Tổn thương mô bệnh học và siêu cấu trúc gan ở bệnh nhân viêm gan mạn tính phơi nhiễm chất độc da cam dioxin tại Việt Nam

Bài viết nghiên cứu tổn thương mô bệnh học và siêu cấu trúc gan ở bệnh nhân viêm gan mạn tính phơi nhiễm với chất độc da cam/dioxin tại Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tổn thương mô bệnh học và siêu cấu trúc gan ở bệnh nhân viêm gan mạn tính phơi nhiễm chất độc da cam dioxin tại Việt NamT¹P CHÝ Y - d−îc HäC QU¢N Sù Sè 1-2020 TỔN THƯƠNG MÔ BỆNH HỌC VÀ SIÊU CẤU TRÚC GAN Ở BỆNH NHÂN VIÊM GAN MẠN TÍNH PHƠI NHIỄM CHẤT ĐỘC DA CAM/DIOXIN TẠI VIỆT NAM Phạm Quang Phú1; Trần Việt Tú1; Nguyễn Bá Vượng1 TÓM TẮT Mục đích: nghiên cứu tổn thương mô bệnh học và siêu cấu trúc gan ở bệnh nhân viêm ganmạn tính phơi nhiễm với chất độc da cam/dioxin tại Việt Nam. Đối tượng và phương pháp:33 bệnh nhân viêm gan mạn tính phơi nhiễm với chất độc da cam/dioxin sống quanh Căn cứKhông quân Đà Nẵng - khu vực bị ô nhiễm dioxin ở Việt Nam được đưa vào nghiên cứu năm2014. Nhóm so sánh gồm 15 bệnh nhân viêm gan B mạn tính sống ở khu vực không bị ônhiễm, được sinh thiết gan để chẩn đoán mô bệnh học và siêu cấu trúc. Đánh giá giai đoạn xơhóa gan dựa vào phân loại Metavir (F0, F1, F2, F3 và F4). Kiểm tra tổn thương siêu cấu trúcgan bằng kính hiển vi điện tử truyền qua và kính hiển vi điện tử quét. Kết quả: mức độ xơ hóaF1 trong nhóm bệnh nhân viêm gan mạn tính phơi nhiễm với chất độc da cam/dioxin là tổnthương phổ biến nhất (42,4%). Mức độ F0 và F2 lần lượt chiếm 27,3% và 30,3%. Tổn thươngxơ hóa mức độ F3 và F4 không phát hiện thấy trong nhóm này. Tổn thương siêu cấu trúc trêntế bào gan và bào quan quan sát thấy trong tất cả mẫu sinh thiết gan ở nhóm viêm gan mạn phơinhiễm với chất độc da cam/dioxin. Kết luận: bệnh nhân viêm gan mạn tính phơi nhiễm chất độcda cam/dioxin có tổn thương xơ hóa gan trên hình ảnh mô bệnh học và hình ảnh tổn thươngsiêu cấu trúc gan. * Từ khóa: Viêm gan mạn tính; Phơi nhiễm với chất độc da cam/dioxin; Tổn thương môbệnh học; Tổn thương cấu trúc gan. ĐẶT VẤN ĐỀ tetrachlorodibenzo-p-dioxin (2,3,7,8-TCDD) Dựa trên các nghiên cứu của Hoa Kỳ [3, 4]. Gan là một hệ thống cơ quan cótại Việt Nam, Bộ Y tế xếp ung thư gan chức năng chuyển hóa, cố định, bất hoạtnguyên phát vào danh mục bệnh, tật, dị và thải trừ các chất độc nội sinh và ngoạidạng, dị tật có liên quan đến phơi nhiễm sinh của cơ thể. Vì vậy, gan là cơ quanvới chất độc hóa học/dioxin [1]. Như vậy, rất dễ tổn thương trong quá trình nhiễmquá trình dẫn đến tổn thương ung thư gan độc lâu dài các chất độc ngoại sinh, trongnguyên phát dioxin đã gây tổn thương đó có chất da cam/dioxin. Rất ít nghiêngan mạn tính. Các công trình công bố cứu đánh giá mức độ tổn thương gantrong và ngoài nước trên động vật thực của bệnh nhân (BN) viêm gan mạn tínhnghiệm cho thấy, gan là một cơ quan phơi nhiễm chất độc da cam/dioxin trênchính chịu tác động của chất độc 2,3,7,8- hình ảnh mô bệnh học và siêu cấu trúc.1. Bệnh viện Quân y 103Người phản hồi (Corresponding author): Phạm Quang Phú (bsphu79@yahoo.com)Ngày nhận bài: 18/12/2019; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 30/12/2019 Ngày bài báo được đăng: 11/01/202054 t¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 1-2020Vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề * Chẩn đoán viêm gan virut B mạn:tài với mục tiêu: Đánh giá tổn thương mô - HBsAg (+) ≥ 6 tháng hoặc HBsAg (+)bệnh học, siêu cấu trúc gan ở BN viêm và anti-HBc IgG (+).gan mạn tính phơi nhiễm chất độc da - AST, ALT tăng từng đợt hoặc liên tụccam/dioxin tại Việt Nam. > 6 tháng. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP - Có bằng chứng tổn thương mô bệnh NGHIÊN CỨU học tiến triển, xơ gan (xác định bằng sinh 1. Đối tượng nghiên cứu. thiết gan) mà không do căn nguyên khác [2]. 33 BN viêm gan mạn tính phơi nhiễm * Tiêu chuẩn loại trừ nhóm so sánh:chất độc da cam/dioxin điều trị tại Bệnh - BN không đồng ý tham gia nghiên cứu.viện Quân y 17 - Đà Nẵng từ tháng 8 - - Viêm gan mạn do các nguyên nhân2014 đến 12 - 2014. khác: viêm gan virut C, do rượu, do thuốc, * Tiêu chuẩn lựa chọn: tự miễn… BN từ 18 - 70 tuổi, sống ở vùng “điểm - Chống chỉ định sinh thiết gan.nóng” dioxin tại Sân bay Đà Nẵng > 5 năm, 2. Phương pháp nghiên cứu.xét nghiệm máu có nồng độ dioxin cao(TEQ > 9,4 pg/g lipid) [5]. Nghiên cứu tiến cứu, mô tả cắt ngang. - Có từng đợt tăng enzym gan không rõ - 2 bác sỹ có kinh nghiệm của Bệnhnguyên nhân liên tục hoặc kéo dài > 6 tháng viện Quân y 103 và Viện 69, Bộ Tư lệnh(có chỉ định sinh thiết gan). Lăng hội chẩn thống nhất kết quả mô - Chẩn đoán viêm gan mạn qua mô bệnh học gan. ...