Thông tin tài liệu:
Qua luyện tập thực hành, HS củng cố và nâng cao những kiến thức cơ bản về hàm ý, cách tạo hàm ý, tác dụng của hàm ý trong giao tiếp ngôn ngữ. - Có kĩ năng lĩnh hội được hàm ý, kĩ năng nói và viết theo cách có hàm ý trong những ngữ cảnh cần thiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
THỰC HÀNH VỀ HÀM Ý (Tiếp theo) THỰC HÀNH VỀ HÀM Ý (Tiếp theo)A. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU: Giúp HS Giúp HS: - Qua luyện tập thực hành, HS củng cố và nâng cao những kiến thức cơbản về hàm ý, cách tạo hàm ý, tác dụng của hàm ý trong giao tiếp ngôn ngữ. - Có kĩ năng lĩnh hội được hàm ý, kĩ năng nói và viết theo cách có hàm ýtrong những ngữ cảnh cần thiết.B TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1. ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ: + Lí thuyết về Hàm ý. + Kiểm tra việc chuẩn bị bài ở nhà. 3.Giới thiệu bài mới: Hoạt động của thầy và Nội dung cần đạt tròBài tập 1: Đọc đoạn trích Bài tập 1:và phân tích theo các câu a) Trong lượt lời mở đầu cuộc thoại, bác Phôhỏi (SGK) gái van xin: “Thầy tha cho nhà con, đừng bắta) Lời bác Phô gái thực nhà con đi xem đá bóng nữa”. Lời đáp của ônghiện hành động van xin, lí mang sắc thái mỉa mai, giễu cợt (ồ, việc quancầu khẩn ông lí và đáp lại không phải thứ chuyện đàn bà của các chị).bằng hành động nói như Nếu là cách đáp tường minh phù hợp thì phảithế nào? là lời chấp nhận sự van xin hoặc từ chối, phủ định sự van xin. b) Lời của ông Lí không đáp ứng trực tiếp hành động van xin của bác Phô mà từ chối một cách gián tiếp. Đồng thời mang sắc thái biểub) Lời đáp của ông Lí có cảm: bộc lộ quyền uy, thể hiện sự từ chối lời van xin, biểu lộ thái độ mỉa mai, giễu cợt cáchhàm ý gì? suy nghĩ kiểu đàn bà. Tính hàm súc của câu có hàm ý Bài tập 2 a) Câu hỏi đầu tiên của Từ: “Có lẽ hôm nay đãBài tập 2: Đọc và phân là mồng hai, mồng ba đây rồi mình nhỉ?”.tích đoạn trích (SGK): Không phải chỉ hỏi về thời gian mà thực chất,a) Câu hỏi đầu tiên của Từ thông qua đó Từ muốn nhắc khéo chồng nhớlà hỏi về thời gian hay còn đến ngày đi nhận tiền. (Hàng tháng cứ vào kìcó hàm ý gì khác? đầu tháng thì chồng Từ đều đi nhận tiền nhuậnb) Câu nhắc khéo ở lợt lời bút ).thứ hai của Từ thực chất có b) Câu “nhắc khéo” thứ hai: “Hèn nào mà emhàm ý nói với Hộ điều gì? thấy người thu tiền nhà sáng nay đã đến...”. Từ không nói trực tiếp đến việc trả tiền nhà. TừHS thảo luận nhóm, đại muốn nhắc Hộ đi nhận tiền về để trả các khoảndiện phát biểu. nợ (Chủ ý vi phạm phương châm cách thức) c) Tác dụng cách nói của Từ - Từ thể hiện ý muốn của mình thông qua câu hỏi bóng gió về ngày tháng, nhắc khéo đến một sự việc khác có liên quan (người thu tiền nhà)... Cách nói nhẹ nhàng, xa xôi những vẫn đạt được mục đích. Nó tránh được ấn tượng nặng nề, làm dịu đi không khí căng thẳng trong quan hệ vợ chồng khi lâm vào hoàn cảnh khóBài tập 3: Chỉ ra lớp nghĩa khăn.tường minh và hàm ý của Bài tập 3: Lớp nghĩa tường minh và hàm ý củabài thơ “Sóng” bài thơ Sóng - Lớp nghĩa tường minh: Cảm nhận và miêu tả Tác phẩm văn học dùng hiện tượng sóng biển với những đặc điểm,cách thể hiện có hàm ý thì trạng thái của nó.có tác dụng và hiệu quả - Lớp nghĩa hàm ý: Vẻ đẹp tâm hồn của ngườinghệ thuật như thế nào? thiếu nữ đang yêu: đắm say, nồng nàn, tin yêu - Tác phẩm văn học dùng cách thể hiện có hàm ý sẽ tạo nên tính hàm súc, đa nghĩa, biểu đạt cảm xúc, tư tưởng của tác giả một cách tinh tế, Qua các bài tập vừ phân sâu sắc. => Tác dụng và hiệu quả của cách nói cótích em hãy nhân xét: Trong hoạt động giao hàm ý:tiếp bằng ngôn ngữ dùng Tuỳ thuộc vào hoàn cảnh giao tiếp, hàm ý cócách nói có hàm ý trong thể mang lại:ngữ cảnh cần thiết mang + Tính hàm súc cho lời nói: lời nói ngắn gọnlại những tác dụng và hiệu mà chất chứa nhiều nội dung, ý nghĩaquả như thế nào? + Hiệu quả mạnh mẽ, sâu sắc với người nghe + Sự vô can, không phải chịu trách nhiệm củaHS thảo luận, chọn phơng người nói về hàm ý (vì hàm ý là do ngời ngheán trả lời đúng suy ra) + Tính lịch sự và thể diện tốt đẹp trong giao tiếp bằng ngôn ngữ ...