Tốc độ tăng trưởng của nông nghiệp Việt Nam có dấu hiệu chựng lại: Đâu là nguyên nhân và giải pháp khắc phục?

Sau hơn 30 năm tăng trưởng liên tục, nông nghiệp Việt Nam đã bắt đầu chững lại và suy giảm. Bằng phương pháp phân tích định tính với các công cụ như thống kê phân tích, thông kê mố tả, so sánh dựa trên các số liệu từ Niên giám Thống kê và các nguồn thứ cấp khác, tác giả đã cố gắng nhận dạng những nguyên nhân dẫn đến sự suy giảm nông nghiệp trong thời gian qua và từ đó đề xuất một số giải pháp để lấy lại đà tăng trưởng thông qua bài viết này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tốc độ tăng trưởng của nông nghiệp Việt Nam có dấu hiệu chựng lại: Đâu là nguyên nhân và giải pháp khắc phục?Tốc độ tăng trưởng . . .Kinh tếTỐC ĐỘ TĂNG TRƯỞNG CỦA NÔNG NGHIỆP VIỆT NAMCÓ DẤU HIỆU CHỰNG LẠI: ĐÂU LÀ NGUYÊN NHÂN VÀGIẢI PHÁP KHẮC PHỤC?TÓM TẮTHoàng Thị Chỉnh*Sau hơn 30 năm tăng trưởng kên tục, nông nghiệp Việt Nam đã bắt đầu chững lại và suygiảm. Bằng phương pháp phân tích định tính với các công cụ như thống kê phân tích, thông kê mốtả, so sánh…dựa trên các số liệu từ Niên giám Thống kê và các nguồn thứ cấp khác, tác giả đã cốgắng nhận dạng những nguyên nhân dẫn đến sự suy giảm nông nghiệp trong thời gian qua và từ đóđề xuất một số giải pháp để lấy lại đà tăng trưởng.Từ khóa: tăng trưởng nông nghiệp, cơ cấu nông nghiệp, đầu tư cho nông nghiệp, biếnđổi khí hậuGROWTH RATE OF VIETNAM WITH AGRICULTURAL SIGNS OFSLOWING: WHERE IS THE CAUSE AND RECOVERY SOLUTIONS?ABSTRACTAfter more than 30 years of continuous growth vulture, agriculture Vietnam has begunto level off and decline. By means of qualitative analysis with tools such as statistical analysis,descriptive statistics, comparing ... based on the data from the Statistical Yearbook and othersecondary sources, the author has tried to identify these causes of the decline in agriculture inrecent years and has since proposed a number of measures to regain growth momentum.Keywords: agricultural growth, agricultural structures, agricultural investment,climate change*GS.TS. Giảng viên trường Đại học Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh1Tạp chí Kinh tế - Kỹ thuật1. ĐẶT VẤN ĐỀMột trong những điểm nổi bật của nền kinhtế Việt Nam 6 tháng đầu năm qua là sự suygiảm của GDP nông nghiệp (bao gồm nôngnghiệp, lâm nghiệp và thủy sản). Theo số liệucủa Bộ nông nghiệp và Phát triển nông thônthì con số đó là 0,18% (1). Đây là lần đầu tiênkể từ hơn 30 năm qua, nông nghiệp lại có tốcđộ tăng trưởng âm như vậy. Sự suy giảm củanông nghiệp, một ngành kinh tế quan trọngbậc nhất, vốn là ưu thế của Việt Namkhiếnnhiều người không khỏi ngạc nhiên và đi tìmlời giải đáp. Tuy nhiên, nếu nghiên cứu cảquá trình phát triển nông nghiệp trong mộtthời gian dài thì sự suy giảm của nông nghiệptrong những năm gần đây là điều tất yếu, là hệquả của những chính sách chưa tạo điều kiệntốt nhất cho sản xuất nông nghiệp.1.1. Nông nghiệp Việt Nam bắt đầu suygiảm từ bao giờ?Nếu lấy mốc thời gian là từ năm 1986 khiViệt Nam bắt đầu đổi mới nền kinh tế thì tốcđộ tăng trưởng nông nghiệp tính bình quânqua các giai đoạn được thể hiện qua bảng 1Bảng 1: Tốc độ tăng trưởng nông nghiệp ViệtNam qua các giai đoạnCác giai đoạn1986-19901991- 19951996-20002001-20052006-20102011-2015Tốc độ tăng trưởngbình quân(%)3,745,866,745,444,763,13Nguồn:Tính toán từ “Kinh tế 2015-2016:Việt Nam và Thế giới”Như vậy, sau 30 năm đổi mới kinh tế,nông nghiệp Việt Nam đã có những bước tiếnnhất định và bước vào giai đoạn tăng trưởngkhá liên tục trong 10 năm (từ năm 1991 đếnnăm 2000), đặc biệt năm 1992 đạt 7,4%; năm1996 đạt 7,7%; năm 1999 đạt 7,4% (2).Tuynhiên, bước qua năm 2001 nông nghiệp ViệtNam bắt đầu có dấu hiệu tăng trưởng chậm lạivà càng ngày càng chậm, đặc biệt là từ năm2011 đến nay (bảng 1.2)Bảng 2:Tốc độ tăng trưởng GDP của nông nghiệp so với các ngành khácgiai đoạn 2011-2015,%NămTổng số201120122013201420156,245,255,425,986,68Nông-LâmThủy sản4,232,922,633,442,41Công nghiệp-Xây dựngDịch vụ7,607,395,086,429,647,476,716,726,166,33Nguồn: Tốc độ tăng GDP (%) Kinh tế 2015-2016: Việt Nam và Thế giới, trang 93Do tác động của cuộc khủng hoảng tàichính thế giới và nhiều nguyên nhân chủ quankhác mà tốc độ tăng trưởng kinh tế Việt Namđã giảm hẳn từ năm 2008. Đến năm 2015Việt nam đã lấy lại được đà tăng trưởng. Tuynhiên, nếu 2 khu vực Công nghiệp-xây dựngvà dịch vụ đều có dấu hiệu hồi phục, đặc biệtlà công nghiệp còn đạt tới 9,64% thì ở khuvực nông nghiệp, tốc độ tăng trưởng chậmhơn hẳn, năm 2015 chỉ tăng trưởng 2,41% so2Tốc độ tăng trưởng . . .với năm 2014 và đến năm 2016 thì bắt đầugiảm (0,18% cho 6 tháng đầu năm (như đãnói ở trên)1.2. Vì sao nông nghiệp Việt Namgiảm sút?Thứ nhất, do nhận thức chưa đúngvề vai trò của nông nghiệp. Mặc dù trongcơ cấu GDP, tỷ lệ của nông nghiệp đã giảmnhưng hiện nay vẫn còn chiếm 17,8%, dânsố chiếm 65,7%; và lao động chiếm 44,3%trong cả nền kinh tế quốc dân nói chung (2).Hơn thế nữa, trải qua hàng ngàn năm lịchsử của dân tộc, nông nghiệp là nơi cung cấpsức người, sức của, là hậu phương vững chắcgiúp tiền tuyến đánh thắng giặc ngoại xâm.Trong các cuộc khủng hoảng kinh tế giai đoạn1997-1998; 2008-2009, trong khi các ngànhcông nghiệp, dịch vụ gặp nhiều khó khăn thìnông nghiệp vẫn vươn lên, là “bà đỡ”, là “cứucánh” cho cả nền kinh tế; Trong khi cả nềnkinh tế nhập siêu liên tục (cho đến năm 2012)thì nông nghiệp vẫn xuất siêu. Bên cạnh đó,xét về tiềm năng, Việt Nam rất có tiềm năngvề nông nghiệp n ...