Tác dụng của hormon

Đặc tính chung Đặc tính sinh học của các hormon trong cơ thể cũng giống như các enzym và vitamin, được tạo thành rất ít vì chúng chỉ tác dụng với liều rất nhỏ, nhưng cóhoạt tính sinh học cao và đặc hiệu. Các hormon do quá trình sinh tổng hợp tạo ra. Tuy nhiên, hiện nay người ta cũng đã tổng hợp được một số hormon, nhất là nhờ kỹ thuật gen và công nghệ sinh học trong thời gian gần đây. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tác dụng của hormon Tác dụng của hormonĐặc tính chungĐặc tính sinh học của cáchormon trong cơ thể cũng giốngnhư các enzym và vitamin, đượctạo thành rất ít vì chúng chỉ tácdụng với liều rất nhỏ, nhưng cóhoạt tính sinh học cao và đặchiệu.Các hormon do quá trình sinhtổng hợp tạo ra. Tuy nhiên, hiệnnay người ta cũng đã tổng hợpđược một số hormon, nhất là nhờkỹ thuật gen và công nghệ sinhhọc trong thời gian gần đây. Vídụ: insulin đã được tổng hợp rấtsớm và được sản xuất hàng loạtbằng con đường công nghệ sinhhọc.Các hormon sinh ra, đổ trực tiếpvào máu, nhưng chỉ có tác dụngđặc hiệu với một cơ quan, mộtchức năng hay một quá trình sinhhọc nhất định trong cơ thể. Vídụ: hormon kích noãn tố (FSH)của tuyến yên chỉ có tác dụngkích thích quá trình phát triển vàchín của bao noãn trong buồngtrứng, parathormon của tuyếncận giáp chỉ có tác dụng với quátrình trao đổi calci và phospho.Cơ quan tiếp nhận sự tác dụngcủa hormon được gọi là cơ quanđích hay mục tiêu.Các hormon tác dụng thông quahệ enzym như một chất xúc táccủa phản ứng sinh học nhưngkhông tham gia trực tiếp vào cácphản ứng đó.Hầu hết các hormon không cótính chất đặc trưng cho loài,nghĩa là hormon của loài nàycũng có tác dụng với loài khác vàcho người, chẳng hạn hormoninsulin của tuyến tuỵ có thể dùngchung cho nhiều loài. Một vàihormon có tác dụng riêng choloài, ví dụ: hormon sinh trưởng.Tác dụng sinh lý của hormonCó thể tóm tắt những tác dụngchính như sau:Hormon tham gia điều tiết quátrình sinh trưởng và phát triểncủa cơ thể. Về tác dụng này phảikể đến hormon kích thích sự pháttriển (STH), hormon kích thíchtuyến giáp (TSH) của tuyến yênvà hormon thyroxin của tuyếngiáp. Sự phát triển bình thường,nhất là về mặt hình dạng kíchthước của cơ thể phụ thuộc vàocác hormon này.Hormon tham gia điều tiết quátrình trao đổi chất và năng lượng.Quá trình chuyển hóa, dự trữ,huy động và biến đổi của vật chấtvà năng lượng trong cơ thể phụthuộc rất nhiều vào các hormon như hormon kích thích sự phát triển (STH) của tuyến yên, thyroxin của tuyến giáp, glucocorticoid của phần vỏ tuyến trên thận, insulin và glucagon của tuyến tuỵ,parathormon của tuyến cận giáp.Chúng tạo ra sự cân bằng hài hoàcủa hai quá trình đồng hóa và dịhóa.Hormon tham gia điều tiết sự cân bằng nội môi của các dịch thể. Ví dụ như hormonvasopressin (ADH), kích tố tuyếntrên thận (ACTH) của tuyến yên,các hormon aldosteron, cortisolcủa phần vỏ tuyến trên thận,calcitonin của tuyến giáp,parathormon của tuyến cận giáp,có vai trò rất quan trọng trongquá trình trao đổi nước, muốikhoáng và các thành phần khácgiữ cân bằng nội môi, ổn định ápsuất thẩm thấu, duy trì độ pHv.v...Hormon tham gia điều tiết sựthích nghi của cơ thể với môitrường. Chẳng hạn, hormonthyroxin của tuyến giáp tham gia điều tiết thân nhiệt; hormon adrenalin, noradrenalin của phần tủy tuyến trên thậngiúp cơ thể chống lại các yếu tốgây stress của môi trường.Hormon tham gia điều tiết quátrình sinh sản ở động vật. Sinhsản nhất là sinh sản hữu tính ởđộng vật và người là quá trìnhphức tạp đòi hỏi sự có mặt củacác hormon sinh dục đực và cáinhư nhóm androgen vàoestrogen, đảm bảo sự phát triểnduy trì giới tính, sự phát sinhgiao tử, sự thụ tinh, thai nghén,đẻ và nuôi con.