Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Dạy học tác phẩm tự sự ở trường trung học phổ thông với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin

Luận án nhằm đề xuất những định hướng và biện pháp dạy học trung học phổ thông (TPTS) có sự hỗ trợ của Công nghệ thông tin (CNTT) một cách phù hợp, tích cực nhằm góp phần giải quyết những khó khăn trong thực tiễn dạy học hiện nay, từ đó nâng cao hiệu quả dạy học, đáp ứng tốt mục tiêu môn học đã đề ra.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Dạy học tác phẩm tự sự ở trường trung học phổ thông với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin MỞĐẦU 1.Tínhcấpthiếtcủađềtài 1.1.Tự sự họcđãtácđộngmạnhmẽ đếnnghiêncứu,phêbìnhvănhọc cũngnhư việcdạyhọcmônNgữvăntrongnhàtrườngnóichungvàdạyhọc tácphẩmtự sự (TPTS)nóiriêng;đòihỏinhữngthayđổivề mụctiêu,nội dungvàphươngphápdạyhọc. 1.2.Tácphẩmtựsựcómộtvịtríquantrọngtrongchươngtrình,sáchgiáo khoa(SGK)ởtrườngtrunghọcphổthông(THPT). 1.3.Sự đổimớimạnhmẽ củamụctiêugiáodụcnóichungvàmụctiêu dạyhọcđọcvănnóiriêng.Đicùngvớisựđổimớivềmụctiêu,BộGiáodụcvàĐàotạocũngđề ranhữngđịnhhướngđổimới.Chỉ thị 29/2001/CTBGD vàĐTđãnhấnmạnh:“Đẩymạnh ứngdụngcôngnghệ thôngtintronggiáodụcvàđàotạoởtấtcảcáccấphọc,bậchọc,ngànhhọctheohướngsửdụng côngnghệthôngtinnhưlàmộtcôngcụhỗtrợđắclựcnhấtchoviệcđổimới PPDHởtấtcảcácmônhọc”. 1.4.ThựctếdạyhọcTPTSởtrườngTHPThiệnnay chưađápứngđượcmụctiêucầnđạtcảvềkiếnthứcvàkĩnăng.GVvàHSgặpnhiềukhókhăntrongquátrìnhdạyvàhọcTPTS.ThựctrạngdạyhọcTPTSvớisựhỗtrợ ởTHPT củaCNTThiệnnaytồntạinhiềuvấnđềcầntraođổi,nghiêncứu. 1.5.ViệcdạyhọcTPTSvớisựhỗtrợcủacôngnghệthôngtin(CNTT)có nhữngđặctrưngriêngvàtỏrađắcdụngtrênnhiềuphươngdiện. Xuấtpháttừnhữnglídotrênmàtácgiảlựachọnnghiêncứuđềtài: Dạyhọc tácphẩmtựsựởtrườngtrunghọcphổthôngvớisựhỗtrợcủacôngnghệthông tin. 2.Mụcđích,nhiệmvụnghiêncứu 2.1.Mụcđích: nhằmđề xuấtnhữngđịnhhướngvàbiệnphápdạyhọcTPTScósựhỗtrợcủaCNTTmộtcáchphùhợp,tíchcựcnhằmgópphầngiải quyếtnhữngkhókhăntrongthựctiễndạyhọchiệnnay,từđónângcaohiệu quảdạyhọc,đápứngtốtmụctiêumônhọcđãđềra. 2.2.Nhiệmvụ nghiêncứu: khảosát,phântích,tổnghợp,đánhgiátổngquantìnhhìnhnghiêncứucủađềtàivàcácvấnđềliênquan;điềutra,khảosát thựctrạng;xáclậpcơsởlíluậnvàthựctiễncủavấnđề nghiêncứu;đề xuấtcácđịnhhướngvàbiệnphápdạyhọc;thựcnghiệmsưphạm. 3.Đốitượng,phạmvinghiêncứu 3.1.Đốitượngnghiêncứu:Đốitượngnghiêncứutrungtâmcủaluậnánlàvấnđề biệnphápdạyhọctácphẩmtựsựởTHPTvớisựh ỗtrợcủacông nghệ thôngtin; khôngphảilàbiệnphápdạyhọcchungchungnhư tronglíluậndạyhọchaytrongcáccôngtrìnhnghiêncứukhácmàđiểmkháccủaluận ánlà“cósựhỗtrợcủaCNTT”. 1 “Hỗ trợ”nghĩalà“giúpđỡ lẫnnhau,giúpđỡ thêmvào”.Vớicáchhiểu này,CNTT ở đâyđóngvaitròchủ yếulàphươngtiện,nókhôngchủ đạo,khôngthaythế nhưngcóthể làmchoviệcdạyhọcTPTStrở nênhấpdẫn, sinhđộnghơn,nhẹnhànghơnvàgópphầnmanglạihiệuquảcaohơn.Dùlàhỗ trợ vàlàphươngtiệnnhưngCNTT ở đâykhôngđượcsử dụngnhưmộtsự lắpghép,kếthợpcơ họcmàngườinghiêncứunhấnmạnhđếnsựtíchhợpgiữadạyTPTSvớisựhỗ trợcủaCNTTnghĩalànhấnmạnhđến sự gặpgỡ ở những“miềntrunggian”,m ộtsựhòakếtthànhchỉnhthể giờhọcthốngnhấttừ trongnộil ực,trongb ảnch ấtc ủabi ệnphápdạyhọcvà CNTTtheonghĩagốccủathuậtngữ“tíchhợp”... 3.2.Phạmvinghiêncứu:SáchgiáokhoaNgữvănlớp101112,bộcơbản;khảosátthựctrạngvàthựcnghiệmsư phạm ởmộtsốtrườngTHPT ởtỉnhThừaThiênHuế,QuảngBình,GiaLai,ThanhHóa,QuảngNam… 4.Phươngphápnghiêncứu: Phươngphápphântích,tổnghợp;Phương phápđiềutrathựctiễn; Phươngphápthựcnghiệmsư phạm,Phươngpháp thốngkê... 5. Giả thuyết khoahọc: Vấn đề dạyhọc TPTS với sự hỗ trợ của CNTThiệncònnhiềubấtcập,chưapháthuyđượcnhữngthế mạnhcủa CNTTcũngnhư chưacósự kếthợp,hỗ trợ linhhoạt,hiệuquả gi ữacác biệnphápdạyhọcvàcáctínhnăngcủaCNTTvàoviệcthể hiệnđặctrưng bàihọcvàđiđếnmụctiêudạyhọcmộtcáchtối ưu.Nếunghiêncứuđềxuấtđượ cnhữngđịnhhướngvàbiệnphápdạyhọcTPTSvớisựhỗtrợcủaCNTTmộtcáchphùhợpthìkhôngnhữnggópphầngiảiquyếtcácvấnđềbấtcậpcủathựctiễndạyhọcmàcònđáp ứngđượcnhữngyêucầumới, nângcaohiệuquảdạyhọcTPTSởtrườngTHPThi ệnnay. NỘIDUNG Chương1:TỔNGQUANVẤNĐỀNGHIÊNCỨU 1.1.Tìnhhìnhnghiêncứuvề tự sự,tácphẩmtự sự vàdạyhọctác phẩmtựsự 1.1.1.Tìnhhìnhnghiêncứuvềtựsựvàtácphẩmtựsự ĐặtnềnmóngchonhữngcơsởbanđầucủalíthuyếttựsựhọclàtrườngpháihìnhthứcNga.Tuynhiên,phảiđếnchủnghĩacấutrúcthìbộmôntựsựhọcmớiđượcrađờivớisựgópmặtcủaR.Barthes,Tz.Todorov,A.J.Greimas,G.Genette… R.BarthestrongNhậpmônphântíchcấutrúctruyệnkể(1966)đãđềcậpcụthểnhữngphươngdiệntrọngyếucủanghệthuậttrầnthuậttrongmốiquanhệvớitácphẩmvănchương.T.Todorovvới Thiphápvănxuôiđãquantâmđếnvấnđềtựsựhọc,từgócnhìnlíthuyếtứngdụng.Đặcbiệt,GérardGenetteđãđềxuấtnhiềuthuậtngữquantrọngcủalĩnhvựctựsựhọcquacáccôngtrình Nhữnghìnhthái(Figures)vàtácphẩmDiễnngônmớicủatruyệnkể(Nhữngvấnđềnhưngôi,giọngđiệu,tácgiả,ngườikểchuyện,ngườinghechuyện…). ỞViệtNam,mộttrongnhữngngườiđầutiênquantâmvàcónhữngcôngtrìnhnghiêncứulớnvềtựsựhọclàGS.TrầnĐìnhSử.Tácgiảđã khôngchỉ 2hệthống,kháilượcnhữngvấnđềvềlíthuyếttựsựmàcòn cắtnghĩanhữngkháiniệmthuộcvềtrầnthuậthọcnhưvấnđề ngườikể chuyệnvàchủ thể trầnthuật;điểmnhìntrongvănbản;môhìnhtựsự…(côngtrìnhDẫnluận thipháphọc).Đặcbiệt,Tự sự học(Tr ...