thông tin về bệnh gan - Kết quả xét nghiệm chức năng gan

Kết quả xét nghiệm chức năng gan và chẩn đoán hình ảnh có giá trị như thế nào trong bệnh lý gan?Xét nghiệm chức năng gan ( LFTs) dùng để phản ánh tình trạng hoạt động của gan.. Tuy nhiên ngoài ý nghĩa, lợi ích cũng có hạn chế của xét nghiệm chức năng gan (LFTs). LFTs không thể xác định được những bệnh cụ thể của gan. Để xác định cần có xét nghiệm chuyên sâu và đặc biệt hơn. Ngoài ra, để chẩn đoán bệnh gan cần có kết quả chẩn đoán hình ảnh, như siêu âm gan,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
thông tin về bệnh gan - Kết quả xét nghiệm chức năng gan Kết quả xét nghiệm chức năng gan và chẩn đoán hình ảnh có giá trị như thế nào trong bệnh lý gan?Xét nghiệm chức năng gan ( LFTs) dùng để phản ánh tình trạng hoạt động của gan.. Tuynhiên ngoài ý nghĩa, lợi ích cũng có hạn chế của xét nghiệm chức năng gan(LFTs). LFTs không thể xác định được những bệnh cụ thể của gan. Để xác định cần cóxét nghiệm chuyên sâu và đặc biệt hơn. Ngoài ra, để chẩn đoán bệnh gan cần có kết quảchẩn đoán hình ảnh, như siêu âm gan, chụp cắt lớp và cộng hưởng từ thường dùng đểquan sát hình ảnh gan.I.Tìm hiểu về xét nghiệm chức năng gan (LFTs)Xét nghiệm chức năng gan để giúp bác sĩ đưa ra một vài nhận định rằng đang cóvấn đề gì đó với gan. Nhưng đừng hiểu sai về xét nghiệm này. Trong khi LFTsthường được dùng để phản ánh tình trạng gan đang hoạt động tốt không, xétnghiệm này có thể bị sai vì không phải bất kỳ xét nghiệm máu nào cũng đánh giáchính xác tất cả các chức năng khác nhau của gan. Vì vậy, chỉ giống như đèn phavà thiết bị đo trong ô tô, LFTs không phải là dấu hiệu hoàn hảo để xác định chínhxác bệnh. Tuy nhiên nó giúp cảnh báo cho bác sĩ rằng có điều gì đó bất ổn với gan.Hơn nữa nó giúp cho bác sĩ xác định sự cần thiết tiến hành thêm các xét nghiệmkhác. Và khi kết hợp các kết quả xét nghiệm thêm này với LFTs, bác sĩ sẽ có cơ sởtốt hơn để chẩn đoán liệu gan bị bệnh gì và có đang hoạt động tốt không. Bằngviệc lưu giữ một loạt kết quả LFTs từ những tháng và năm trước đó, trong một sốtrường hợp cả bác sĩ và bệnh nhân có thể dự đoán liệu tình trạng gan có ổn địnhkhông, có được cải thiện không, có hồi phục không hoặc xấu đi; biện pháp điều trịcó đáp ứng không hoặc có cần thử biện pháp khác không; và liệu đã đến lúc bệnhnhân cần phải cấy phép gan chưa.LFTs bao gồm nhiều xét nghiệm máu khác nhau để kiểm tra nồng độ men gan;bilirubin; và protein gan. Sau đây là các xét nghiệm này.1.Men ganCó 4 men gan khác nhau được đưa vào trong các xét nghiệm thông thường. Đó làaspartate aminotransferase (AST hoặc SGOT) và alanine aminotransferase (ALThoặc SGPT) được biết đến như transaminase; và phosphate kiềm (AP) và gamma-glutamyl transferase (GGTP), được biết như men gan mật. Khi các men này tănglên có thể biểu hiện của bệnh gan.a.AST và ALT (transaminase)AST và ALT thường liên quan đến viêm và/hoặc tổn thương tế bào gan, một tìnhtrạng được coi là tổn thương tế bào gan. Tổn thương gan điển hình dẫn đến tìnhtrạng rò gỉ men AST và ALT vào dòng máu.Do AST được tìm thấy trong nhiều cơ quan khác ngoài gan bao gồm thận, cơ vàtim, việc tăng mức AST không phải luôn luôn (nhưng thường) cho thấy có vấn đềvề gan. Khi hoạt động thể lực mạnh cũng làm tăng nồng độ AST. Mặt khác, doALT chủ yếu có ở gan nên nồng độ ALT cao hầu như luôn phản ánh tình trạng gancó vấn đề (tuy nhiên thì mức ALT bình thường không nhất thiết có nghĩa rằng ganbình thường. Điều này được đề cập ở phần sau).Mặc dù có thể dự đoán được nhưng mức transaminase máu cao không phải luônluôn biết mức độ viêm hoặc tổn thương gan. Đây là điểm quan trọng cần phải nhớ.Khoảng trung bình của AST và ALT tương ứng là 0-40 IU/l và 0-45 IU/l. (IU/l làđơn vị quốc tế trên lít và là cách thường được dùng nhiều nhất để định lượngnhững men đặc biệt này). Nhưng nếu một người có mức ALT là 50 IU/l khôngphải lúc nào cũng tốt hơn so với người có mức ALT 250 IU/l! Điều này do nhữngxét nghiệm máu đánh giá sự tổn thương hoặc viêm gan được lấy mẫu vào nhữngthời điểm đặc biệt. Ví dụ, nếu bị viêm gan và lấy mẫu vào thời điểm bệnh nhânmới uống rượu vài giờ trước khi lấy máu thì mức transaminase cao hơn nhiều lầnso với những người không uống rượu. Cũng lý do tương tự, nếu gan đã bị tổnthương từ nhiều năm trước do uống rượu nhiều – kết quả xét nghiệm máu ngàyhôm nay cho thấy bình thường có thể vẫn bị tổn thương gan.Đi sâu hơn về vấn đề này, có nhiều yếu tố khác ngoài tổn thương gan có thể ảnhhưởng tới nồng độ AST và ALT. Ví dụ transaminase ở nam cao hơn nữ, nam giớiMỹ gôc Phi có mức AST cao hơn nam giới da trắng. Thậm chí thời điểm lấy máutrong ngày cũng ảnh hưởng tới mức transaminase; dường như mức transaminasevào buổi sáng và trưa cao hơn vào buổi tối. Thức ăn hầu như không ảnh hưởng rõrệt tới mức transaminase. Vì vậy, không khác biệt rõ rệt giữa lúc đói và lúc bìnhthường. Transaminase cũng có thể thay đổi theo ngày.Đôi điều về khoảng tham khảo bình thườngKhi kết quả xét nghiệm được đưa cho bác sĩ, họ thường so sánh với giá trị thuđược từ một nhóm người khỏe mạnh. Khoảng của giá trị này được gọi là “giá trịbình thường” được gọi là giới hạn tham khảo hoặc khoảng tham khảo. Giá trị caonhất và thấp nhất của khoảng này thường được gọi là giới hạn bình thường trên vàgiới hạn bình thường dưới. Khoảng tham khảo này có thể khác nhau chút ít tùytheo từng thời điểm và tùy vào từng phòng xét nghiệm. Bác sĩ sẽ chú ý đến giớihạn này khi đọc từng kế ...