Tác động của chính sách tiền tệ đến giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Bài viết này nghiên cứu tác động của thay đổi chính sách tiền tệ đến giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam trong giai đoạn từ tháng 01/2002 đến tháng 12/2014 bằng việc sử dụng mô hình VAR kết hợp với mô hình nghiên cứu của Thorbecke (1997). Kết quả cho thấy lãi suất tái chiết khấu có tác động ngược chiều và cung tiền đều có tác động cùng chiều đến giá cổ phiếu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tác động của chính sách tiền tệ đến giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Việt NamTạp chí Kinh tế - Kỹ thuậtTÁC ĐỘNG CỦA CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ ĐẾN GIÁ CỔPHIẾU TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAMĐặng Thị Quỳnh Anh*TÓM TẮTBài viết này nghiên cứu tác động của thay đổi chính sách tiền tệ đến giá cổ phiếu trên thịtrường chứng khoán (TTCK) Việt Nam trong giai đoạn từ tháng 01/2002 đến tháng 12/2014 bằngviệc sử dụng mô hình VAR kết hợp với mô hình nghiên cứu của Thorbecke (1997). Kết quả cho thấylãi suất tái chiết khấu có tác động ngược chiều và cung tiền đều có tác động cùng chiều đến giá cổphiếu. Ngoài ra, VN-INDEX còn phản ứng khá mạnh với sự thay đổi của lạm phát và sản lượng, nhấtlà ở giai đoạn sau khi NHNN ban hành chỉ thị số 03/2007/CT-NHNN về kiểm soát quy mô, chất lượngtín dụng và cho vay đầu tư, kinh doanh chứng khoán đối với các tổ chức tín dụng.Từ khóa: giá cổ phiếu, chính sách tiền tệ, thị trường chứng khoánIMPACT OF MONETARY POLICY TO THE MARKET PRICE OFSECURITIES IN VIETNAMABSTRACTThis paper investigates the impact of monetary policy on stock prices in Vietnam over theperiod 2002 - 2014 using VAR model combined with model of Thorbecke (1997). Results indicatethat discount interest rates in the opposite effect and the money supply are affected the same wayon stock prices. Additionally, VN-INDEX also react strongly to changes in inflation and output,particularly in the period after the State Bank issued Directive No. 03/2007/CT-NHNN on controllingthe size, quality credit and loans in securities trading.Keywords: stock prices, monetary policy, stock market1. ĐẶT VẤN ĐỀQua hơn 15 năm hình thành và phát triển,thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Namngày càng chứng tỏ vai trò là kênh huy độngvốn trung dài hạn cho nền kinh tế, tạo thanhkhoản cho chứng khoán được phát hành vàlà nơi đánh giá hoạt động của các doanhnghiệp cũng như cung cấp cơ hội đầu tư chocông chúng. Tuy nhiên, thị trường cũng trảiqua nhiều giai đoạn biến động mạnh về giácổ phiếu, giá trị giao dịch, số lượng công tychứng khoán, số lượng công ty niêm yết... Sựthăng trầm đó do tác động của nhiều nhân tốtrong đó không thể không kể đến các chínhsách kinh tế vĩ mô của nhà nước.Tuy nhiên, các nhân tố vĩ mô trong nềnkinh tế lại chịu tác động mạnh từ những thayđổi trong điều hành chính sách tiền tệ củaNgân hàng Nhà nước (NHNN). Vì vậy, cần cónghiên cứu chuyên sâu được thực hiện nhằmThS. GV. Khoa Tài chính, Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM.Email: anhdtq@buh.edu.vn - Điện thoại: 0908.642674*44Tác động của chính sách . . .giúp các nhà hoạch định chính sách hiểu rõhơn về cơ chế tác động của chính sách tiềntệ đến giá cổ phiếu trên TTCK, từ đó có cácquyết định hỗ trợ cho sự phát triển của TTCKViệt Nam.2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ CÁCNGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM2.1. Cơ sở lý thuyếtTheo mô hình chiết khấu cổ tức (DividendDiscount Model – DDM) của Gordon (1962)thì giá cổ phiếu được xác định dựa trên giá trịhiện tại của dòng cổ tức kỳ vọng nhận đượctrong tương lai và lãi suất yêu cầu của nhà đầutư trên thị trường. Giá cổ phiếu St được xácđịnh như sau:định là: lãi suất chiết khấu mà nhà đầu tư trênthị trường sử dụng có liên hệ chặt chẽ với lãisuất thị trường và giả định thứ hai là NHTWcó thể tác động đến lãi suất thị trường. Cáchthứ hai là theo Patelis (1997) chính sách tiềntệ có thể tác động gián tiếp đến giá cổ phiếuthông qua tác động đến lợi nhuận kỳ vọng củacông ty trong tương lai, từ đó ảnh hưởng đếncổ tức kỳ vọng. Việc nới lỏng chính sách tiềntệ sẽ tác động giảm lãi suất, do đó kích thíchdoanh nghiệp tăng đầu tư, mở rộng sản xuấtdẫn đến lợi nhuận được kỳ vọng sẽ tăng lên,từ đó làm tăng giá cổ phiếu trên TTCK. Vìvậy, nếu CSTT có ảnh hưởng đến nền kinh tếthì TTCK cũng bị ảnh hưởng bởi các yếu tốcủa CSTT.Theo lý thuyết số lượng tiền tệ của Brunner(1961), Friedman (1961) và Friedman andSchwartz (1975) thì chính sách tiền tệ cóthể tác động đến giá cổ phiếu qua việc lựachọn danh mục của nhà đầu tư. Khi NHTWnới lỏng tiền tệ, nhà đầu tư đang nắm giữ cáctài sản khác nhau trong danh mục sẽ chuyểntừ nắm giữ tiền sang nắm giữ các tài sản cómức sinh lời cao hơn, trong đó có cổ phiếu(hiệu ứng của cải). Sự gia tăng của mức cầucổ phiếu sẽ đẩy giá cổ phiếu trên thị trườngtăng lên.Rozeff (1974) đã đưa ra mô hình danh mụcđầu tư tiền tệ, vận dụng lý thuyết số lượngtiền tệ để giải thích về mối quan hệ giữa chínhsách tiền tệ và giá cổ phiếu. Theo đó tác độngcủa sự gia tăng cung tiền là dẫn đến sự tănglên của mức giá cả hàng hóa trong dài hạn, từđó làm tăng tỷ lệ lạm phát dự tính trong nềnkinh tế. Việc tăng tỷ lệ lạm phát dự tính (theohiệu ứng Fisher) sẽ làm tăng lãi suất danhnghĩa. Lý thuyết số lượng tiền tệ cho thấy nhàđầu tư sẽ chuyển từ nắm giữ tiền sang nắmgiữ các tài sản tài chính (trong đó có cổ phiếu)Trong đó:Et: kỳ vọng của nhà đầu tư dựa trên cácthông tin có được vào thời điểm tSt: giá cổ phiếu ở thờ ...