TÀI LIỆU ÁP XE GAN

Tài liệu tham khảo dành cho giáo viên, sinh viên chuyên ngành y khoa - Giáo trình, giáo án, bài giảng các chuyên khoa.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TÀI LIỆU ÁP XE GAN AÙP XE GAN AÙp xe gan laø söï tích tuï muû trong gan thaønh moät oå muû hoaëc thaønh nhieàu oåmuû raûi raùc, thöôøng coù aùp xe gan do amip vaø aùp xe gan do vi truøng AÙP XE GAN DO AMIPI. CHAÅN ÑOAÙN1. Coâng vieäc chaån ñoaùn 1.1. Tieàn söû : AÙp xe gan do amip thöôøng xaûy ra treân beänh nhaân coù vieâm ñaïi traøng maõn do amip 1.2. Laâm saøng:  Caùc trieäu chöùng thöôøng gaëp : - Soát: khôûi ñaàu soát cao (39oC – 40oC) sau ñoù giaûm daàn (37,5-38oC) - Coù theå ho, hoaëc naác cuïc do kích thích cô hoaønh - Ñau buïng (coù theå khu truù ôû haï söôøn phaûi hoaëc khoâng) ñau taêng leân khi ho, ñi laïi, hít vaøo saâu, naèm nghieâng phaûi - Suït caân  Khaùm - Gan to, meàm, maët laùng, rung gan (+), aán keõ söôøn (+) - Pheá aâm giaûm ôû ñaùy phoåi phaûi - Vaøng da (< 10%) 1.3. Caän laâm saøng  Maùu - Baïch caàu thöôøng taêng cao - Toác ñoä laéng maùu taêng - Chöùc naêng gan: phophatase kieàm taêng, transaminase, bilirubin coù theå taêng - Huyeát thanh chaån ñoaùn amip (+) trong 95% tröôøng hôïp  Phaân: thöôøng khoâng coù amip trong phaân  X quang - Boùng cô hoaønh phaûi bò naâng cao - Coù theå coù traøn dòch maøng phoåi phaûi  Sieâu aâm: coù theå phaùt hieän ñöôïc oå aùp xe > 2cm . Laø phöông tieän giuùp chaån ñoaùn vaø theo doõi dieãn tieán cuûa aùp xe gan raát toát, xaùc ñònh vò trí oå muû vaø höôùng daãn choïc doø.  CT scan: coù theå phaùt hieän ñöôïc oå aùp xe < 1cm2. Chaån ñoaùn xaùc ñònh  Rung gan (+), aán keõ söôøn (+)  Huyeát thanh chaån ñoaùn  Sieâu aâm  Choïc doø ra muû maøu naâu, hoaëc maøu vaøng, xanh (bò boäi nhieãm)3. Chaån ñoaùn coù theå: gan to, ñau, sieâu aâm coù hình aûnh oå aùp xe, huyeát thanhchaån ñoaùn amip (+)4. Chaån ñoaùn phaân bieät  Nhieãm truøng ñöôøng maät, vieâm tuùi maät  AÙp xe gan do vi truøng  Vieâm phoåi  Ung thö gan  Vieâm ganII. BIEÁN CHÖÙNG Vôõ oå aùp xe :  Vaøo maøng tim gaây cheøn eùp tim  Vaøo oå buïng gaây vieâm phuùc maïc  Vaøo maøng phoåi gaây traøn dòch maøng phoåi phaûiIII. ÑIEÀU TRÒ1. Nguyeân taéc ñieàu trò  Ñieàu trò ñaëc hieäu: thuoác dieät amip  Theo doõi, phaùt hieän, ñieàu trò kòp thôøi caùc bieán chöùng2. Ñieàu trò noäi khoa  Haàu heát caùc aùp xe do amip khoâng coù bieán chöùng coù theå ñaùp öùng toát vôùi thuoác dieät amip  Metronidazole 30 – 50 mg/Kg/ngaøy chia 3 laàn uoáng (hoaëc truyeàn tónh maïch) -10 ngaøy ( khoâng quaù 500 – 750 mg/lieàu )  Sau ñoù: Paromomycine (Humatin) 25 mg/kg chia 3 laàn uoáng 7 ngaøy (khoâng quaù 2g/ngaøy )3. Ñieàu trò ngoaïi khoa Daãn löu oå aùp xe khi  Kích thöôùc oå aùp xe >5 cm  AÙp xe thuøy traùi gan coù nguy cô vôõ vaøo maøng tim  Khoâng ñaùp öùng sau 5 – 7 ngaøy ñieàu trò noäi khoa AÙP XE GAN DO VI TRUØNG AÙp xe gan do vi truøng thöôøng laø bieán chöùng cuûa nhieãm truøng ñöôøng maäthoaëc nhieãm truøng huyeát Caùc vi truøng thöôøng gaëp laø Enterobacteriaceae, streptococcus milleri,BacteroidesI. CHAÅN ÑOAÙN1. Coâng vieäc chaån ñoaùn 1.1. Laâm saøng  Caùc trieäu chöùng thöôøng gaëp : - Soát cao (39oC- 40oC) keøm daáu hieäu nhieãm truøng (moâi khoâ, löôõi ñoû) - Meät moûi, chaùn aên - Coù theå ho, hoaëc naác cuïc do kích thích cô hoaønh - Ñau buïng (coù theå khu truù ôû haï söôøn phaûi hoaëc khoâng ) - Suït caân  Khaùm : - Gan to, meàm, maët laùng, rung gan (+), aán keõ söôøn (+) - Pheá aâm giaûm ôû ñaùy phoåi phaûi - Vaøng da (< 25% ) 1.2. Caän laâm saøng  Maùu - Baïch caàu thöôøng taêng cao - Toác ñoä laéng maùu taêng - Chöùc naêng gan : phophatase kieàm taêng - Transaminase, Bilirubin coù theå taêng - Caáy maùu (+) trong 50% tröôøng hôïp  X quang - Boùng cô hoaønh phaûi bò naâng cao - Coù theå coù traøn dòch maøng phoåi phaûi  Sieâu aâm: coù theå phaùt hieän ñöôïc oå aùp xe > 2cm. Laø phöông tieän giuùp chaån ñoaùn vaø theo doõi dieãn tieán cuûa aùp xe gan raát toát, xaùc ñònh vò trí oå muû vaø höôùng daãn choïc doø.  CT scan: coù theå phaùt hieän ñöôïc oå aùp xe < 1cm2. Chaån ñoaùn xaùc ñònh  Rung gan (+) , aán keõ söôøn (+)  Sieâu aâm  Choïc doø ra muû maøu vaøng , xanh3. Chaån ñoaùn coù theå: gan to, ñau, sieâu aâm coù hình aûnh oå aùp xe, coù nhieãm truønghuyeát hoaëc nhieãm truøng ñöôøng maät4. Chaån ñoaùn phaân bieät  Nhieãm truøng ñöôøng maät, vieâm tuùi maät  AÙp xe gan d ...