồitướimáumôvàdiễntiếntìnhtrạngbệnh,từđócảithiệnkếtquảđiềutrị.Mục tiêu nghiên cứu: So sánh khả năng sống theo phân nhóm ĐTT lactate máu thấp (95%vàthấpgần85%.Sauhơn21ngày,xácsuấtsốngcủanhómcóĐTTlactatemáuthấpgầnbằng0trongkhinhómcóĐTTlactatemáucaocònhơn75%.Khảnăngsốngcủacả2nhómđềugiảmtheothờigian,nhưngnhómcóĐTTlactatemáucaoluôncaohơncóýnghĩasovớinhómcóĐTTlactatemáuthấp(p=0,01,Log‐rankTest).TỷlệtửvongcủanhómcóĐTTlactatemáucaovàthấplầnlượtlà18,7%,84,6%,khácbiệtcóýnghĩathốngkê(p=0,01).Kếtluận:ĐTTlactatemáutrong6giờđầulàyếutốđộclậptiênlượngtửvongtrênbệnhnhânsốcnhiễmtrùngtạiHồiSứcNgoại.XácsuấtsốngcủanhómcóĐTTlactatemáucaoluôncaohơnnhómcóĐTTlactatemáuthấpmộtcáchcóýnghĩa(p=0,01).VàngượclạinguycơtửvongcủanhómcóĐTTlactatemáuthấpcaohơnnhómcóĐTTlactatemáucao(HR=0,29,KTC:0,11‐0,82,p=0,02).Từkhóa:ĐTTlactatemáu,sốcnhiễmtrùng,hồisứcngoạiABSTRACTTHEASSOCIATIONBETWEENLACTATECLEARANCEANDMORTALITYINPATIENTSWITHSEPTICSHOCKATSURGICALINTENSIVECAREUNITHaNgocChi,TangKimHong*YHocTP.HoChiMinh*Vol.18‐SupplementofNo1‐2014:412‐417Background: Septicshockhasahighmortalityrateofapproximately30%to80%,earlyidentificationofsepticshockisanimportantfactorintheprognosisofdeath.Lactateclearancehelpstomonitortherecoveryoftissueperfusionandprogressivecondition,sothatimprovetheoutcome. Objectives: Comparison of survival of lactate clearance group which is low (95% while lowlactateclearancegroupisnearly85%.After21days,theprobabilityofsurvivaloflowlactateclearancegroupcloseto0whilehighlactateclearancegroupis>75%.Theprobabilityofsurvivalofbothgroupsdecreasedovertime,butofhighlactateclearancegroupisalwayshigherthantheothersignificantly(p=0.01,log‐ranktest).The mortality rate of the high lactate clearance group and low respectively 18.7%, 84.6%, difference wasstatisticallysignificant(p=0.01).Conclusion:Lactateclearanceinthefirst6hoursisanindependentprognosticfactorinpatientswithsepticshockatsurgicalintensivecareunit.Probabilityofsurvivalofhighlactateclearancegroupisalwayshigherthanlowlactateclearancegroup,differencewasstatisticallysignificant(p=0,01).Oncontrarytothelethalriskofhighlactateclearancegroupislowerthantheother(HR=0.29,CI:0.11‐0.82,p=0.02).Keywords:bloodlactateclearance,septicshock,surgicalintensivecareunitnhiễmtrùngtạikhoaHồiSứcNgoại.ĐẶTVẤNĐỀTheo Liên Minh Nhiễm Trùng Huyết ToànCầu (Global Sepsis Alliance), số bệnh nhân tửvong do nhiễm trùng huyết cao hơn số bệnhnhântửvongdoungthư tuyếntiềnliệt,vúvàHIV/AIDS(3).Hậuquảcủasốcnhiễmtrùnglàrốiloạnchứcnăngtimmạch,dãnmạchngoạibiên,rốiloạnchứcnăngvituầnhoàn,thiếuoxymô,tăng lactate máu(9). Thiếu oxy mô kéo dài dẫnđếnchuyểnhóayếmkhí,toanchuyểnhóa,suyđacơquanvàchết(12).Vìvậynhậnbiếtsớmthiếuoxy mô là một trong những yếu tố quan trọngnhất giúp tiên lượng tử vong ở bệnh nhân sốcnhiễmtrùng(6,12).Lactatemáuđơnthuầnchỉchobiếtbệnhnhânbịthiếuoxymô,khôngbiếtđượcsự phục hồi tình trạng tưới máu mô. Mục tiêuquan trọng trong điều trị sốc nhiễm trùng làphụchồitướimáumô,khôngchỉởmứcđạithể(huyếtáp)màcảởmứcvithể(vituầnhoàn).NghiêncứucủaNguyen,chothấycácbệnhnhân nhiễm trùng nặng và sốc nhiễm trùng cóĐTTlactatemáutăng10%thìtỷlệtửvonggiảm11% [10]. Giá trị ĐTT lactate máu trong 6 giờđầuhồisức≥10%,đượcđasốcáctácgiảđồngýchọn là mức có ý nghĩa giảm tỷ lệ tử vong vàphảnánhtốtsựphụchồitướimáuvituầnhoànhiệuquả(1,13).Từđó,chúngtôitiếnhànhnghiêncứunàynhằmmụcđích:1. So sánh khả năng sống theo phân nhómĐTTlactatemáuthấp( ...