Tiếp cận các hội chứng tiêu hoá hay gặp: Nuốt đau và đau bụng

Kết thúc bài giảng học viên có thể:Biết cách khám phát hiện các dấu hiệu liên quan đến nuốt đau và đau bụngBiết các chẩn đoán phân biệt nguyên nhân gây nuốt đau và đau bụng. Chỉ định xét nghiệm để giúp cho chẩn đoán.Biết cách điều trị theo nguyên nhân gây nuốt đau phổ biến nhất là nấm họngHiểu rõ đau bụngở bệnh nhân HIV ngoài nguyên nhân do các bệnh nhiễm trùng còn có nguyên nhân do dùng thuốc ARV. Cầ n điều trị theo nguyên nhân...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tiếp cận các hội chứng tiêu hoá hay gặp: Nuốt đau và đau bụngTiÕp cËn c¸c héi chøng tiªu ho¸hay gÆp: Nuèt ®au vµ ®au bông VCHAP Ch¬ng tr×nh hîp t¸c vÒ AIDS gi÷a ViÖt Nam – CDC – trêng §H Y Harvard 1 Môc tiªu häc tËpKÕt thóc bµi gi¶ng häc viªn cã thÓ:• BiÕt c¸ch kh¸m ph¸t hiÖn c¸c dÊu hiÖu liªn quan ®Õn nuèt ®au vµ ®au bông• BiÕt c¸c chÈn ®o¸n ph©n biÖt nguyªn nh©n g©y nuèt ®au vµ ®au bông. ChØ ®Þnh xÐt nghiÖm ®Ó gióp cho chÈn ®o¸n.• BiÕt c¸ch ®iÒu trÞ theo nguyªn nh©n g©y nuèt ®au phæ biÕn nhÊt lµ nÊm häng• HiÓu râ ®au bôngë bÖnh nh©n HIV ngoµi nguyªn nh©n do c¸c bÖnh nhiÔm trïng cßn cã nguyªn nh©n do dïng thuèc ARV. CÇ n ®iÒu trÞ theo nguyªn nh©n 2 Trường hợp1• BÖnh sö – BN n÷23 tuæi biÕt nhiÔm HIV 3 n¨m nay cã nuèt ®au trong 2 tuÇn qua. BN sót 2 kg vµ khã ¨n. – ®au khi ¨n vµ uèng. – Bn kh«ng râ cã sèt kh«ng 3 TiÒn sö bÖnh• Ph¸t hiÖn HIV 3 n¨m nay.• §iÒu trÞ ng¾n ngµy chØ trong 6 th¸ng víi D4T vµ DDI • Lao phæi ®iÒu trÞ 9 th¸ng b»ng 3 thuèc. B©y giê kh«ng dïng thuèc g× 4 TiÒn sö x· héi• BN sèng t¹i Hµ néi• Chång BN chÕt c¸ch ®©y 2 n¨m do lao.• Bn cã 2 con HIV©m tÝnh.• BN kh«ng hót thuèc l¸, kh«ng uèng r¬ô, kh«ng dïng ma tuý 5 Kh¸m l©m sµng• Toµn th©n: gÇy vµ ®au• NhiÖt ®é 38.6° C, tÇn sè tim: 90 lÇn/phót, HA: 134/80• §Çu/cæ: kh«ng thÊy nÊm häng, h¹ch cæ to, kh«ng cã tæn th¬ng hoÆc bÊt thêng . TuyÕn gi¸p thêng. §au nhiÒu khi nuèt.• Phæi: b×nh thêng, tim nhanh nhÞp xoang ®Òu.• Bông: mÒm kh«ng ph¶n øng.• Da b×nh thêng 6ChÈn ®o¸n ph©n biÖt 7 Nuèt ®au• NÊm thùc qu¶n.• Viªm thùc qu¶n do virus herpert simplex.• LoÐt apte do HIV,• Viªm thùc qu¶n do CMV,• Viªm thùc qu¶n do MAC.• Sarcoma Kaposi• NhiÔm nÊm Histoplasma 8CÇn nh÷ng th«ng tin g×tiÕp theo? 9 xÐt nghiÖmC«ng thøc m¸u: BC 4,200 (N 78%, L18%) Hematocrit 34% Platelets 346,000Tæng sè lymphocyte : 756Glucose 5.1 mmol/L (92 mg/dL)BUN 2.1 mmol/L (5.6 mg/dL)CD4: 128 10 Nªn lµm g×tiÕp theo?A)CÊy dÞch ngo¸y hängB)§iÒu trÞ b»ng fluconazole (or itraconazole)C) §iÒu trÞ b»ng AcyclovirD) Kh«ng ®iÒu trÞ nh trªn 11 Lu ý• Viªm thùc qu¶n do Candida lµ nguyªn nh©n g©y nuèt ®au hay gÆp nhÊt trªn BN HIV suy gi¶m miÔn dÞch• BN bÞ nÊm häng kh«ng cÇn ph¶i cÊy nÊm. (Thªm chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt).• §iÒu trÞ b»ng fluconazole 200mg/ngµy. 12 §iÒu trÞ• BN nµy ®îc b¾t ®Çu ®iÒu trÞ b»ng fluconazole 200 mg/ ngµy. Tuy nhiªn, sau 7 ngµy BN quay l¹i víi t×nh tr¹ng ®au nÆng vµ kh«ng ¨n ®îc• Nªn lµm g×tiÕp theo? 13TiÕn hµnh thªm c¸c biÖn ph¸p ®Ó chÈn ®o¸n• NÕu cã ®iÒu kiÖn néi soi nªn göi BN ®i ®Ó lµm sinh thiÕt bÊt kú tæn th¬ng nµo ph¸t hiÖn thÊy 14 Tãm t¾t trêng hîp 1• Nuèt ®au vµ khã nuèt hay gÆp• Nguyªn nh©n thêng do nÊm thùc qu¶n, HSV vµ CMV• NÊm thùc qu¶n vµ HSV hay gÆp ë Bn cã CD4 Tãm t¾t trêng hîp 1(tiÕp)• HÇu hÕt BN cã nÊm thùc qu¶n sÏ hay cã nÊm nh×n thÊy trong häng, tuy nhiªn nÊm thùc qu¶n cã thÓ cã ngay c¶ khi kh«ng thÊy cã nÊm häng.• Nguyªn nh©n kh¸c gåm loÐt apt¬do HIV, MAC, sarcoma kaposi• §iÒu trÞ thêng cã hiÖu qu¶.• T×nh tr¹ng dinh dìng cã thÓ trë lªn nÆng h¬n do nÊm thùc qu¶n vµ vÊn ®Ò nµy cÇn ph¶i gi¶i quyÕt. 16 Trêng hîp 2• BN nam 42 tuæi cã sèt 3 tuÇn, sót 8 kg vµ cã ®au bông. BN kh«ng tiªu ch¶y, kh«ng n«n nhng kh«ng ¨n ®îc do ®au vµ buån n«n• Th¨m kh¸m hÖ thèng: kh«ng ®au ®Çu, nh×n kÐm, ®au häng. ThØnh tho¶ng BN ho nhng kh«ng cã c¸c biÓu hiÖn nh khã thë, ®au ngùc, khã ®i tiÓu, ®¸i m¸u, ®au khíp hoÆc c¸c biÓu hiÖn thÇn kinh 17 TiÒn sö bÖnh tËt vµ x· héi• BN ®îc chÈn ®o¸n nhiÔm HIV c¸ch ®©y 2 th¸ng.• BN kh«ng cã biÓu hiÖn bÊt cø bÖnh g×tríc ®ã vµ vÉn söa xe m¸y cho ®Ðn 3 tuÇn tríc ®©y.• Bn kh«ng tiªm chÝch• Tríc ®©y BN ®· cã quan hÖ víi g¸i m¹i d©m.• BN kh«ng uèng rîu hoÆc hót thuèc l¸ 18 C¸c thuèc sö dông• Anh ta mua hai lo¹i thuèc ARV ë cöa hµng thuèc 1 th¸ng tríc ®ã vµ uèng hµng ngµy. 19 ChÈn ®o¸n ph©n biÖt?CÇn biÕt thªm nh÷ng th«ng tin g× kh¸c? 20 ...