Tác động của đa dạng hóa đến rủi ro của các ngân hàng thương mại Việt Nam

Chiến lược đa dạng hóa thu nhập được nhiều ngân hàng Việt Nam thực hiện mạnh mẽ trong thời gian qua đê thích ứng với môi trường kinh doanh ngày càng cạnh tranh. Đa dạng hóa được kỳ vọng sẽ giúp các ngân hàng tăng khả năng sinh lời tăng hiệu quả và giảm thiêu rủi ro. Bài viết trình bày tác động của đa dạng hóa đến rủi ro của các ngân hàng thương mại Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tác động của đa dạng hóa đến rủi ro của các ngân hàng thương mại Việt Nam ICYREB 2021 | Chủ đề 3: Tài chính - Ngân hàng - Kế toán 341 TÁC ĐỘNG CỦA ĐA DẠNG HÓA ĐẾN RỦI RO CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM Phạm Hồng Linh - Tạ Thanh Huyền Học viện ngân hàng Tóm tắt Chiến lược đa dạng hóa thu nhập được nhiều ngân hàng Việt Nam thực hiện mạnh mẽ trong thời gian qua để thích ứng với môi trường kinh doanh ngày càng cạnh tranh. Đa dạng hóa được kỳ vọng sẽ giúp các ngân hàng tăng khả năng sinh lời tăng hiệu quả và giảm thiểu rủi ro. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu lại chỉ ra các mặt tiêu cực của đa dạng hóa mà chưa được ghi nhận để quản lý, theo dõi và giám sát. Bằng cách thực hiện hồi quy theo phương pháp bình phương nhỏ nhất tổng quát khả thi dựa trên các quan sát thu thập được của 29 ngân hàng thương mại Việt Nam giai đoạn 2005-2019, bài viết cung cấp thêm bằng chứng cho thấy đa dạng hóa đang làm tăng rủi ro của các ngân hàng và cần được tăng cường quản lý và giám sát. Từ khóa: đa dạng hóa, rủi ro, ngân hàng THE IMPACT OF DIVERSIFICATION ON RISK OF VIETNAMESE COMMERCIAL BANKS Abstract The income diversification strategy has been strongly implemented by a range of Vietnamese banks in recent years to adapt to the increasingly competitive business environment. Diversification is expected to help banks increase profitability, increase efficiency and reduce risks. However, many studies showed the negative aspects of diversification that have not been documented to manage, monitor and supervised by Vietnamese authorities. Carrying out a feasible generalized least squares regression based on observations collected from 29 Vietnamese commercial banks over the period of 2005-2019, the paper provided further evidence that diversification had been cause banks’ risks to increase and required enhanced management and supervision. Keywords: diversification, risk, bank 1. Giới thiệu: Trong vài thập kỷ qua, hệ thống tài chính Việt Nam đã trải qua nhiều cải cách mạnh mẽ dẫn đến hoạt động ngân hàng trở nên cạnh tranh hơn cũng như thị trường chứng khoán 342 ICYREB 2021 | Chủ đề 3: Tài chính - Ngân hàng - Kế toán ngày cảng phát triển. Những thay đổi này đã buộc các ngân hàng thương mại Việt Nam phải chuyển từ các hoạt động kinh doanh truyền thống là cho vay sang các hoạt động phi lãi để duy trì khả năng sinh lời. Các ngân hàng thực hiện đa dạng hóa danh mục tài sản bằng cách bổ sung tài sản hoặc nguồn doanh thu mới thông qua việc tăng cường các hoạt động cung cấp dịch vụ hoặc tham gia vào các hoạt động mới như các hoạt động liên quan đến chứng khoán hoặc bảo hiểm. Ảnh hưởng của xu hướng đa dạng hóa đối với rủi ro của ngân hàng đã được giải quyết khá đầy đủ đối với các nước phát triển. Theo đó, tác động của đa dạng hóa đối với hoạt động của ngân hàng thể hiện trên cả hai mặt tích cực và tiêu cực. Đa dạng hóa có thể mang lại lợi ích cho các ngân hàng thông qua kinh tế nhờ phạm vi (Diamond, 1991; Rajan, 1992; Stein, 2002), giảm rủi ro phi hệ thống (lý thuyết “Danh mục đầu tư hiện đại của Markowitz (1952)), giảm rủi ro mất khả năng thanh toán (Froot & cộng sự, 1993 và Froot & Stein, 1998) và các bất ổn khác (Baele & cộng sự, 2007; Rossi & cộng sự, 2009). Ngược lại, đa dạng hóa có thể khiến ngân hàng gặp phải các rủi ro mới, tăng sự biến động của các nguồn thu nhập của ngân hàng (DeYoung & Roland (2001) hoặc tăng rủi ro do thiếu thông tin và kỹ năng quản lý đối với các hoạt động mới (Acharya & cộng sự, 2006). Tại Việt Nam, xu hướng đa dạng hóa thu nhập của các ngân hàng được ủng hộ mạnh mẽ trong thời gian qua nhưng nghiên cứu về ảnh hưởng của đa dạng hóa đối với hoạt động của các ngân hàng lại không nhiều. Mục tiêu của bài viết là tìm ra ảnh hưởng của xu hướng đa dạng hóa đối với rủi ro của các ngân hàng Việt Nam, liệu hoạt động đa dạng hóa đang tác động tích cực hay tiêu cực tới rủi ro của các ngân hàng thương mại Việt Nam. Nghiên cứu được thực hiện dựa trên các quan sát được thu thập được từ dữ liệu của 29 ngân hàng Việt Nam trong giai đoạn nghiên cứu kéo dài từ 2005-2019 với một mô hình tương đối lớn gồm 11 biến độc lập. Kết quả nghiên cứu ủng hộ quan điểm của Batten & Vo (2016), đó là, hoạt động đa dạng hóa mà các ngân hàng Việt Nam thực hiện thời gian qua đang làm gia tăng rủi ro và cần được quản lý chặt chẽ hơn. 2. Tổng quan nghiên cứu: Ảnh hưởng của đa dạng hóa đến hoạt động của ngân hàng đã được đề cập đến trong rất nhiều bài viết khác nhau. Trong những năm gần đây, có thể nói đa dạng hóa là xu hướng phổ biến của các ngân hàng trên thế giới. Lý do là vì đa dạng hóa có thể mang lại lợi ích cho các ngân hàng thông qua kinh tế nhờ phạm vi (Diamond, 1991; Rajan, 1992; Stein, 2002). Cụ thể, thông tin về khách hàng có được trong khi cho vay có thể được sử dụng cho các hoạt động khác như bảo lãnh phát hành chứng khoán. Tương tự như vậy, bảo lãnh phát hành, môi giới và các hoạt động khác tiếp tục tạo ra thông tin có thể được sử dụng trong việc cho vay. Do đó, hiệu suất của tất cả các hoạt động sẽ cùng được cải thiện. Một lý thuyết khác ủng hộ xu hướng đa dạng hóa là lý thuyết danh mục đầu tư hiện đại được phát triển bởi Harry Markowitz vào năm 1952. Lý thuyết này cho rằng một nhà đầu tư về mặt lý thuyết sẽ có thể tối đa hóa lợi nhuận kỳ vọng của mình thông qua việc giảm thiểu sự biến động của lợi nhuận (nghĩa là giảm rủi ro) bằng cách đầu tư vào một danh mục tài sản đa dạng có biến động giá khác nhau trong một thị trường nhất định. Điều này có nghĩa là đa dạng hóa làm cho doanh thu hoạt động của ngân hàng ổn định hơn vì mỗi dòng thu nhập bị ảnh hưởng theo các chu kỳ ICYREB 2021 ...