Thực trạng tích tụ, tập trung đất nông nghiệp tại huyện Nghi Lộc tỉnh Nghệ An

Nghiên cứu nhằm đánh giá các hình thức tích tụ đất đai tại huyện Nghi Lộc, từ đó đề xuất các giải pháp thực hiện tốt việc tích tụ, tập trung đất nông nghiệp. Các phương pháp sử dụng là thu thập số liệu thứ cấp, thu thập số liệu sơ cấp, phương pháp chọn điểm, phương pháp phân tích xử lý số liệu và phương pháp chuyên gia.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng tích tụ, tập trung đất nông nghiệp tại huyện Nghi Lộc tỉnh Nghệ An Trường Đại học Kinh tế Nghệ An THỰC TRẠNG TÍCH TỤ, TẬP TRUNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP TẠI HUYỆN NGHI LỘC TỈNH NGHỆ AN Trần Thái Yên1,*, Trần Thị Vân1, Nguyễn Văn Toàn1 1 Trường Đại học Kinh tế Nghệ An; *Email:Tranthaiyen@naue.edu.vn Tóm tắt: Nghiên cứu nhằm đánh giá các hình thức tích tụ đất đai tại huyện Nghi Lộc,từ đó đề xuất các giải pháp thực hiện tốt việc tích tụ, tập trung đất nông nghiệp. Các phươngpháp sử dụng là thu thập số liệu thứ cấp, thu thập số liệu sơ cấp, phương pháp chọn điểm,phương pháp phân tích xử lý số liệu và phương pháp chuyên gia. Kết quả nghiên cứu cho thấycó 64,4% hộ tích tụ đất nông nghiệp có diện tích dưới 0,5 ha, có 13,3% số hộ có diện tích đấttích tụ từ 0,5 ha đến 1ha, có 14,4% số hộ có diện tích đất tích tụ từ 1ha đến dưới 2 ha và có7,8% hộ có diện tích đất tích tụ trên 2 ha. Có 3 yếu tố ảnh hưởng của dồn điền đổi thửa đếntích tụ đất đai là chính sách, dịch chuyển lao động và quy định hạn điền. Để thực hiện tốt việctích tụ, tập trung đất nông nghiệp cần thưc hiện đồng bộ các giải pháp: Giải pháp về chínhsách; Giải pháp về quy hoạch sản xuất nông nghiệp; Giải pháp về tổ chức thực hiện tích tụ đấtnông nghiệp; Giải pháp về việc huy động vốn phục vụ tích tụ đất nông nghiệp; Giải pháp vềthị trường tiêu thụ nông sản phẩm nông nghiệp. Từ khóa: Tích tụ, Tập trung, Yếu tố ảnh hưởng, Giải pháp, Huyện Nghi Lộc. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Nguyễn Thị Thu Hồng, 2017; Nguyễn Quang Thuấn, 2017) và trên thế giới (Binswanger & Trong những năm qua, chính sách nông cs., 1995; Henderson & cs., 2015). Tích tụ vànghiệp, nhất là chính sách đất đai đã được đổi tập trung đất nông nghiệp toàn diện bao gồmmới và đã tạo điều kiện cho nông nghiệp Việt việc phân bổ lại các thửa đất cùng với mộtNam phát triển khá ấn tượng. Nông nghiệp là loạt các biện pháp khác để thúc đẩy phát triểnnền tảng cho sự phát triển kinh tế, xã hội, góp nông thôn (FAO, 2003). Đó là sự phân bổ lạiphần ổn định chính trị, an ninh, quốc phòng quyền sở hữu bằng cách tập hợp và phân phối(L. N. Luong, 2013). Ngành nông nghiệp lại đất đai của họ (S. M. Falkgård and P. K.đóng vai trò then chốt trong tiến trình cải cách Sky, 2002).của Việt Nam và có đóng góp quan trọng vàothành tựu xóa đói, giảm nghèo và an ninh Hai thuật ngữ “tích tụ đất nông nghiệp” vàlương thực (M. H. Le & T. Carolyn, 2023; S. “tập trung đất nông nghiệp” thường đượcWegren & C. Elvestad, 2018)). Nông nghiệp trình bày cùng nhau trong các văn bản chínhtạo ra 85% việc làm cho cư dân nông thôn và thức nên thường được hiểu là giống nhau. Cảlà nguồn sinh kế cho hơn 65% dân số cả nước hai đều có cùng quan điểm là cải tạo diện tích(Tổng cục Thống kê Việt Nam, 2016). Các đất thích ứng với quá trình mở rộng sản xuất,nghiên cứu tổng quan đã chỉ ra tích tụ và tập tuy nhiên chúng vẫn tồn tại những đặc điểmtrung đất đai là điều kiện để phát triển sản khác nhau. Việc tích tụ đất nông nghiệp đượcxuất nông nghiệp hàng hóa qui mô lớn ở Việt thực hiện thông qua phương thức nhậnNam (Đỗ Kim Chung, 2018; Lê Du Phong & chuyển nhượng, nhận góp vốn bằng quyền sửLê Huỳnh Mai, 2017; Nguyễn Đình Bồng & dụng đất nhưng ở đây có sự thay đổi về quyền 58 Tạp chí Khoa học, Tập 3, Số 1/2024của người sử dụng đất (Đỗ Hoài Nam & cs., trang trại nhiều và đa dạng loại trang trại gồm2020). Nó còn bao gồm cả hình thức tặng cho, xã Nghi Đồng, Xã Nghi Lâm, xã Nghi Vạnthừa kế đất đai hoặc quyền sử dụng đất. Việc - Phương pháp điều tra số liệu sơ cấp: Khảotập trung đất nông nghiệp được thực hiện sát cán bộ và phỏng vấn cán bộ quản lý tại địathông qua phương thức hợp tác, chuyển đổi phương bao gồm: Lãnh đạo huyện Nghi Lộc vàhoặc cho thuê quyền sử dụng đất của người các xã điều tra; cán bộ phòng Tài nguyên & Môikhác mà không làm mất quyền sử dụng đất trường; cán bộ văn phòng đăng ký đất đai chicủa người sử dụng đất (Đỗ Kim Chung, 2018; nhánh huyện Nghi Lộc và cán bộ địa chính xã,Nguyễn Tuấn Sơn & cs., 2019). cán bộ nông nghiệp xã; các hộ dân tích tụ đất Nghi Lộc có vị trí địa lý thuận lợi là trung nông nghiệp với các loại hình sử dụng đất kháctâm văn hóa chính trị của tỉnh Nghệ An là địa nhau. Các thông tin thu thập từ các hộ dân tíchbàn thuận lợi cho việc bố trí các khu công tụ cụ thể như: Thông tin chung của hộ, hình thức,nghiệp và các nhà máy sản xuất, là huyện có cách thức, diện tích tích tụ; thuận lợi và khó khănđiều kiện thuận lợi cho việc thu hút các nguồn của hộ trong quá trình tích tụ; nguyện vọng tíchđầu tư trong và ngoài nước thúc đẩy nền kinh tế tụ đất nông nghiệp của các hộ tích tụ đất nôngphát triển để xây dựng huyện trở thành vệ tinh nghiệp. Nghiên cứu tại mỗi xã điều tra 30 hộ dânquan trọng, kết nối TP. Vinh và TX. Cửa Lò, có (là các hộ tích tụ đất nông nghiệp bao gồm cảcông nghiệp, dịch vụ phát triển, có nông nghiệp ...