Thực trạng việc làm của cử nhân ngành công tác xã hội và định hướng phát triển năng lực cho sinh viên hiện nay

Bài viết tập trung phân tích thực trạng việc làm của cử nhân tốt nghiệp chuyên ngành CTXH dựa trên báo cáo giữa kỳ Đề án 32 của Bộ Lao động Thương Binh và Xã hội, làm rõ những thành tựu và hạn chế tồn tại. Từ đó chỉ rõ nguyên nhân khiến cho một tỉ lệ không nhỏ sinh viên tốt nghiệp ngành này không làm đúng nghề hoặc chưa đáp ứng được yêu cầu của cơ quan tuyển dụng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Thực trạng việc làm của cử nhân ngành công tác xã hội và định hướng phát triển năng lực cho sinh viên hiện nayTẠP CHÍ KHOA HỌC  SỐ 38/2020 199 THỰC TRẠNG VIỆC LÀM CỦA CỬ NHÂN NGÀNH CÔNG TÁC XÃ HỘI VÀ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO SINH VIÊN HIỆN NAY Vũ Thị Thanh Nga Trường Đại học Thủ đô Hà Nội Tóm tắt: Bài viết tập trung phân tích thực trạng việc làm của cử nhân tốt nghiệp chuyên ngành CTXH dựa trên báo cáo giữa kỳ Đề án 32 của Bộ Lao động Thương Binh và Xã hội, làm rõ những thành tựu và hạn chế tồn tại. Từ đó chỉ rõ nguyên nhân khiến cho một tỉ lệ không nhỏ sinh viên tốt nghiệp ngành này không làm đúng nghề hoặc chưa đáp ứng được yêu cầu của cơ quan tuyển dụng. Bài viết cũng đưa ra những đề xuất cụ thể nhằm phát triển năng lực cho sinh viên ngay từ khi ngồi trên ghế nhà trường nhằm hình thành tình yêu nghề, rèn luyện kỹ năng chuyên môn, gắn đào tạo với thực tiễn để đáp ứng tốt hơn nhu cầu xã hội. Từ khóa: Việc làm, sinh viên, công tác xã hội, phát triển năng lực Nhận bài ngày 5.3.2020; gửi phản biện, chỉnh sửa, duyệt đăng ngày 20.3.2020 Liên hệ tác giả: Vũ Thị Thanh Nga; Email: vttnga@daihocthudo.edu.vn1. ĐẶT VẤN ĐỀ Nghề Công tác xã hội (CTXH) đã và đang có vai trò quan trọng đối với sự phát triểnbình đẳng và tiến bộ của mỗi quốc gia và nhân loại. Đặc biệt, nghề CTXH góp phần giảiquyết các vấn đề xã hội liên quan đến đời sống của từng cá nhân, từng nhóm nhỏ và cộngđồng những người yếu thế. Tuy nhiên, CTXH là một nghề khá mới ở Việt Nam và chưađược nhiều người biết đến. Kể từ khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Đề án Phát triển nghềCTXH ở Việt Nam giai đoạn 2010-2020, Bộ Giáo dục và đào tạo đã tiếp tục nghiên cứu,xây dựng và ban hành hành các văn bản quy phạm pháp luật về đào tạo chuyên ngànhCTXH bậc đại học, cao đẳng, khung chương trình đào tạo; Bộ Lao động và Thương binhxã hội và Bộ Nội vụ đã xây dựng và ban hành các văn bản về chức danh, mã số nghềnghiệp, tiêu chuẩn nghiệp vụ cho các chức danh nghề CTXH,…Từ năm 2010 đến nay, mỗinăm nước ta có hàng ngàn sinh viên tốt nghiệp ra trường, đây là lực lượng quan trọng bổsung vào đội ngũ những người làm CTXH ở Việt Nam. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là sốlượng sinh viên khi ra trường làm đúng chuyên ngành chưa nhiều, họ phải làm những côngviệc trái với chuyên ngành mà mình được học trong khi đây vẫn là một nghề khá “hot”200 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ HÀ NỘIhiện nay. Điều này gây nên tâm lý lo âu cho sinh viên chuyên ngành CTXH trong vấn đềtìm kiếm việc làm sau khi ra trường. Điều đó xuất phát từ nhiều nguyên nhân: Do nhậnthức của xã hội về nghề CTXH còn mờ nhạt, hệ thống dịch vụ CTXH chậm phát triển;Khuôn khổ pháp lý chưa đảm bảo; Chất lượng đào tạo còn nhiều bất cập do nội dung đàotạo chưa phù hợp, còn nặng về lý thuyết, đào tạo chưa gắn với chuẩn đầu ra… Xuất phát từthực tiễn trên, tác giả tiến hành khảo sát, tổng hợp hiện trạng việc làm của sinh viên CTXHsau khi ra trường; Chỉ ra đâu là nguyên nhân khiến các em đánh mất cơ hội nghề nghiệp;Từ đó đưa ra những định hướng mà sinh viên ngành này cần chuẩn bị trước khi gia nhậpvào thị trường lao động.2. NỘI DUNG2.1. Cơ hội việc làm của nghề công tác xã hội Kể từ khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Đề án phát triển nghề CTXH Việt Nam giaiđoạn 2010- 2020, Bộ giáo dục và Đào tạo đã tiếp tục nghiên cứu, xây dựng và ban hànhcác văn bản quy phạm pháp luật về đào tạo chuyên ngành CTXH bậc đại học, cao đẳng,khung chương trình đào tạo và yêu cầu về xây dựng chuẩn đầu ra cho các bậc đào tạoCTXH khác nhau, đồng thời cũng đã có đề án phát triển mô hình hỗ trợ tâm lý cho họcsinh trong trường học. Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội và Bộ Nội vụ đã xây dựng vàban hành các văn bản về chức danh, mã số nghề, tiêu chuẩn nghệp vụ cho các chức danhnghề CTXH; chỉ đạo chuyển đổi mô hình trung tâm CTXH để cung cấp dịch vụ CTXH phùhợp với nhu cầu của người dân. Tính đến tháng 10 năm 2015 đã hình thành được 34 trungtâm CTXH, trên 4 ngàn văn phòng tư vấn và hàng ngàn điểm tư vấn ở cộng đồng. Hiện tạiBộ Lao động- Thương binh và Xã hội cũng đang phối hợp Với Hiệp hội dạy nghề và NghềCTXH Việt Nam nghiên cứu ban hành về tiêu chuẩn đạo đức nghề CTXH cho tất cảnhững người làm CTXH chuyên nghiệp và bán chuyên nghiệp. Bộ y tế cũng đã có đề ánphát triển phòng CTXH trong các bệnh viện; Tòa án nhân dân tối cao cũng đang nghiêncứu xây dựng mô hình hoạt động của các phiên tòa có sự tham gia của NVCTXH chuyênnghiệp, đặc biệt là các phiên tòa có liên quan tới trẻ em, gia đình và tội phạm vị thành niên[3]. Trên 50 trường đại học, cao đẳng, trung cấp đã tham gia đào tạo chuyên ngành CTXHở các bậc trình độ khác nhau tiến hành nghiên cứu ban hành chuẩn đầu ra về đào tạo và xâydựng chương trình, nội ...